HƯƠNG SA LỤC QUÂN ĐIỀU TRỊ ĐẠI TRÀNG
Viêm đại tràng là căn bệnh đang có tỉ lệ ngày càng gia tăng ở nước ta. Không chỉ người trung niên, cao tuổi mà rất nhiều người trẻ tuổi cũng mắc căn bệnh này. Bệnh viêm đại tràng gây ra khá nhiều triệu chứng khó chịu cho bệnh nhân. Cùng tìm hiểu 1 bài thuốc cổ phương được lưu truyền qua nhiều thế hệ có tác dụng điều tri bệnh viêm đại tràng hiệu quả mang tên Hương sa lục quân tử thang.
1. Tìm hiểu chung bệnh viêm đại tràng
Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm gây tổn thương khú trú hoặc lan tỏa ở niêm mạc đại tràng với các mức độ khác nhau. Có bệnh nhân chỉ viêm nhẹ với biểu hiện niêm mạc sung huyết, phù nề. Có bệnh nhân viêm nặng thì xuất hiện các vết loét, xuất huyết, chảy máu…
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời viêm đại tràng thì có thể gây ra các biến chứng như giãn đại tràng, thủng đại tràng, ung thư đại tràng… Việc điều trị càng sớm càng đạt hiệu quả cao
Một số triệu chứng của viêm đại tràng thường gặp: đau quặn bụng, đau từng cơn, mót rặn, chướng bụng, đầy hơi, đi ngoài phân lỏng nát hoặc tiêu chảy phân toàn nước, phân có thể có nhày máu. Nếu tình trạng viêm kéo dài có thể gây người mệt mỏi, gầy sút cân, suy dinh dưỡng
Theo quan điểm đông y thì viêm đại tràng thường do 4 nguyên nhân dưới đây gây ra:
- Do Hàn tà xâm phạm vào tỳ vị khiến tỳ vị hư hàn gây mất công năng vận hóa mà sinh ra đầy bụng chướng hơi, sôi ruột, ỉa chảy, phân sống không tiêu.
- Do ẩm thực bất điều, ăn uống không điều độ, không đảm bảo vệ sinh, ăn quá nhiều đồ bổ béo hay đồ tanh sống lạnh, uống quá nhiều rượu mà gây ra
- Do thất tình nội thương đặc biệt là ưu tư lo lắng hoặc cáu giận khủng nộ kéo dài gây hại Can Tỳ, khiến Can Tỳ bất hòa mà sinh bệnh
- Do bẩm tố cơ địa tỳ vị hư, hoặc do bệnh tật lâu ngày
2. Bài thuốc Hương sa lục quân điều trị viêm đại tràng
Bài thuốc Hương sa lục quân tử thang thuộc nhóm các bài thuốc kiện tỳ lý khí giúp điều trị viêm đại tràng hiệu quả
- Thành phần bài thuốc
Sa nhân 12g, Mộc hương 10g, Đảng sâm 10g, Bạch linh 10g, Bạch truật 10g, Cam thảo 6g, Trần bì 10g, Bán hạ chế 6g
- Cách chế biến: Sắc uống mỗi ngày 1 thang chia 3 lần uống sáng – trưa – tối trước ăn 30 phút
Hoặc có thể tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 8-12g uống cùng nước ấm
- Công dụng: Hành khí chỉ thống, giáng nghịch hóa đàm
- Phân tích bài thuốc
Bài này chính là tứ quân tử thang gia bán hạ chế, Mộc hương, Sa nhân mà thành. Trong đó Đảng sâm vị ngọt tính ôn tác dụng kiện tỳ, ích khí dưỡng vị là chủ.
Bạch truật vị đắng tính ôn có tác dụng kiện tỳ táo thấp. Bạch linh vị ngọt, nhạt tính Bình quy kinh Tỳ phối hợp với Bạch Truật để kiện kỳ thẩm thấp, tăng cường chức năng kiện vận của Tỳ. Cam thảo vị ngọt giúp ôn trung hòa vị
Còn Sa nhân, Mộc hương, Bán hạ có tác dụng lý khí hóa đàm trừ thấp, kết hợp với tứ quân tử để điều trị chứng tỳ vị khí hư kiêm hàn thấp mà gây ra các biểu hiện của viêm loét đại tràng.