TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIÊM DA CƠ ĐỊA
Viêm da cơ địa hay còn có tên là bệnh chàm thể tạng, eczema, sẩn ngứa…là bệnh rất thường gặp với tỉ lệ tái phát cao, chính vì vậy rất nhiều người lo lắng không biết nên điều trị như thế nào. Cùng tìm hiểu về bệnh viêm da cơ địa nhé!
I. Nguyên nhân
Viêm da cơ địa là bệnh tiến triển nhiều đợt, bệnh xuất hiện ở cả trẻ nhỏ đang bú mẹ, các trẻ lớn và cả người lớn cũng không tránh khỏi. Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh:
- Di truyền: Hiện chưa xác định được gen gây bệnh, tuy nhiều khoảng 60% người lớn bị viêm da cơ địa có con cũng bị bệnh này. Nếu cả bố và mẹ bị thì 80% con của họ sẽ mắc bệnh.
- Yếu tố môi trường: Ô nhiễm không khí, các dị nguyên như bụi nhà, lông súc vật, quần áo, đồ dùng, phấn hoa…
- Thói quen và nghề nghiệp: Môi trường làm việc hay tiếp xúc các loại hóa chất, chất độc hại như: xi măng, xà phòng, nước rửa chén, các hóa chất tẩy rửa, chất bảo quản…
- Các yếu tố khác:…
II. Triệu chứng
1. Giai đoạn cấp tính
Biểu hiện bệnh khi cấp tính là đám da đỏ ranh giới không rõ, xuất hiện các sẩn và đám sẩn, mụn nước tiết dịch, không có vẩy da. Da bị phù nề, chảy dịch, đóng vẩy tiết.
Các vết xước do gãi tạo vết chợt, bội nhiễm vi khuẩn (hay gặp tụ cầu vàng) tạo mụn mủ và vẩy tiết vàng.
Bệnh thường khu trú ở trán, má, cằm, nặng hơn có thể lan ra tay chân.
• Giai đoạn mạn tính
Da dày thâm, ranh giới rõ, lâu ngày có thể liken hóa, các vết nứt đau, đây là hậu quả của việc bệnh nhân ngứa gãi nhiều. Thương tổn hay gặp ở các nếp gấp lớn, lòng bàn tay chân,các ngón, cẳng tay, chân.
Ngoài ra người bệnh có thể có các triệu chứng bệnh khác như viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc mắt, viêm ngứa họng, hen… Các bệnh lý như chứng vẽ nổi, bệnh vẩy cá thông thường, dày sừng nang lông…
Tiến triển: Bệnh thường xuất hiện nhiều đợt, hay tái phát.
III. Chẩn đoán
Theo tiêu chuẩn của Hanifin và Rajka 1980
Cần ¾ tiêu chuẩn chính và tổi thiểu 3 tiêu chuẩn phụ
1. Tiêu chuẩn chính:
- Ngứa
- Viêm da mạn tính và tái phát
- Hình thái và vị trí tổn thương điển hình: Trẻ em khu trú ở mặt và vùng duỗi, người lớn dày da và lichen vùng nếp gấp.
- Tiền sử cá nhân hay gia đình có bệnh cơ địa dị ứng: hen, viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng…
2. Tiêu chuẩn phụ:
- Khô da
- Viêm môi
- Đục thủy tinh thể
- Viêm kết mạc mắt và kích thích ở mắt tái phát
- Mặt đỏ tái
- Dị ứng thức ăn
- Chàm ở bàn tay
- IgE tăng
- Phản ứng da tức thì tuyp 1 dương tính
- Dễ bị nhiễm trùng da và hay tái phát
- Ngứa khi ra mồ hôi
- Vẩy phấn trắng
- Chứng vẽ nổi
- Giác mạc hình chóp
- Các tổn thương khác giống dày sừng nang lông
- Tuổi phát hiện sớm
- Chàm núm vú
- Nếp dưới mắt Dennie –Morgan
- Quầng thâm quanh mắt
IV. Điều trị
1. Giáo dục bệnh nhân
- Tư vấn để bệnh nhân tránh trà xát, không gãi
- Tránh tiếp xúc với các chất hay gây dị ứng như bụi, phấn hoa, các hóa chất tẩy rửa..
- Dùng kem dưỡng ẩm thường xuyên như Vaseline
- Giữ vệ sinh da và tránh ánh nắng
2. Điều trị:
Đa phần là điều trị triệu chứng, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
• Thuốc bôi da
Thường dùng chế phẩm chứa corticoid tác dụng nhanh nhưng nhiều tác dụng phụ, nên cần dùng theo chỉ định của bác sĩ và kiểm soát chặt chẽ, ngoài ra có một số chế phẩm khác như tacrolimus…
Thuốc bạt sừng bong vảy: mỡ salicyle 5%, ichthyol, mỡ goudron…
Thuốc chống bội nhiễm: thuốc tím 1/10.000, nước muối sinh lý 0,9%
• Thuốc uống
Thuốc corticoid: dùng giai đoạn cấp, tuy nhiên phải kiểm soát chặt để tránh tác dụng phụ
Kháng sinh: dùng khi có bội nhiễm, thường là dùng nhóm cephalosporin phổ rộng
Kháng histamine: Uống khi ngứa nhiều. Một số thuốc như Fexofenadin, Certerizin, Chlorpheniramin…
Nói chung tây y hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, đa phần điều trị triệu chứng để giảm khó chịu cho bệnh nhân đỡ khó chịu. Chính vì vậy nhiều người dùng tới thuốc nam, thuốc bắc và cho hiệu quả khá tốt. Tuy nhiên các mẹo chữa bệnh chưa được kiểm chứng mọi người không nên dùng thử. Tốt nhất đến các phòng khám y học cổ truyền hoặc bệnh viện để dùng thuốc tốt nhất, tránh rước họa vào thân.
Bác sĩ: Thúy Hường (Thọ Xuân Đường)
.gif)
