Với lượng phù hợp và sử dụng đúng cách, dầu hạt nho có thể có tác dụng chống viêm và tăng cường sức khỏe cho quá trình sản xuất hormone, não, tim và nhiều chức năng khác.

Dầu hạt nho là gì?

Dầu hạt nho được làm bằng cách ép hạt nho (Vitis vinifera L.). Nó thường là sản phẩm phụ còn sót lại của quá trình làm rượu vang.

Sau khi rượu vang được làm ra, bằng cách ép nước ép từ nho và để lại hạt, dầu được chiết xuất từ ​​hạt đã nghiền nát. Có vẻ lạ khi dầu được giữ trong một loại trái cây, nhưng trên thực tế, một lượng nhỏ một số loại chất béo được tìm thấy bên trong hầu hết mọi hạt, ngay cả hạt của trái cây và rau quả.

Vì được tạo ra như một sản phẩm phụ của quá trình sản xuất rượu vang nên dầu hạt nho có sản lượng cao và thường đắt tiền.

Dầu hạt nho được dùng để làm gì? Chúng ta không chỉ có thể dùng nó với thực phẩm mà còn có thể thoa dầu hạt nho lên da và tóc vì tác dụng dưỡng ẩm của nó.

Thông tin dinh dưỡng

Một thìa dầu hạt nho chứa:

• Lượng calo: 120
• Tổng lượng carbohydrate: 0g
• Chất xơ: 0g
• Đường: 0g
• Tổng lượng chất béo: 13,6g
• Chất béo bão hòa: 1,3g
• Chất béo không bão hòa đa: 9,5g
• Chất béo không bão hòa đơn: 2,2g
• Chất béo chuyển hóa: 0g
• Chất đạm: 0g
• Cholesterol: 0mg
• Natri: 0mg (0% DV*)
• Vitamin E: 3,92mg (19% DV)

*Giá trị hàng ngày: Tỷ lệ phần trăm dựa trên chế độ ăn 2.000 calo mỗi ngày.

Về thành phần axit béo, dầu hạt nho rất giàu chất béo không bão hòa đa. Nó chủ yếu chứa axit linoleic (C18:2) tiếp theo là axit oleic (C18:1) và axit palmitic (C16:0).

Những lợi ích của dầu hạt nho

Rất giàu PUFA chống viêm, đặc biệt là axit linoleic

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tỷ lệ axit béo cao nhất trong dầu hạt nho là axit linoleic (LA), một loại chất béo thiết yếu, nghĩa là chúng ta không thể tự tạo ra nó và phải lấy nó từ thực phẩm. LA được chuyển đổi thành axit gamma-linolenic (GLA) sau khi chúng ta tiêu hóa nó và GLA có thể có vai trò bảo vệ trong cơ thể.

Có bằng chứng chứng minh rằng GLA có thể làm giảm mức cholesterol và tình trạng viêm trong một số trường hợp, đặc biệt là khi nó được chuyển đổi thành một phân tử khác gọi là DGLA. Nó cũng có thể giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông nguy hiểm do tác dụng làm giảm kết tập tiểu cầu.

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng Quốc tế thậm chí còn phát hiện ra rằng so với các loại dầu thực vật khác như dầu hướng dương, việc tiêu thụ dầu hạt nho có lợi hơn trong việc giảm viêm và kháng insulin ở phụ nữ thừa cân hoặc béo phì.

Một nghiên cứu trên động vật cũng phát hiện ra rằng việc tiêu thụ dầu hạt nho giúp cải thiện tình trạng chống oxy hóa và cấu hình axit béo trong mỡ (loại chất béo được lưu trữ trong cơ thể dưới da).

Nguồn cung cấp vitamin E tốt

Dầu hạt nho chứa một lượng lớn vitamin E, là một chất chống oxy hóa quan trọng. So với dầu ô liu, nó cung cấp lượng vitamin E gấp đôi.

Nghiên cứu chỉ ra rằng lợi ích của vitamin E bao gồm bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do, hỗ trợ khả năng miễn dịch, sức khỏe mắt, sức khỏe làn da cũng như nhiều chức năng quan trọng khác của cơ thể.

Không có chất béo chuyển hóa và không hydro hóa

Có thể vẫn còn tranh cãi về tỷ lệ axit béo nào là tốt nhất, nhưng không có tranh cãi nào về mối nguy hiểm của chất béo chuyển hóa và chất béo hydro hóa, những chất béo cần tránh.

Chất béo chuyển hóa thường có trong thực phẩm siêu chế biến, thức ăn nhanh, đồ ăn nhẹ đóng gói và thực phẩm chiên. Bằng chứng rất rõ ràng rằng chúng có hại cho sức khỏe của chúng ta đến mức chúng thậm chí còn bị cấm trong một số trường hợp hiện nay, và nhiều nhà sản xuất thực phẩm lớn đang cam kết không sử dụng chúng nữa.

Giúp cấp ẩm cho da và cải thiện độ đàn hồi

Khô da là một vấn đề phổ biến do nhiều nguyên nhân, bao gồm sử dụng thường xuyên nước nóng, xà phòng, chất tẩy rửa và các chất gây kích ứng như nước hoa, thuốc nhuộm... Các sản phẩm này có thể loại bỏ lớp dầu tự nhiên trên bề mặt da và gây gián đoạn hàm lượng nước của da, dẫn đến khô và mất độ đàn hồi, cũng như ngứa và nhạy cảm.

Theo một bài báo năm 2018 tập trung vào ứng dụng dầu thực vật, nồng độ PUFA cao góp phần vào đặc tính dưỡng ẩm của dầu hạt nho. Thoa loại dầu này lên mặt hoặc cơ thể có thể giúp duy trì độ ẩm bình thường của da và có tác dụng làm dịu.

Trong khi dầu ô liu có những lợi ích tương tự cho da, một số người thấy rằng dầu hạt nho được hấp thụ tốt hơn, để lại ít cặn nhờn hơn. Nó cũng có hàm lượng vitamin E cao hơn. Điều này có nghĩa là nó có thể tốt hơn cho những người có làn da dầu hoặc dễ bị mụn trứng cá, vì nó ít có khả năng để lại độ bóng hoặc làm tắc nghẽn lỗ chân lông.

Giúp dưỡng ẩm và chống xơ tóc

Các axit béo có trong dầu thực vật như dầu hạt nho có thể thẩm thấu vào lớp biểu bì của tóc, giúp giảm mất nước và khóa độ ẩm, đồng thời ngăn ngừa tóc gãy và xơ rối.

Nhiều người thấy rằng dầu hạt nho nhẹ hơn và có mùi nhẹ hơn các loại dầu khác, bao gồm dầu bơ, dầu ô liu và dầu dừa, nên sẽ không khiến tóc chúng ta có cảm giác nặng nề, xẹp hay nhờn.

Sản phẩm này cũng không gây mụn và không có khả năng làm tắc nghẽn lỗ chân lông, do đó là lựa chọn tốt cho những người có làn da nhạy cảm và có thể bị kích ứng khi sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc có thành phần hóa học.

Làm thế nào để có dầu hạt nho chất lượng tốt?

Dầu có thể được sản xuất theo nhiều cách khác nhau, ví dụ, một số sản phẩm được ép lạnh hoặc ép trục vít (giống như những sản phẩm được dán nhãn là dầu nguyên chất), trong khi những sản phẩm khác cần dung môi hóa học và một quá trình rất dài để chiết xuất dầu.

Để chiết xuất dầu từ những hạt nho nhỏ, cần phải sử dụng máy móc hạng nặng và đôi khi là hóa chất. Một số máy móc công nghiệp hiện đại được sử dụng để sản xuất dầu sẽ làm nóng dầu đến nhiệt độ rất cao, điều này trái ngược với mong muốn của chúng ta, vì điều này có thể làm thay đổi axit béo về mặt hóa học.

Vì lý do này, lợi ích tiềm năng của các loại dầu hạt nho khác nhau phụ thuộc rất nhiều vào cách chế biến và đóng chai dầu.

Tốt nhất là tìm loại dầu hạt nho hữu cơ, nguyên chất, ép lạnh. Ép lạnh hoặc ép trục vít có nghĩa là sản phẩm không được đun nóng đến nhiệt độ quá cao trong quá trình sản xuất. Điều này giúp thành phần phân tử của axit béo không bị thay đổi theo chiều hướng tiêu cực.

Ép lạnh về cơ bản là sử dụng máy móc mạnh để ép dầu ra mà không để dầu tiếp xúc với dung môi hóa học hoặc các thành phần khác có thể xâm nhập vào dầu và gây hại cho sức khỏe.

Để cắt giảm chi phí và tăng tốc hiệu quả, hầu hết các nhà sản xuất chuyển sang sử dụng dung môi, chẳng hạn như hexane, cùng với máy nhiệt độ cao trong quá trình chế biến. Do đó, chúng ta có thể phải trả nhiều hơn một chút cho các sản phẩm dầu hạt nho nguyên chất chất lượng cao, nhưng điều đó rất đáng giá.

Để tránh dầu bị ôi thiu, hãy đảm bảo dầu không tiếp xúc với ánh sáng và nhiệt độ cao trong quá trình bảo quản.

Cách sử dụng

Các loại dầu có chứa PUFA, như dầu hạt nho, thường không phải là lựa chọn tốt nhất để nấu ăn vì chúng có thể bị oxy hóa khi quá nóng. Tuy nhiên, dầu hạt nho có điểm bốc khói cao hơn một chút (216°C) so với dầu ô liu (163°C đến 191°C) và một số loại dầu PUFA khác.

Do đó, dầu hạt nho thường là một sự thay thế tốt cho dầu ô liu, chẳng hạn như khi nấu ăn ở nhiệt độ vừa phải hoặc thấp. Nó cũng chắc chắn là một bước tiến so với các loại dầu hạt đã qua chế biến như dầu hướng dương, dầu ngô và dầu cây rum. Như đã chỉ ra ở trên, đừng cố gắng chiên thực phẩm bằng nó, vì PUFA không phải là loại chất béo tốt nhất cho mục đích này.

Về hương vị, nó hầu như không có mùi và không vị, một số người thích vì nó không làm thay đổi hương vị của công thức nấu ăn như một số chất béo khác đôi khi có thể làm. Khi làm nước sốt trộn salad hoặc nước chấm, các loại dầu có hương vị khác như dầu ô liu nguyên chất có thể được ưa chuộng hơn, nhưng dầu hạt nho sẽ cho phép các thành phần nước sốt trộn salad khác và hương vị của chúng tỏa sáng, chẳng hạn như giấm balsamic.

Rủi ro và tác dụng phụ

Mặc dù nhìn chung được coi là tốt cho sức khỏe, dầu hạt nho lại chứa nhiều axit béo omega-6, có thể gây viêm và một số tình trạng sức khỏe mãn tính nếu không được cân bằng bằng thực phẩm giàu axit béo omega-3.

Điều quan trọng là phải chọn dầu hạt nho ép lạnh để tránh quá trình chiết xuất liên quan đến hóa chất.

Tránh dùng dầu hạt nho nếu chúng ta bị dị ứng với nho.

Kết luận

Dầu hạt nho được làm bằng cách ép hạt nho. Dầu này có hàm lượng vitamin E cao và rất giàu chất béo không bão hòa đa (PUFAS).

Dầu hạt nho có phải là dầu ăn lành mạnh không? Hầu hết mọi người có thể ăn ít thực phẩm có omega-6 và nhiều omega-3 hơn, vì vậy, xét đến việc dầu hạt nho cung cấp lượng omega-6 cao, thì đây không phải là loại dầu tốt nhất để dùng với lượng lớn. Tuy nhiên, nó có điểm bốc khói cao hơn một số chất béo lành mạnh khác, vì vậy đây là lựa chọn thông minh khi dùng với lượng vừa phải.

Những lợi ích tiềm năng khác của dầu hạt nho đối với sức khỏe bao gồm dưỡng ẩm cho da và tóc và giúp hạ cholesterol cao.

Nó không nên là nguồn chất béo chính trong chế độ ăn uống của chúng ta và chúng ta nên cân bằng nó với các loại chất béo lành mạnh khác.

BS. Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)