BÀI THUỐC CHỮA HEN PHẾ QUẢN KHÔNG THỂ THIẾU HẠNH NHÂN

Hạnh nhân được mệnh danh là “nữ hoàng” trong các loại hạt bởi nó chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho tim mạch, huyết áp, giúp cải thiện trí nhớ, cân bằng lượng Cholesterol trong cơ thể. Không những thế, theo y học cổ truyền, hạnh nhân có vị đắng, tính ôn, ít độc, quy kinh phế, đại trường, có tác dụng trừ đàm chỉ khái bình suyễn, dùng cho các trường hợp bệnh hen phế quản, viêm họng, ho lâu ngày.

Hạnh nhân là nhân hạt quả đã chín già của cây mơ [Prunus armeniaca L., họ Hoa hồng (Rosaceae)]. Hạnh nhân có hai loại: Cam hạnh nhân (nhân hạt mơ ngọt) và khổ hạnh nhân (nhân hạt mơ đắng), loại này hay được dùng nhất. Hạnh nhân có hàm lượng cao chất xơ, Magie, Vitamin E. Theo thống kê, một Ounce hạnh nhân sẽ cung cấp 3,3 gram chất xơ, 1/4 lượng Magiê, 70% lượng Vitamin E cần thiết cho cơ thể hàng ngày. Bên cạnh đó, hạnh nhân còn chứa chất béo không bão hòa đơn, là các chất béo tốt giúp lưu thông máu, làm giảm các triệu chứng huyết áp, tim mạch, hen suyễn và tăng cường sức đề kháng.

1. Bài thuốc trị viêm phế quản, hen phế quản từ hạnh nhân

Bài thuốc chữa hen phế quản, viêm phế quản: Chữa ho, cảm mạo do lạnh (phong hàn), hen phế quản: Khổ hạnh nhân, cát cánh, tô diệp, quất bì, chỉ xác, gừng sống, đại táo, bán hạ, mỗi vị 8g. Tiền hồ, phục linh mỗi vị 12g. Sắc uống.
Bài thuốc chữa hen phế quản, viêm phế quản: Chữa ho lâu ngày kèm tiếng rít: 200g cam hạnh nhân, 80g nước ép gừng tươi, 63g tử uyển, 70g vỏ rễ dâu, 70g bối mẫu, 70g mộc thông. Sắc lấy nước, thêm mật ong để cô thành cao. Ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 1 thìa.

2. Món ăn thuốc trị hen phế quản có hạnh nhân

Hạnh lê ẩm: Dùng cho người viêm khí phế quản cấp tính dạng viêm khô, ho khan ít đờm, sốt: 10g hạnh nhân, 1 quả lê to. Qủa lê gọt vỏ, thái lát. Nấu chín 2 vị cùng nhau. Thêm chút đường phèn khuấy cho tan đều rồi ăn.
Hạnh nhân ướp đường phèn: Dùng cho người ho khan dài ngày đờm dính, viêm khí phế quản mạn tính: Hạnh nhân ngâm vào nước sôi, sau đó bóc bỏ vỏ màng, nghiền thành bột, trộn với đường. Ăn vào buổi sáng và chiều, mỗi lần 9g.
Cháo hạnh nhân trị hen phế quản: Dùng cho người hen phế quản cấp phù nề, tiểu buốt, tiểu dắt: 10g hạnh nhân, 60-100g gạo tẻ. Hạnh nhân bóc sạch vỏ ngoài, đập vụn nấu với gạo thành cháo.
Cháo hạnh nhân tô tử: Dùng cho bệnh nhân bị hen phế quản thở có tiếng ngáy rít trong họng, ho đờm trắng loãng, đầy tức vùng ngực, sợ lạnh, đau mỏi toàn thân, sốt nóng: 10g hạnh nhân, 15g tô tử, 15g lai phục tử, 100g gạo tẻ. 3 vị nấu chung lấy nước bỏ bã, sau đó cho gạo vào nấu thành cháo. Ngày nấu 1 lần, chia làm 2 lần ăn (sáng, chiều).
Hạnh nhân trư phế thang: Dùng cho người bị ho khan, ho gà từng cơn lâu ngày: 10g hạnh nhân, 200g phổi lợn, 100ml mật ong, 10g gừng tươi. Phổi lợn thái lát, nấu cùng với gừng và hạnh nhân, ăn trong ngày.
Gà hầm hạnh nhân: Dùng cho người viêm khí phế quản mạn, táo bón, lao phổi: 45g hạnh nhân, 1 con gà mái ta (khoảng 1.000g). Gà làm sạch, chặt bỏ đầu, cổ ruột. Đảo hạnh nhân trong nước sôi vài phút, sau đó bóc sạch vỏ ngoài. Gà và hạnh nhân đặt trong bát tô to, thêm dấm, gừng, muối, hành và chút nước. Đun cách thủy 2 giờ. Người bị tiêu chảy không được dùng. Người lớn dùng 12g, trẻ em dùng 4g.
• Lưu ý: Khổ hạnh nhân có chứa amygdalin, dưới tác dụng của men và dịch vị sẽ cho acid xyanhydric (HCN) và aldehyt benzoic (có tác dụng long đờm). Acid xyanhydric có tác dụng với trung khu thần kinh, lúc đầu gây hưng phấn, sau ức chế có thể dẫn đến co quắp, hôn mê. Vì vậy, không được uống quá liều. Dùng sống có nguy cơ bị ngộ độc. Nếu bị ngộ độc, có thể lấy 100-125g vỏ cây mơ, sắc uống để giải độc.

Phương Oanh (Thọ Xuân Đường)