NHẬN BIẾT TRIỆU CHỨNG BỆNH U NGUYÊN BÀO THẦN KINH
U nguyên bào thần kinh hay còn được biết đến với tên gọi bướu nguyên bào thần kinh, là bệnh ung thư phát triển từ các tế bào thần kinh nguyên thuỷ (chưa trưởng thành) của hệ thần kinh giao cảm, do đó chúng thường được thấy trong tuỷ thượng thận và trong các hạch thần kinh giao cảm. Đây là căn bệnh ác tính phổ biến nhất trong năm năm đầu tiên của cuộc đời, tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ trai cao hơn ở trẻ gái. Chính vì vậy, việc nhận biết sớm những dấu hiệu của bệnh u nguyên bào thần kinh được đặc biệt quan tâm, giúp hạn chế biến chứng cũng như rủi ro của bệnh gây ra.
Theo thống kê, U nguyên bào thần kinh là khối u ác tính ngoài sọ não hay gặp nhất ở trẻ em, chiếm hơn 7% tổng số các loại ung thư ở trẻ dưới 15 tuổi với tỷ lệ tử vong cao vào khoảng 15% tổng số trẻ tử vong do bệnh ung thư. Tần xuất mắc bệnh u nguyên bào thần kinh là 10,5/ 1 triệu trẻ dưới 15 tuổi mỗi năm. Tuổi trung bình khi chẩn đoán là 19 tháng, 90% trẻ bị bệnh dưới 5 tuổi, 1/3 dưới 1 tuổi và rất hiếm gặp ở trẻ em trên 10 tuổi. Do đó, u nguyên bào thần kinh chính là loại ung thư hay gặp nhất trong năm năm đầu đời của trẻ.
Khối u nguyên bào thần kinh được hình thành như thế nào?
Nguyên bào thần kinh là các tế bào thần kinh chưa trưởng thành được tìm thấy ở trẻ chưa được sinh ra. Các nguyên bào thần kinh bình thường sẽ phát triển thành tế bào thần kinh hoặc tế bào tủy thượng thận (tế bào được tìm thấy ở trung tâm của tuyến thượng thận) nhưng khi các nguyên bào thần kinh không trưởng thành đúng cách sẽ tạo thành u nguyên bào thần kinh. Cũng có trường hợp trẻ sinh ra đã có những cụm nhỏ nguyên bào thần kinh nhưng sau này vẫn trở thành các tế bào thần kinh bình thường và không trở thành ung thư. Còn nguyên bào thần kinh không trưởng thành có thể tiếp tục phát triển và tạo thành khối u.
Trong u nguyên bào thần kinh, tế bào ác tính phát triển từ các mô thần kinh gần cột sống cổ, ngực, bụng hoặc xương chậu và thường gặp nhất ở mô thần kinh của tuyến thượng thận (tuyến nằm trên đỉnh của cả hai quả thận). Mà chức năng của tuyến này là tạo ra các kích thích tố quan trọng giúp kiểm soát nhịp tim, huyết áp, lượng đường trong máu và cách cơ thể phản ứng với stress. Do đó, khi u nguyên bào thần kinh phát triển trong tuyến thượng thận sẽ gây ra nhiều sự biến đổi cũng như biểu hiện triệu chứng trên cơ thể trẻ.
Vậy nhận biết triệu chứng bệnh u nguyên bào thần kinh trên cơ thể trẻ ra sao?
Thường không có quá nhiều dấu hiệu khi u nguyên bào thần kinh bắt đầu hình thành và chỉ đến khi khối u phát triển to lên gây áp lực cho các cơ quan trên cơ thể trẻ, thì các biểu hiện mới rõ ràng. Ngoài ra, các dấu hiệu và triệu chứng của u nguyên bào thần kinh còn khác nhau tùy thuộc vào phần của cơ thể bị ảnh hưởng. Khoảng 2/3 triệu chứng bắt đầu ở bụng hoặc tuyến thượng thận. Những triệu chứng có thể xuất hiện tùy theo vị trí các bộ phận trên cơ thể trẻ, đó là:
- Đau bụng, thay đổi thói quen đi tiêu, chẳng hạn như tiêu chảy,…
- Xuất hiện khối dưới da nhô lên không mềm khi chạm vào ở bụng, ngực, cổ hoặc vùng chậu.
- Đau ngực, khó thở hoặc xuất hiện những cơn ho dai dẳng.
- Đau tay, chân hoặc ở các xương khác. Dễ bầm tím hoặc chảy máu khi va quẹt.
- Thương tổn da hoặc có những cục u nhỏ dưới da với mảng màu xanh hoặc tím.
- Thay đổi bất thường ở mắt như thâm đen, sa mí mắt, con ngươi co lại, thay đổi thị lực, hoặc thay đổi màu của mống mắt.
- Tăng huyết áp do hormone giải phóng từ khối u.
- Có thể sốt và thiếu máu do tế bào máu giảm.
- Cảm thấy mệt và gầy sụt cân không giải thích được
- Dễ bị kích động hay nháy mắt, giật cơ đột ngột (là những cử động giật và chuyển động mắt không kiểm soát được).
- Nếu khối u nguyên bào thần kinh lan đến phía sau nhãn cầu, nhãn cầu nhô ra phía trước (mắt lồi ra) và có các quầng tối quanh mắt.
- Đau lưng, yếu chi, cảm giác tê bì, hoặc liệt chân nếu khối u đã di căn đến tủy sống.
Trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ mắc bệnh u nguyên bào thần kinh không có bất kì triệu chứng hay thay đổi nào trên cơ thể, hoặc nguyên nhân của một triệu chứng có thể là do bệnh lí khác, không phải do ung thư.
Vì vậy, nếu trẻ có bất kỳ biểu hiện bất thường nào trên cơ thể, gia đình và người thân cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế chuyên khoa sớm nhất, để được thăm khám và điều trị bệnh kịp thời.
BS Thu Thủy
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282