BIỂU HIỆN TẠI KHỚP CỦA BỆNH VIÊM CỘT SỐNG DÍNH KHỚP
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn dịch, viêm mạn tính tổ chức liên kết mang hoạt dịch gây tổn thương chủ yếu ở các khớp ngoại vi. Căn bệnh này tiến triển từ từ dẫn đến teo cơ và biến dạng khớp, dính khớp gây tàn phế. Cùng tìm hiểu các biểu hiện của bệnh viêm cột sống dính khớp để có thể chẩn đoán sớm căn bệnh nguy hiểm này.
1. Biểu hiện tại khớp của viêm cột sống dính khớp giai đoạn khởi phát
VCSDK thường diễn biến từ từ, khởi phát cũng chậm với các biểu hiện lâm sàng nhẹ khiến bệnh nhân chủ quan, không để ý
- Vị trí khởi phát bệnh
Khoảng 75% khởi phát bằng đau khớp cùng chậu và cột sống thắt lưng.
Khoảng 20% các bệnh nhân còn lại khởi đầu bằng viêm khớp ngoại vi chi dưới.
Một số bệnh nhân khác khởi đầu bằng triệu chứng ngoài khớp như viêm mống mắt, viêm mống mắt thể mi, tổn thương van động mạch chủ
- Các biểu hiện VKDT thường gặp
Đau kiểu viêm ở vùng cột sống thắt lưng và khớp cùng chậu, lan xuống mông và đùi 1 hoặc 2 bên, đau ngày càng tăng dần kèm theo đau ở 1 số nơi khác
Viêm cấp tính hoặc bán cấp tính ở 1 khớp hoặc vài khớp không đối xứng, thường ở chi dưới.
Tình trạng viêm diễn biến từng đợt ngắn. Đau cột sống thắt lưng và khớp cùng chậu xuát hiện muộn hơn.
Hay gặp ở người trẻ nam giới
Biểu biện viêm khớp, sốt nhẹ, đánh trộng ngực, bệnh cảnh giống như thấp khớp cấp. Viêm khớp cùng chậy và cột sống thắt lưng xuất hiện muộn hơn, kiểu khởi phát này gặp ở tuổi thiếu niên
Biểu hiện bằng sốt cao, dao động, gầy sút cân nhanh, đau nhiều cơ và teo cơ nhanh, sau 2-3 tuần mới xuất hiện triệu chứng viêm khớp.
Biểu hiện viêm mống mắt, hoặc viêm mống mắt thể mi, viêm động mạch chủ, viêm tim, các xét nghiệm và phản ứng viêm dương tính.
Các triệu chứng viêm khớp cùng chậu, viêm cột sống thắt lưng xuất hiện muộn sau nhiều tháng
Do cách khởi phát của bệnh rất khác nhau, không có tính chất đặc trưng nên việc chẩn đoán ở giai đoạn sớm thường nhầm hoặc bỏ sót.
2. Biểu hiện tại khớp của VCSDK ở giai đoạn sau
Biểu hiện lâm sàng ở giai đoạn này khá rõ, khu trú chủ yếu ở vùng cột sống và các khớp ngoại vi chi dưới
• Các tổn thương cột sống
- Viêm khớp cùng chậu
Đây là tổn thương khá đặc hiệu với bệnh, với các triệu chứng khá nghèo nàn như đau vùng mông 2 bên lan xuống đùi, teo cơ mông
Nghiệm pháp ép bửa khung chậu đau ở vùng khớp cùng chậu 2 bên
- Tổn thương cột sống thắt lưng
Thường biểu hiện bằng đau thắt lưng tăng về đêm và sáng sớm, lúc đầu có tăng trương lực cơ chung thắt lưng
Giai đoạn muộn có teo khối cơ chung thắt lưng
Hạn chế cử động cột sống thắt lưng ở các động tác cúi, ưỡn, nghiêng và xoay
Giai đoạn muộn hơn có biểu hiện hạn chế độ giãn cột sống thắt lưng, nghiệm pháp Schober(+).
Mất đường cong sinh lý, kết hợp teo khối cơ chung thắt lưng 2 bên làm cho thắt lưng thẳng và phẳng tạo hình ảnh thắt lưng hình tấm phản.
- Tổn thương cột sống ngực
Đau dọc 2 bên cột sống thắt lưng khi hút thở sâu, đau lan theo các kẽ liên sườn
Giai đoạn muộn có biểu hiện lồng ngực di động kém, không di động theo nhịp thở, dính các khớp sống sườn.
Đo độ giãn lồng ngực<2.5cm ở khoang gian sườn 4
Cột sống biến dạng thường gù hoặc cong vẹo cột sống, khiến giảm dung tích sống của lồng ngực
Cơ hoành tăng cường tham gia nhịp thở, động tác thở lúc này là kiểu thở bụng – lồng ngực kiểu “lồng ngực thép” nhưng ít bệnh nhân có triệu chứng khó thở.
- Tổn thương cột sống cổ:
Đau vùng cổ gáy, đôi khi lan ra bả vai, cánh tay, kiểu đau đám rối thần kinh cánh tay. Giai đoạn muộn có biểu hiện: dính các đốt sống cổ, có tư thế ưỡn quá mức, hạn chế hoặc mất động tác quay đầu.
Kèm các biểu hiện thiểu năng tuần hoàn não hệ sống nền như đau đầu, hoa mắt, mất thăng bằng khi thay đổi tư thế nhanh.
• Tổn thương khớp ngoại vi và khớp gốc chi
- Khớp háng: đau 1 hoặc 2 bên, hạn chế vận động, khó ngồi xổm.
Giai đoạn sau dính khớp háng gây tàn phế. Hay gặp ở nam
- Khớp gối: sưng đau, đôi khi tràn dịch, viêm khớp 1 hoặc 2 bên xuất hiện sớm, hay tái phát
Triệu chứng viêm hết nhanh, dễ nhầm với viêm khớp do thấp khớp cấp
- Khớp cổ chân: sưng đau, viêm tràn dịch, ít dính khớp. Khối cơ cẳng chân đau và teo cơ nhanh
- Khớp vai: ít bị tổn thương
- Các khớp nhỏ bàn tay, bàn chân và các khớp khác cũng ít bị
.gif)
