TẤT TẦN TẬT VỀ XƠ VỠ ĐỘNG MẠCH
Hệ thống mạch máu trong cơ thể rất phong phú và có vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Đặc biệt là hệ thống động mạch giúp vận chuyển máu từ tim, mang nhiều oxy và dưỡng chất đi nuôi cơ thể. Do một số nguyên nhân cùng với tuổi cao các chất béo, cholesterol và một số chất lắng động vào thành mạch gây xơ vữa động mạch. Cùng nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu về bệnh này!
1. Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch
Xơ vữa động mạch là một quá trình diễn biến từ từ và sau 1 thời gian dài mới xuất hiện nhiều biểu hiện trên lâm sàng. Nguyên nhân của bệnh chưa được xác định một cách rõ ràng, nhưng các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:
- Người béo phì, thừa cân, có lối sống tĩnh tại, ít vận động thể dục thể thao
- Tăng huyết áp mạn tính
- Rối loạn chuyển hóa lipid: đặc biệt là người tăng cholesterol, LDL cholesterol
- Hút thuốc lá, thuốc lào: kể cả người hút thuốc lá thụ động
- Những người mắc đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa đường máu.
2. Triệu chứng của bệnh xơ vữa động mạch
Tùy theo vị trí xơ vữa động mạch mà triệu chứng bệnh sẽ khác nhau
- Xơ vữa mạch vành
Mạch vành nuôi dưỡng máu cho tim hoạt động hiệu quả. Khi bị xơ vữa mạch vành sẽ khiến thiếu máu và oxy cho tim gây ra các triệu chứng như:
Cơn đau thắt ngực: thường đau khi gắng sức, làm việc nặng, xúc cảm mạnh và đỡ khi nghỉ ngơi.
Nhồi máu cơ tim: đau thắt ngực như đá đè nặng, khó thở, vã mồ hôi, nhịp tim nhanh. Cần xử trí ngay nếu không sẽ gây hoại tử cơ tim
Khó thở nếu tình trạng xơ vữa kéo dài.
- Xơ vữa động mạch cảnh
Động mạch cảnh giúp cấp máu cho tuần hoàn não. Khi xơ vữa động mạch cảnh sẽ gây ra nhồi máu não do thiếu máu cung cấp. Khi tình trạng xơ vữa càng nặng thì nhồi máu não càng có nguy cơ sẽ xảy ra với các dấu hiệu như suy giảm ý thức nhanh chóng, nhìn mờ đột ngột, nói ngọng hoặc nói khó, yếu hoặc liệt nửa người tùy mức độ. Khi khám lâm sàng có thể thấy tiếng thổi động mạch cảnh
- Xơ vữa động mạch chi dưới
Khi bị xơ vữa động mạch chi dưới có thể gây ra nhiều triệu chứng như đau cách hồi, đầu chi lạnh, teo cơ, da khô do giảm máu nuôi dưỡng…
Ngoài ra tùy theo vị trí xơ vữa động mạch thì có thể xuất hiện nhiều biểu hiện khác nhau.
3. Phương pháp chẩn đoán bệnh xơ vữa động mạch
- Siêu âm doppler mạch máu: có thể phát hiện được sự hẹp, tắc các hệ thống mạch và ảnh hưởng đến dòng chảy của sự hẹp tắc này. Thường làm siêu âm mạch cảnh, mạch thận, mạch chi dưới.
- Chụp cắt lớp mạch máu có dựng hình: thường dùng khi bệnh nhân đã có triệu chứng, cần phải can thiệp (phình động mạch chủ, hẹp mạch cảnh, bệnh động mạch ngoại biên…)
- Nghiệm pháp gắng sức: gắng sức bằng thảm chạy, siêu âm gắng sức khi nghi ngờ bệnh mạch vành để tìm các dấu hiệu của thiếu máu cơ tim
- Điện tâm đồ: phát hiện các dấu hiệu của bệnh tim thiếu máu cục bộ (bệnh mạch vành), nhồi máu cơ tim
- Đo chỉ số ABI: huyết áp cổ chân- cánh tay để phát hiện sớm bệnh động mạch chi dưới
- Chụp cắt lớp vi tính mạch vành khi có chỉ định
- Xét nghiệm máu: Cholesterol, triglycerid, HDL-C, LDL-C, HbA1C