Mào gà trắng thuộc họ Dền

Là cây thân thảo mọc quanh năm, thẳng, nhẵn, có nhiều cành, cao khoảng gần1m. Lá cây mọc so le, hình mác, đầu nhọn, gốc lá cũng hơi nhọn dài 8-10cm, rộng 2-4cm. Mùa hạ và mùa thu ra hoa không có cuống, mọc thành bông trắng hoặc hơi hồng, dài 3-10cm. Quả nang, mở theo hình hộp, trong mang rất nhiều hạt.

Vào khoảng tháng 8-10 hàng năm, khi hạt đã già đủ độ chín người ta cắt lấy phần hoa đem về phơi khô, đập lấy hạt, sẩy loại hết tạp chất, đem phơi khô thu được hạt mào gà trắng, đông y gọi Thanh tương tử.

Thành phần chứa trong hạt mào gà có dầu béo, vitamin PP, nitrat, kali và 1 số hợp chất khác chưa rõ. Theo đông y hạt mào gà trắng có vị đắng, tính hàn quy kinh Can Tỳ, công dụng Khu phong nhiệt, thanh can hỏa, cầm máu. Điều trị các bệnh về mắt, chữa ngứa, dị ứng, nhức đầu, hạ sốt, chảy máu do sốt nhiễm trùng (chảy máu cam, đại tiện ra máu, chảy máu trĩ).

Các bài thuốc sử dụng mào gà trắng (Thanh tương tử) công hiệu:

- Chữa đau đầu chóng mặt do Can hỏa vượng: Thanh tương tử 14g, Xích thược 14g, Cúc hoa 12g, Thảo quyết minh 12g, Thuyền thoái 8g, Cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Chữa huyết áp cao người nóng mắt yếu: Lục vị địa hoàng hoàn gia thêm Thanh tương tử 14g, Cúc hoa 14g, Thảo quyết minh 14g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Chữa viêm kết mạc cấp tính, đau mắt: Thanh tương tử 14g, Hoàng cầm 12g, Long đởm 12g, Cúc hoa 12g, Thục địa 20g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Ngoài ra dân gian còn dùng ngọn non của cây hoa mào gà nấu canh ăn bổ dưỡng mát gan, thanh nhiệt tiêu viêm, thích hợp cho người cao huyết áp hay đau đầu chóng mặt khó ngủ.

Các bài thuốc trên là kinh nghiệm dân gian, tuy nhiên chúng ta không nên tùy tiện sử dụng mà không tham khảo ý kiến của các bác sĩ y học cổ truyền, vì cơ địa mỗi người lại thích ứng thuốc khác nhau, có thể tốt với người này, nhưng chưa phù hợp với người khác. Vậy, tốt nhất khi có bệnh hãy đến khám gặp trực tiếp để được chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện và hiệu quả.

Bác sĩ Thúy Hường.

Một trong những địa chỉ khám chữa bệnh đáng tin cậy ở Hà Nội:

Nhà thuốc gia truyền Thọ Xuân Đường, số 7 Khu Thủy sản, Ngõ 46 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội. 

Điện thoại: 024.85874711.