Bệnh múa giật
Bệnh múa giật (hay gọi là Huntington) là một biểu hiện của tổn thương thần kinh gặp trong bệnh thấp khớp cấp, tổn thương ở hệ thần kinh trung ường thường xày ra muộn, sau các biểu hiện bệnh thấp khớp cấp vài tháng.
Bệnh thấp khớp cấp là một bệnh thường gặp từ 20 – 40 tuổi. Tổn thương đặc hiệu thường gặp ở khớp, da, mạch máu với những ổ viêm hạt đặc hiệu thường gặp ở khớp và các tạng khác. Bệnh thường gây ra viêm não màng não với hiện tượng xung huyết, hình thành nghẽn mạch, viêm nội mạc mạch tắc. Tổn thương thường ở các động mạch nhỏ của hệ thần kinh trung ương và ngoại vi, gây thoái hóa hoại tử từng vùng.
Nguyên nhân khởi đầu thường là viêm khớp cấp tính, sau đó phản ứng tự miễn được phát động. Các tế bào lympho T hỗ trợ được hoạt hóa, các chất trung gian hóa học trong viêm và các cytokin được giải phóng ra sẽ tiếp tục phá hủy khớp và các tổ chức khác của cơ thể.
Khi có tổn thương thần kinh, bệnh nhân lúc đầu thấy lo âu, bồn chồn, yếu các cơ, sau đó xuất hiện động tác dị thường vô ý thức ở một chi hoặc nửa người. Những động tác múa giật tăng lên khi vận động gắng sức, khi xúc cảm, giảm khi nghỉ ngơi. Đôi khi bệnh nhân có liệt, rối loạn tâm thần, co giật, những biểu hiện trên là những biểu hiện của thấp não.
Bệnh múa giật thuộc phạm trù can tý hoặc chiên chấn của y học cổ truyền.
Theo y học cổ truyền, ba khí phong hàn, thấp lẫn lộn dồn đến, hợp lại thành chứng tý. Trong 3 khí đó, nếu phong khí thắng thì là hàn là “hàn khí”, nếu hàn khí thắng thì là “thấp tý”, nếu thấp khí thắng thì là “chước tý”, mắc bệnh mùa đông gọi là “cốt tý”, mắc bệnh mùa xuân là “cân tý”, mắc bệnh mùa hạ là “mạch tý”, mắc bệnh mùa thu là “bì tý”, mắc bệnh vào chí âm gọi là “cơ tý”.
Chứng tỳ mắc lâu không giảm sẽ ký túc vào nơi “hợp”, cân tý không dứt sẽ túc vào cân, mạch tý lâu không dứt sẽ ký túc vào tâm, cơ tý lâu không dứt sẽ ký túc vào tỳ, bì tý lâu không dứt sẽ ký túc vào phế, cốt tý lâu không dứt sẽ ký túc vào thận.
Chứng tý phạm thẳng vào tạng sẽ chết, nếu lâu niên thì ở khoảng gân xương thì khó khỏi, nếu chỉ ở khoảng bì phu thì chữa khỏi.
Nguyên nhân bên ngoài của triệu chứng tý nuy của phong, hàn, thấp nhiệt như trên, những thường có nguyên nhân, bên trong kèm theo là can thận không đầy đủ, khí huyết đều suy, dinh vệ không chắc chắn. tý ngũ triển dẫn đến xuất hiện các triệu chứng run rẩy.
1. Thể hư phong nội động
Tứ chi rung lắc thành cơn không tự chủ, bước đi còn bình thường, ý thức rõ ràng. Sắc mặt ít bóng, miệng nhạt hơi khô, đau đầu, phân kết, lưỡi đỏ, rêu trắng mỏng, mạch huyền tế.
Phép điều trị: Bình can tiềm dương, dưỡng âm tức phong.
Bài thuốc: Thạch quyết minh30g, Trân châu mẫu 30g, Sinh địa 12g, Câu đằng 12g, Hoàng câm 9g, Ngưu tất 9g, Sơn chi 9g, Tán cửu 9g, Địa long 9g, Tang ký sinh 9g, Cương tàm 6g, Thiên ma 6g, Cam thảo 3g. Sắc uống ngày 1 thang.
2. Thể khí hư huyết ứ
Chân tay, cơ thể tê dại, không thể hoạt động tự chủ, đầu váng mắt hoa, khi căng thẳng tặng nặng, lưỡi đỏ, thân lưỡi mập, mép có chấm ứ, mạch huyền tế.
Phép điều trị: Bổ khí hoạt huyết
Bài thuốc: Hoàng kỳ 15g, Cát căn 15g, Địa long 15g, Xuyên khung 15g, Thạch xương bồ 9g, Bạch thược 9g, Đương quy 9g, Viễn chí 9g, Xích thược 9g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.
.gif)
