CHUYỆN VỀ CÂY NGẢI TIÊN TRỊ BỆNH ĐẠI TRÀNG
Ngải tiên từng là một vị thuốc gây xôn xao dư luận với tác dụng đặc trị bệnh đại tràng khiến nhiều người săn lùng loại thảo dược này. Vậy cây ngải tiên có tác dụng kì diệu như vậy không? Cùng nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu câu chuyện về cây thuốc Ngải tiên.
1. Tình cờ phát hiện Ngải tiên khi đi công tác
Ngải tiên từ ngày xưa chỉ được nhắc đến như 1 loại dược liệu dùng sản xuất nước Hoa ở Pháp với hương thơm nồng nàn quyến rũ. Cho đến tận năm 1991, có đoàn giáo viên của trường đại học Y dược Thái Nguyên đi công tác tại tỉnh Hà Giang ở trọ tại nhà thầy giáo La Văn Ngâm và tình cờ biết được tác dụng của cây Ngải tiên. Theo như được kể lại, trong đoàn giáo viên có 1 thấy giáo bị bệnh viêm đại tràng mạn tính nhiều năm nay, rất hay bị đau bụng, cứ ăn đồ lạ là đau quặn bụng đi ngoài. Vì tới nơi xa xôi công tác ăn đồ lạ không quen nên bệnh lại tái phát. Lúc này thấy giáo La Văn Ngâm liền ra bìa rừng đào củ Ngải tiên về rồi sắc lên cho thầy giáo kia uống, chỉ sau 2 lần uống tình trạng bệnh của thầy đã cải thiện rõ rệt.
Trong đoàn công tác còn có bác sĩ Hoàng Sầm – 1 trong những người am hiểu về dược liệu và có nhiều công trình khoa học nghiên cứu thảo dược đã cất công tìm hiểu về cây Ngải tiên này. Thu thập kinh nghiệm từ dân gian, từ những người bà con trong bản thấy ngải tiên được họ sử dụng rất rộng rãi điều trị bệnh đại tràng, điều trị chứng đau bụng đi ngoài.
Bác sĩ Hoàng Sầm đã đem về trồng và sử dụng cho nhiều người mắc viêm đại tràng, và kết quả rất tốt. Các nghiên cứu về loài thảo dược này cho thấy trong nó chứa các hoạt chất Diterpenes Coronerin có khả năng kháng lại các loại khuẩn và tái tạo niêm mạc đại tràng.
PGS.TS Trần Văn Tuấn đã thực hiện1 nghiên cứu mang tên “ Đánh giá sự kết hợp 3 thành phần Ngải tiên, Ý dĩ, Hoài sơn trên người viêm đại tràng thể phân lỏng nát” và đưa ra kết quả tốt về tác dụng của bài thuốc này.
2. Vị thuốc từ ngải tiên
- Danh pháp khoa học: Hedychium coronarium Koenig, thuộc họ gừng
- Phân bố: Pháp, Úc, Ấn độ, Việt Nam, Trung Quốc… Tại Việt Nam cây thích mọc ở vùng đối núi, được nhân giống trồng khắp các nơi ở nước ta
- Mô tả dược liệu
Cây ngải tiên có dạng thân thảo cao 1-2m, có thân giống cây Gừng. Lá không cuống, hình mũi mác hay hình dải mũi mác, nhọn cả hai đầu, nhẵn ở mặt trên, có lông dễ rụng ở mặt dưới, dài tới 60cm, rộng 12cm, thon. Bắt đầu nở hoa từ khoảng tháng 6 với cụm hoa hình trứng, dạng nón của cây thông; lá bắc hẹp. Hoa to màu trắng, rất thơm; đài dạng ống không có răng, tràng có ống dài và có 3 thuỳ hẹp; nhị có chỉ nhị trắng, nhị lép xoan ngược, có móng dài; cánh môi xoan ngược có móng dài, chẻ đến tận giữa thành 2 thuỳ tròn.
- Bộ phận dùng: Thân rễ cây ngải tiên
- Thu hái: Cứ vào mùa thu, mùa đông đi đào củ ngải tiên về, loại bỏ các rễ và đất cát rồi đem rửa sạch để ráo nước. Có thể dùng tươi hoặc khô
- Công dụng: Theo kinh nghiệm dân gian và nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy có tác dụng điều trị bệnh viêm đại tràng, giúp trị chứng đau bụng khó tiêu hay đi ngoài phân lỏng nát
- Cách dùng: sắc uống
Trên đây là cách kinh nghiệm dân gian về cây ngải tiên, không nên tự ý sử dụng mà cần tham khảo ý kiến của các y bác sĩ.
.gif)
