KHỦNG HOẢNG FORMOSA
Năm 2016, bắt đầu từ hiện tượng thủy sản chết lan trên diện rộng, bắt đầu từ vùng ven biển Hà Tĩnh, lan tiếp dọc ven biển các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, cũng là lúc phát hiện ra công ty Formosa gây ra trong quá trình vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy, đã có những vi phạm và để xảy ra sự cố, dẫn tới nước thải có chứa độc tố phenol, xyanua chưa được xử lý đạt chuẩn xả ra môi trường.
1. Công ty Formosa Vũng Áng
- Formosa Vũng Áng là một công ty nằm trong khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh.
- Tên chính thức là Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS), chi nhánh của Tập đoàn nhựa Formosa, Đài Loan.
- Ngành nghề kinh doanh: chế tạo và mua bán gang thép; kinh doanh cảng; sản xuất ximăng; kinh doanh nhà máy nhiệt điện và nhà máy xử lý nước; xây dựng, lắp đặt, vận hành và kinh doanh nhà máy khí, bán các khí nén và các khí chất lỏng sử dụng trong công nghiệp; chế tạo, gia công, sản xuất, mua bán và xuất nhập khẩu các sản phẩm liên quan quá trình luyện than cốc, hắc ín, dầu thô nhẹ, và kinh doanh bất động sản.
2. Tập đoàn mẹ
Năm 2009, tổ chức bảo vệ môi trường của Đức Quỹ Ethecon đã trao giải "Hành tinh đen" cho Tập đoàn nhựa Formosa, Đài Loan. Giải này dùng để bêu tên doanh nghiệp gây ảnh hưởng môi trường lớn nhất trong năm.
- Trong thập niên 80, tập đoàn nhựa Formosa xả 63 tấn chất độc ethylendichloride vào khu vực dân cư tại Texas.
- Năm 1990, tại Mỹ có 54 trường hợp nước uống nhiễm độc do Formosa gây ra.
- Năm 1998, Formosa cố thải 3.000 tấn chất thải hóa học ra vịnh Thái Lan, gần cửa biển Sihaoukville, Campuchia.
- Năm 2004, Vụ nổ nhà máy Formosa tại Illinois, Mỹ làm đất, nước, không khí trong khu vực bị ô nhiễm và khiến toàn thể dân cư quanh vùng phải được di tản.
- Năm 2009, các nhà khoa học tại Texas, Mỹ đo được một lượng lớn chất độc trong đất và không khí ở xung quanh nhà máy của Formosa.
Chính phủ Mỹ đã nhiều lần phạt Formosa. Năm 2000, Formosa phải đóng phạt 150.000 USD vì vượt mức ô nhiễm không khí cho phép tại Texas. Tháng 9-2009, Formosa bị Sở Tư pháp Mỹ và Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ phạt số tiền lên đến 13 triệu USD.
Tại Đài Loan, Formosa nằm trong top 10 công ty gây ô nhiễm nhất và "đóng góp" đến 25% tổng lượng khí nhà kính của Đài Loan.
3. Khủng hoảng Formosa Vũng Áng
• Cá chết
- Từ 4/2016, cá ở một số lồng nuôi và cá tự nhiên chết hàng loạt tại khu vực biển các tỉnh miền trung.
- Nhiều người bị ngộ độc ăn hải sản, được mua từ huyện Quảng Trạch, Quảng Bình.
• Nguyên nhân cá chết
- Các đối tượng lấy mẫu: cá, nước (tầng mặt và tầng đáy), trầm tích, san hô, sinh vật phù du, hệ sinh thái biển, động vật đáy, các dữ liệu ảnh viễn thám…
- Các kết quả phân tích cho thấy đã đủ căn cứ khoa học để loại trừ hầu hết các nhóm nguyên nhân tự nhiên từ địa chấn, sốc nhiệt, dịch bệnh... và khu trú tập trung vào hai nhóm nguyên nhân chính độc tố học và tảo độc.
• Thiệt hại tài sản
- Ngư dân nuôi trồng thủy sản địa phương bị thiệt hại
- Ngư dân phải đánh bắt xa bờ, đảm bảo an toàn mà vẫn không bán được hải sản.
- Các chất độc hại gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.
- Môi trường ô nhiễm nặng nề: Chất độc hại thải ra biển (Phenol, Cyanua, Hydroxit Sắt, kim loại nặng…), không khí (CO2, SO2…)
4. Những chất độc hại từ Formosa Hà tĩnh
Trên 100 chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành từ 30 cơ quan trong và ngoài nước đã tổ chức thu thập, phân tích dữ liệu và xác định trong nguồn nước thải của Formosa Hà tĩnh có chứa các độc tố Phenol, Cyanua, Hydroxit Sắt, kim loại nặng vượt quá mức cho phép. Đây là những chất độc gây ra tình trạng cá chết hàng loạt.
• Phenol
- Phenol là một chất hữu cơ khá rẻ tiền, thông dụng trong ngành công nghiệp như sản xuất nhựa dẻo, sản phẩm cao su, hóa dược, sơn...
- Phenol có thể gây độc cho cá, chim, động vật, giảm tuổi thọ, khả năng sinh sản.
- Phenol gây độc hại tới cơ thể con người qua đường tiêu hóa, da.
- Triệu chứng nhiễm độc phenol là thở nhanh, thân nhiệt giảm, tím tái, yếu cơ, mạch đập nhanh, hôn mê. Khi bị suy hô hấp có thể dẫn đến tử vong.
- Theo Quy chuẩn Quốc gia Australia, hàm lượng phenol cho phép tối đa trong môi trường nước biển là 5 mg/lít nước.
• Cyanua
- Cyanua là hóa chất được sử dụng trong ngành công nghiệp như sản xuất sắt, thép, công nghiệp hóa chất hay xử lý nước thải.
- Cyanua và các hợp chất cyanua là một trong những thành phần của thuốc trừ sâu, nhựa, mạ điện và khai thác mỏ.
- Cá và các loài động vật dưới nước đặc biệt nhạy cảm với cyanua. Nồng độ các chất cyanua tự do trong môi trường nước khác nhau. Từ 20-76 mg/lít nước, chất này có thể khiến nhiều loài cá chết, nồng độ vượt quá 200 mg/lít gây độc với tất cả các loài cá.
- Ăn hoặc uống những thực phẩm chứa cyanua có thể gây ảnh hưởng sức khỏe, gây độc tính cấp và độc tính bán trường diễn. 50-200 mg cyanua xâm nhập qua đường miệng có thể đầu độc chết một người khỏe mạnh.
- Triệu chứng ban đầu thường là đau đầu, chóng mặt, buồn ngủ, mạch yếu, thở nhanh, mặt đỏ, buồn nôn và nôn mửa. Nặng hơn có thể xảy ra co giật, giãn đồng tử, nhịp tim chậm, thân nhiệt giảm, hôn mê và tử vong.
• Hydroxit sắt
- Khi xả Fe2+ ra nước biển. Chất này lấy oxy từ nước biến, oxy hóa thành Fe3+, sau đó thủy phân thành huyền phù oxit sắt. Chúng có thể hấp thu được một số chất độc hại có trong nước thải, mang đi các nơi xa hơn, sau đó lắng xuống đáy biển gây ra các tác động độc hại thứ cấp.
• Kim loại nặng
- Kim loại nặng là những kim loại có tỷ trọng >5mg/cm3: Cr (7,15g/cm3), Pb (11,34 g/cm3), Hg (15,534g/cm3), Cd (8,65 g/cm3), As (5,73 g/cm3), Mn (7,21 g/cm3),… Chất thải từ Formosa có chứa kim loại nặng, chủ yếu là Cr, Hg, Cd.
- Kim loại nặng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư, ảnh hưởng đến hệ nội tiết, tim mạch, gan, thận, hệ thần kinh, gây khuyết tật thai nhi…
Những sai phạm trong sản xuất của Formosa gây ảnh hưởng nặng nề đến môi trường, sức khỏe của con người. Tuy đã bị xử phạt, nhưng Formosa vẫn tiếp tục xả chất thải, có thể gây ô nhiễm trong tương lai.
Đức Thiên An
Sống vui để khỏe mạnh hơn!
Đông y gia truyền Thọ Xuân Đường kính chúc quý vị luôn có nhiều sức khỏe và niềm vui!
.gif)
