Đông y chữa Sỏi mật
Bệnh Sỏi mật là một bệnh bị kết sỏi ở bộ phận nào đó trên hệ thống đường mật (bao gồm túi mật và đường mật). Thành phần kết sỏi có thể phân làm 3 loại: đản hồng tố kết sỏi, colectoron kết sỏi và sỏi dạng hỗn hợp.
Bệnh sỏi mật và các trường hợp thường gặp rất khó xác định, có những trường hợp bệnh nhân sỏi mật cả đời không phát hiện triệu chứng. Biểu hiện lâm sàng của bệnh sỏi mật là đau co thắt dạng mật phía bụng trên bên phải, hoàng đản và phát sốt, đau thường thấy vào ban đêm, hoặc sau khi ăn no, hoặc ăn thực phẩm có nhiều mỡ, cơn đau có thể lan tới vai phải hoặc cả cánh vai phải.
I. Những điều cần biết
- Khi ngủ nên nằm thẳng hoặc nghiêng về bên phải, vì nếu nằm nghiêng về bên trái thì dưới tác dụng của trọng lực viên sỏi dễ rơi vào cổ túi mật, gây nên tắc nghẽn phát sinh đau thắt mật.
- Bình thường nên ăn ít những thực phẩm có nhiều mỡ và Colectoron như thịt mỡ, nội tạng động vật, lòng đỏ trứng… để giảm bớt sự tiết ra mật tố túi mật. Thời kỳ phát bệnh phải kiêng ăn thực phẩm có mỡ và cay, cách ăn là ăn ít nhưng bằng nhiều bữa.
- Kiêng uống rượu và ăn ít đường.
- Bình thường cần khống chế thực phẩm kết sỏi, nên ăn những thứ như gừng tươi, rau xanh, măng, hành tây, mộc nhĩ đen, nấm, hạt hạnh đào, cà, nhụy trắng hoa sen, đậu 4 mùa, thanh túc to, ngô, bí đỏ, củ cải trắng, ngó sen… thời kỳ không cấp tính có thể ăn móng giò.
- Nên thường xuyên ăn thực phẩm có nhiều vitamin A, như các loại rau có sơ màu vàng xanh, như cà chua, củ cải, ngô…
- Cần coi trọng bữa ăn sáng, nếu không ăn sáng sẽ tiết ra ít dịch mật, hàm lượng đảm toan giảm thấp, sẽ mất cân bằng với colectoron mà hình thành kết sỏi colectoron.
- Không nên lao động quá sức mà nên lao động thể lực vừa phải, hoặc tập luyện để giảm bớt sự ứ đọng colectoron, chất sẽ làm tăng nặng bệnh.
- Bảo đảm tâm tình thoải mái, khiến dịch mật tiết ra bình thường, không bị ứ đọng.
- Người béo cần chú ý giảm béo.
- Bảo đảm đại tiện thông thoát, có thể ăn một số thực phẩm có sơ to.
- Ăn xong không được đi ngủ ngay hoặc ngồi lâu. Có thể đi bộ hoặc xoa bụng phải trên, để dịch mật tiết ra và lưu thông.
- Người có nhiều giun hoặc bị bệnh giun, cần phải chú trọng đề phòng và tích cực tẩy giun. Có tài liệu cho thấy: 70% sỏi mật là do trứng giun và xác chết của giun đũa.
II. Đông y chữa Sỏi mật
1. Chữa bằng bài thuốc Đông y
- Râu ngô 50g, đun nước thay trà.
- Dây dưa chuột tươi 100g, sắc nước uống.
- Cỏ kim tiền lá to 30g, xơ mướp 20g (đốt tồn tính nghiền thành bột). Trước tiên sắc lấy nước đặc của cỏ kim tiền, nhỏ vào mấy giọt rượu uống với 10g bột xơ mướp, ngày 2 lần.
2. Chữa theo cách ăn
Lươn sống 3 con, đậu phụ 100g. Lươn còn sống rửa sạch, đậu phụ cắt thành lát cho vào nồi đun vài chục phút, lươn sẽ chui vào trong đậu phụ, cho gia vị để ăn, ngày 2 lần.
3. Cách chữa bên ngoài
- Khi mật bị đau, có thể ấn vào huyệt đản du và huyệt túi mật.
Ghi chú: Huyệt đản du nằm ở cạnh đốt sống ngực số 10 cách 1,5 thốn. Huyệt túi mật nằm dưới huyệt dương lăng tuyền cách 1-2 thốn từ đầu nhỏ xương bọng chân ấn vào có cảm giác đau.
- Băng phiến 1g, nhũ hương 4g, tá dược 4g, mộc hương 6g, đại hoàng 10g, bạch giới tử 4g, nghiền thành bột cho giấm nóng vào khuấy thành hồ buộc vào chỗ đau của túi mật.
III. Những điều cần tránh
- Có một số ít người lầm tưởng rằng người yếu nên đã tẩm bổ, nhất là không biết bệnh đang bị thấp nhiệt, lại nhầm uống nhân sâm, hoàng kỳ, lộc nhung, thục địa… là những loại thuốc bổ không những không lợi cho bệnh mà còn có tác hại.
- Việc tự chữa bệnh sỏi thận đừng cho rằng có thể chữa khỏi, khi chứng bệnh đau tái phát liên tục tới lúc trầm trọng, hoặc túi mật co thắt, hoặc chức năng co bóp của túi mật kém thì cần phải xét đến phẫu thuật.
- Người bệnh sỏi mật lại có bệnh đái đường, thì đồng thời chữa trị phá sỏi, còn tích cực chữa trị bệnh đái đường.
- Cần phải phân biệt với bệnh giun chui cuống mật. Khi đau mật thấy có cảm giác bị nhói, những người đã có lịch sử uống thuốc tẩy giun, phần nhiều cho rằng đó là bệnh giun chui cuống mật. Nếu sau khi uống 100g giấm thấy giảm đau thì càng xác thực nhận định trên.