Khi sức khỏe sinh sản trở thành “vấn đề quốc gia”

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong vòng 40 năm qua, mật độ tinh trùng trung bình của nam giới toàn cầu đã giảm gần 50%. Ở khu vực châu Á, tình trạng này thậm chí nghiêm trọng hơn do ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường, căng thẳng tâm lý, thói quen sinh hoạt thiếu khoa học và lối sống đô thị hóa. Việt Nam là một quốc gia trẻ, đang phát triển nhanh lại đứng trước nguy cơ “già hóa dân số sớm”, với sức khỏe sinh sản suy giảm trong khi tuổi sinh nở bị trì hoãn.

Những con số không còn là lời cảnh báo mà là hồi chuông cảnh tỉnh về tương lai nòi giống. Đằng sau mỗi nụ cười hôn nhân là nỗi lo lắng âm thầm của những năm tháng điều trị hiếm muộn, còn phía sau những thống kê dân số là mối quan tâm sâu sắc hơn: Sức khỏe di truyền và khả năng duy trì sự sống bền vững của dân tộc Việt.

Căn nguyên của một “cuộc thoái hóa thầm lặng”

Thế hệ ngày nay đang sống trong một kỷ nguyên tiện nghi nhưng cũng đầy áp lực sinh học. Môi trường sống ô nhiễm, nhịp sống căng thẳng, chế độ ăn công nghiệp và thói quen sinh hoạt thiếu điều độ đang dần bào mòn sức khỏe sinh sản của con người. Hầu như mỗi ngày, cơ thể phải tiếp xúc với hàng chục loại phụ gia thực phẩm, vi nhựa trong không khí, hóa chất trong mỹ phẩm và sóng điện từ phát ra từ các thiết bị điện tử mà chúng ta sử dụng liên tục.

Khi những yếu tố này tích tụ lâu dài, chúng gây rối loạn nội tiết, stress oxy hóa, rối loạn giấc ngủ và suy giảm chức năng chuyển hóa, đây là những nguyên nhân nền tảng làm giảm chất lượng tinh trùng, trứng và hormone sinh dục. Nói cách khác, “độc tố của đời sống hiện đại” đang âm thầm làm suy yếu năng lượng sinh học và sức sống di truyền của thế hệ trẻ.

Không chỉ là sự thoái hóa về thể chất, đó còn là sự xuống cấp của cảm xúc và đạo đức sinh học. Khi con người yêu nhanh, sống vội, tiêu thụ tình cảm thay vì nuôi dưỡng nó. Mất cân bằng trong lối sống khiến “tinh – khí – thần” cạn kiệt, và sự sống dần rời xa gốc tự nhiên vốn giúp con người duy trì nòi giống khỏe mạnh và bền vững.

Nòi giống – gốc rễ của sự trường tồn dân tộc

Sức mạnh của một dân tộc bắt đầu từ chất lượng giống nòi. Nòi giống không chỉ là sự nối tiếp huyết thống, mà còn là sự kế thừa về thể lực, trí tuệ, nhân cách và năng lượng sống được truyền qua nhiều thế hệ. Một dân tộc có nền tảng sinh học khỏe mạnh sẽ tạo nên thế hệ công dân khỏe mạnh, đó là điều kiện căn bản cho sự phát triển bền vững và độc lập lâu dài.

Từ ngàn xưa, cha ông ta đã sớm nhận ra mối liên hệ thiêng liêng giữa sức khỏe cá nhân và sự hưng thịnh của quốc gia:
“Dưỡng sinh là giữ mệnh,
Dưỡng mệnh là giữ giống,
Giữ giống là giữ nước”.

Trong y thư cổ, đại danh y Tuệ Tĩnh viết: “Người biết giữ tinh là giữ đạo, người biết dưỡng mệnh là giữ trời”. Còn Hải Thượng Lãn Ông lại khẳng định: “Tinh là gốc của sinh, giữ được tinh là giữ được người”.

Tinh – Khí – Thần là ba yếu tố nền tảng của sự sống con người. Khi tinh suy, khí tán, thần loạn, con người không chỉ yếu đi về thể chất mà còn mất dần sự sáng suốt, ý chí và khả năng sáng tạo. Thế nhưng trong đời sống hiện đại, chúng ta dành nhiều thời gian cho công việc, thiết bị điện tử và mạng xã hội hơn là cho chính cơ thể mình. Việc lãng quên “cái gốc” ấy khiến sức khỏe sinh sản suy giảm, rối loạn nội tiết, trầm cảm, mãn dục sớm, và xa hơn là sự thờ ơ với chính sự sống và giá trị nhân bản của con người.

Từ “dưỡng sinh” đến “dưỡng giống” – Minh triết Nam y cho thời đại mới

Y học cổ truyền Việt Nam xem con người là một tiểu vũ trụ hài hòa giữa thân – tâm – khí – huyết. Trong đó, Thận tinh được coi là nguồn gốc của sinh mệnh, là “gốc của tiên thiên” quyết định khả năng sinh sản và sức sống. Tâm là nơi phát khởi của tình cảm, điều hòa huyết mạch, còn Can giữ vai trò duy trì ý chí, năng lượng sáng tạo và sự cân bằng cảm xúc.

Để có thể sinh ra một thế hệ khỏe mạnh, cả người cha và người mẹ đều cần nuôi dưỡng cơ thể và tâm hồn một cách toàn diện. Người cha phải biết “dưỡng tinh”, tức là giữ cho năng lượng dương mạnh mẽ, tinh nguyên, không phóng túng hay tiêu hao quá mức. Người mẹ cần “dưỡng huyết”, tức là nuôi dưỡng âm huyết, chăm sóc giấc ngủ, tâm trạng và dinh dưỡng, để tử cung và hormone hoạt động ổn định.

Nam y gọi đó là phép “Ngũ dưỡng”: Dưỡng Thân, Dưỡng Tâm, Dưỡng Khí, Dưỡng Tinh, và Dưỡng Giống. Đó là một hệ thống dưỡng sinh hướng tới cân bằng tổng thể giữa sinh học và tinh thần.
Ngày nay, khi y học hiện đại nói đến enzyme, hormone, tế bào gốc hay năng lượng sinh học, thì bản chất vẫn là nghiên cứu cách tái tạo sự sống từ cấp độ tế bào, điều mà Nam y đã nhận thấy từ hàng trăm năm trước, chỉ khác ở ngôn ngữ diễn đạt. Câu kinh điển “Tinh hóa tủy, tủy sinh não, não chủ thần” chính là cách cổ nhân mô tả quá trình phát triển và vận hành của cơ thể từ vật chất đến ý thức.
Khi con người biết giữ gìn “tinh”, nuôi dưỡng “tủy”, thì “thần” mới sáng, trí mới minh, tâm mới an. Và chỉ khi ấy, sự sống mới được nối dài, không chỉ qua sinh sản, mà còn qua trí tuệ và lòng nhân ái của thế hệ sau.

Sứ mệnh cứu nòi giống – cứu tương lai

Chuyên mục “Giống nòi Việt” ra đời trong bối cảnh sức khỏe sinh sản đang trở thành một vấn đề mang tầm quốc gia. Vấn đề này không chỉ là câu chuyện của y học, mà là trách nhiệm của toàn xã hội. “Nếu chúng ta không cứu lấy nòi giống mình hôm nay, thì ngày mai ai sẽ giữ gìn linh hồn Việt?”.
Giữ gìn nòi giống không chỉ là duy trì khả năng sinh sản, mà còn là nuôi dưỡng sức khỏe thể chất, tinh thần và đạo đức sinh học, những yếu tố quyết định chất lượng thế hệ tương lai. Từ nhận thức đến hành động, từ ăn, ngủ, nghỉ, yêu, mỗi người cần hướng tới một lối sống sinh học thuận tự nhiên: Ăn lành, ngủ đủ, yêu có trách nhiệm, và sống điều độ. Khi từng cá nhân khỏe mạnh và tỉnh thức, dân tộc Việt sẽ có một thế hệ mới khỏe, sáng, bền và trường tồn.

Góc Nam y tư vấn

Sức khỏe sinh sản bắt đầu từ những thói quen nhỏ nhưng đều đặn mỗi ngày: Hãy ngủ sớm, ăn uống điều độ và giữ tinh thần an hòa vì giấc ngủ sâu và bữa ăn lành là hai trụ cột của khả năng tái tạo năng lượng sinh học. Mỗi ngày, chỉ cần 15 phút thiền thở hoặc tĩnh tâm cũng giúp cơ thể cân bằng “Tinh – Khí – Thần”, giảm căng thẳng, cải thiện hormone và chất lượng sinh sản. Tránh lạm dụng rượu, thuốc lá, cà phê, thiết bị điện tử và hạn chế căng thẳng kéo dài, những yếu tố này đã được chứng minh là làm tổn hại đến tinh trùng, trứng và nội tiết tố sinh dục.

Hãy để mỗi bữa ăn, mỗi tách trà, mỗi hơi thở đều là một hành động dưỡng sinh, nuôi dưỡng giống nòi bằng sự hiểu biết và trân trọng sự sống.

Hành động nhỏ cho nòi giống Việt hãy bắt đầu bằng việc kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ. Nam và nữ nên khám tổng quát và xét nghiệm nội tiết ít nhất mỗi năm một lần để phát hiện sớm rối loạn sinh sản. Đồng thời, mỗi người hãy cùng người bạn đời xây dựng lối sống sinh học thuận tự nhiên, duy trì chế độ ăn nhiều rau quả, vận động nhẹ mỗi ngày, ngủ sớm và tránh áp lực tinh thần.

Việc giáo dục con trẻ về sức khỏe sinh sản và trách nhiệm với sự sống cũng hết sức cần thiết. Điều này sẽ giúp thế hệ sau hiểu rằng tình yêu, giới tính và sinh sản là quá trình tự nhiên nhưng cần được tôn trọng và bảo vệ.

Mỗi gia đình Việt là một “tế bào gốc lành mạnh” của Tổ quốc: Khi mỗi nhà khỏe mạnh, mỗi người hạnh phúc, thì quốc gia sẽ bền vững và nòi giống Việt sẽ mãi trường tồn.

Link báo chí:

https://suckhoecongdongonline.vn/cuu-noi-giong-viet-su-menh-cua-moi-nguoi

TS. Lương y Phùng Tuấn Giang
Trưởng ban Chuyên môn Hội Giáo dục Chăm sóc Sức khỏe Cộng đồng Việt Nam
Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển Y Dược Cổ truyền Việt Nam
Chủ nhiệm Nhà thuốc Thọ Xuân Đường