NGUYÊN NHÂN VÀ TRIỆU CHỨNG BỆNH SUY GIÁP

Trong những năm gần đây y tế phát triển hơn, máy móc cũng được trang bị sớm ở các phòng khám bệnh viện tuyến cơ sở. Chính vì vậy phát hiện được rất nhiều bệnh khác nhau, đặc biệt là các bệnh về tuyến giáp. Trong đó suy giáp là tình trạng thiếu hụt hormon tuyến giáp do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Do thiếu hụt hormon tuyến giáp nên gây ra nhiều rối loạn chuyển hóa ở cơ thể. Cùng nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu về căn bệnh này nhé!

1.    Nguyên nhân gây bệnh 

•    Suy giáp tiên phát 

Bệnh xảy ra do tổn thương tại chính tuyến giáp, chiếm hơn 90% các trường hợp suy giáp, có thể do các nguyên nhân sau: 

-    Viêm tuyến giáp Hashimoto: đây là nguyên nhân hay gặp nhất. Tuyến giáp có thể lớn hoặc teo, có khi đi kèm với Addison và các rối loạn nội tiết khác. Cần kết hợp các loại xét nghiệm và siêu âm để chẩn đoán.

-    Tai biến do điều trị: hay gặp nhất là với iode phóng xạ, phẫu thuật tuyến giáp (do mổ bóc tách u tuyến giáp. Nang giáp hoặc phẫu thuật cắt tuyến giáp), riêng với thuốc kháng giáp tổng hợp (điều trị cường giáp, basedow) thì ít gặp hơn. 

-    Cung cấp iode không hợp lý (thừa iode, thiếu iode): suy giáp do thiếu iode đang còn là vấn đề ở Việt Nam. Thường thấy bướu cổ to, xét nghiệm có suy giảm hormon tuyến giáp.

-    Viêm tuyến giáp bán cấp, viêm giáp sau sinh: thường xảy ra sau giai đoạn nhiễm độc giáp trước đó, suy giáp ở đây chỉ tạm thời. 

-    Các nguyên nhân suy giáp tiên phát khác: hiếm gặp. Do thiếu enzyme tổng hợp hormne giáp bẩm sinh. Các chất kháng giáp trong thức ăn. Lithium: điều trị bệnh tâm thần. 

•    Suy giáp thứ phát 

Suy tuyến yên do u lành (adenoma) tuyến yên, do phẫu thuật tuyến yên, hoặc do tuyến yên bị hoại tử trong bệnh Sheehan. 

•    Suy giáp đệ tam cấp

Do rối loạn chức năng tuyến yên giáp tại vùng dưới đồi, bệnh cảnh hiếm. 

•    Suy giáp do đề kháng hormon giáp ở ngoại biên

Bệnh ít gặp.

2.    Triệu chứng lâm sàng 

Giai đoạn đầu của suy giáp có thể chưa có biểu hiện gì đặc biệt, chỉ đến khi việc thiếu hụt hormon không thể bù đắp mới xuất hiện nhiều triệu chứng. Chủ yếu xuất hiện triệu chứng ở nữ trung niên, rất dễ nhầm với triệu chứng của mãn kinh.

•    Tổn thương da, tóc móng

-    Nhiều nếp nhăn ở trán nhìn già trước tuổi, mặt tròn như mặt trăng, vẻ mặt vô cảm. 

-    Mi mắt phù rõ, gò má hơi tím, có nhiều mao mạch giãn, môi dày tím tái, phần còn lại của da có màu vàng bủng.

-    Bàn tay dày các ngón tay khó gấp, da lạnh đôi khi tím tái, gan bàn tay chân có màu vàng.

-    Lưỡi to, giọng nói khan, ù tai, nghe kém. Khi ngủ ngáy to.

-    Da phù cứng, khô, bong vảy.

-    Tóc khô dễ rụng, đuôi mày rụng, lông nách lông mu rộng, móng tay, chân có vạch, dễ gẫy.

•    Triệu chứng giảm các chuyển hóa trong cơ thể

-    Sợ lạnh, thân nhiệt giảm, tay chân lạnh, khô. 

-    Uống ít, tiểu ít, bài tiết nước tiểu chậm sau uống. 

-    Tăng cân dù ăn kém, hoặc ăn uống bình thường.

-    Tiêu hóa: táo bón kéo dài, kèm giảm nhu động ruột. 

-    Yếu cơ, chuột rút, đau cơ. 

-    Dấu hiệu tâm thần kinh và rối loạn thần kinh thực vật: trạng thái vô cảm, thờ ơ. Suy giảm các hoạt động cơ thể, hoạt động trí óc, hoạt động sinh dục. Giảm tiết mồ hôi.

•    Tim mạch  

-    Tim chậm < 60 chu kỳ/ phút, huyết áp thấp (chủ yếu tâm thu), tốc độ tuần hoàn giảm các biểu hiện này do giảm chuyển hóa. 

-    Các dấu thâm nhiễm cơ tim, màng ngoài tim. Đau trước tim hoặc cơn đau thắt ngực thật sự, khó thở khi gắng sức. 

-    Nghe tim: tiếng tim mờ, chậm, có khi tiếng tim không đều. 

-    ECG: nhịp chậm, điện thế thấp các phức bộ QRS, có khi ST chênh xuống, sóng T dẹt hoặc đảo ngược. Hình ảnh điện tim sẽ trở lại bình thường sau điều trị bằng hormon giáp. 

-    X quang bóng tim to, đập yếu. 

-    Có khi tràn dịch màng ngoài tim, dịch có nhiều protein và cholesterol. 

-    Siêu âm tim giúp phân biệt tràn dịch màng tim với thâm nhiễm mucoid ở cơ tim. Có khi huyết áp tăng do xơ vữa động mạch.

•    Các triệu chứng khác

-    Triệu chứng hô hấp: Thở nông, tần số chậm, đáp ứng hô hấp kém đối với sự tăng CO₂ máu hoặc giảm O₂ máu. Suy hô hấp cấp là một triệu chứng chủ yếu của hôn mê phù niêm. 

-    Chức năng thận: Giảm chức năng thận, giảm mức lọc cầu thận, giảm khả năng thải nước khi quá tải, do đó dễ dẫn đến ngộ độc nước ở bệnh nhân suy giáp nếu nước tụ do được đưa vào cơ thể quá nhiều. 

-    Thiếu máu

•    Triệu chứng nội tiết  

-    Tuyến giáp: có thể lớn, tuy nhiên đa số trường hợp tuyến giáp bị teo. 

-    Các rối loạn nội tiết khác như rong kinh, kinh ít kèm chảy sữa hoặc mất kinh,  chảy sữa đơn thuần 

-    Lãnh cảm. 

Bác sĩ: Thúy Hường (Thọ Xuân Đường)

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ Đông y gia truyền Thọ Xuân Đường, khu tập thể thủy sản, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội. 

Thời gian làm việc: 8h - 17h30 từ thứ Ba đến Chủ Nhật, nghỉ thứ Hai.

Hotline: 0943.986.986 hoặc 0943.406.995