PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ PHÙ HỢP CHO NGƯỜI SA SÚT TRÍ TUỆ
Bài đăng báo Người cao tuổi số 197 ngày 11/12/2018
Trong số này, TS. Lương y Phùng Tuấn Giang - Chủ nhiệm Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tư vấn phương pháp điều trị phù hợp cho người bị sa sút trí tuệ...
Bà Nguyễn Thị Mai Lan 62 tuổi (A4 - Khu tập thể Nam Đông, quận Đống Đa, TP Hà Nội) hỏi: Tôi thường nghe đến bệnh sa sút trí tuệ ở người già. Dạo này tôi cũng rất hay quên, như thế có phải là tôi đã bị bệnh sa sút trí tuệ hay không? Xin thầy thuốc tư vấn cho làm thế nào để khắc phục bệnh này?
TS. Lương Y Phùng Tuấn Giang - Chủ nhiệm Nhà thuốc Thọ Xuân Đường:
Sa sút trí tuệ là do sự suy giảm chức năng của não, suy giảm chức năng về tâm thần, đặc biệt là trí nhớ ở người già. Nguyên nhân là do các bệnh như tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid, thiếu dinh dưỡng, chấn thương vùng đầu... Ngoài ra còn do di truyền gia đình, môi trường, giáo dục,… Người từ 65 tuổi trở đi thường mắc căn bệnh này và cứ sau 5 năm, số người mắc bệnh này lại tăng lên gấp đôi.
Người bệnh thường có những biểu hiện: Mất trí nhớ ngày một tăng, không có khả năng tập trung; Giảm khả năng giải thích, phán đoán; Bị ảo giác, thay đổi cảm giác, nhận thức, nhận biết, khó ngủ.… Suy yếu chức năng vận động (khó phối hợp động tác, thay đổi dáng đi,…), mất phương hướng; Giảm hoặc mất khả năng tư duy, mất khả năng nói, diễn đạt, đọc Viết; Dễ cáu, chán nản, khó kiềm chế, không nhường nhịn, không dứt khoát...; Nặng hơn là thay đổi khả năng chịu đựng, có thể đại, tiểu tiện không tự chủ. Nếu không điều trị sẽ gây ra những “hệ lụy”.
Sa sút trí tuệ có dạng bệnh:
Rối loạn nhận thức nhẹ tuy không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hằng ngày, nhưng bắt đầu suy giảm về trí nhớ, tư duy, ngôn ngữ, trước khi suy giảm rõ rệt trí nhớ.
Bệnh Alzheimer: Chiếm 50 - 60% trong các trường hợp mất trí ở NCT. Alzheimer là nguyên nhân chính của chứng sa sút trí tuệ. Bệnh tiến triển chậm, bắt đầu với những dấu hiệu nhẹ rối loạn trí nhớ và kết thúc bằng các triệu chứng nguy hiểm ở não.
Sa sút trí tuệ thế Lewy: Mất trí nhớ trong thời gian ngắn, giảm thị lực, rối loạn ngôn ngữ, run lúc nghỉ ngơi, vận động chậm chạp, đi lết chân, lưng còng, vẻ mặt thiểu biểu cảm.
Sa sút trí tuệ trán - thái dương: Do tích lũy một loại protein không bình thường trong não có tên là tau protein. Đây là bệnh hiếm gặp. 20-40% bệnh nhân mắc bệnh này có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Điều trị theo liệu pháp tự nhiên là cách tốt nhất cho chứng bệnh này. Bao gồm: Tâm lí liệu pháp, châm cứu - vật lí trị liệu, uống thuốc Nam, tập luyện thể chất, kết hợp chế độ ăn uống khoa học hợp tự nhiên. Đây là cách mà phương pháp Nam y hiện nay thường áp dụng cho các bệnh nhân.
- Tâm lí liệu pháp: Dùng các phương pháp như Lao động, âm nhạc, thiền định, luyện ý, trò chơi... để trị liệu tâm lí cho bệnh nhân. Bên cạnh đó, cần có sự phối hợp của gia đình người bệnh, tạo không khí vui vẻ, trò chuyện, làm mọi việc cùng bệnh nhân…
- Sử dụng thuốc Nam: Tùy thể bệnh, Nam y có các bài thuốc đông y tương ứng như sau:
+ Thể thận tinh khuy tổn: Đỗ đen (sao chín), Hà thủ ô, Hạt dây tơ hồng, Sâm nam, Hoàng tinh, quả dâu chín, Kỷ tử, Ngọc trúc.
+ Khí huyết lưỡng hư. Nam sâm, Đỗ đen (sao chín), Long nhãn, Củ mài, Rễ vú bò, quả Dâu chín, Kê huyết đằng, Hạt sen, Lạc tiên, Hà thủ ô đỏ.
+ Đàm trọc trở khiếu: Hạt cải trắng, Xương bồ, Bạch truật, rễ Cỏ xước, ích trí nhân, Trần bì, Sơn tra, Củ mài, Trúc nhự, Bán hạ chế.
+ Khí trệ huyết ngưng: Sâm Nam, Huyết dụ, Tô mộc, Chỉ xác, Kê huyết đằng, Đan sâm, Huyết giác, Xương bồ.
Ngoài rạ, còn một số vị thuốc như: Rau đắng biển, lá bạch quả, rau má, thạch tùng răng cưa... tác dụng tốt cho trí não.
- Châm cứu, xoa bóp: Dùng châm cứu, xoa bóp để cải thiện tuần hoàn não, nuôi dưỡng thần kinh, huy động nguồn năng lượng nội sinh giúp người bệnh phục hồi tổn thương não.
- Tập luyện thể chất: Giúp cải thiện tinh thần, rèn luyện trí nhớ, thói quen… Bệnh nhân có thể tập tại lớp học để được hướng dẫn và có niềm hứng khởi từ những người tập cùng.
- Chế độ ăn uống: Ăn đủ, đúng giờ, đúng bữa. Nên chia nhỏ thành nhiều bữa, thức ăn dễ nuốt, dễ tiêu và đủ ấm. Bổ sung các loại thực phẩm nhiều axit béo, vitamin C, nhiều kẽm, ăn đa dạng các loại rau, củ, quả. Tăng cường rau xanh. như cải, cải bắp, súp lơ xanh... Những loại thực phẩm giàu acid béo omega-3 như cá hồi, cá bơn, cá ngừ, cá thu; Các loại hạt đậu, hạt lanh và dầu thực vật như dầu olive; Những trải cây như dâu, mận, cam, nho đỏ, cherry... chứa nhiều chất chống ôxy hóa hữu ích cho não bộ người bị sa sút trí tuệ. Nên uống nhiều nước và không nên ăn quá nhiều tỉnh bột, đường, muối, mỡ động vật, thuốc lá, rượu bia...
Người bệnh không thể thiếu sự chăm sóc từ người thân, kịp thời giúp đỡ họ trong các hoạt động vệ sinh, ăn uống… Không nên để người bệnh ngủ một mình hay để gần tầm tay người bệnh những vật dụng nguy hiểm. Luôn có thể ghi tên tuổi, địa chỉ, số điện thoại người nhà trong người bệnh nhân và không được để họ đi xa một mình.
NAM ANH (ghi)
Quý độc giả quan tâm đến phương pháp chữa bệnh bằng Nam y và muốn tư vấn có thể tìm đến Nhà thuốc Thọ Xuân Đường:
Số 7 Khu Thủy sản (ngõ 46 Lê Văn Thiêm rẽ vào), Nhân Chính - Thanh Xuân, Hà Nội.
Điện thoại: 024.85874711/Hottline: 0943 406 995/0937 63 8282.