Món ăn bài thuốc Đông y chữa mất ngủ cho người cao tuổi
Trong cuộc đời con người, có một phần ba thời gian dành để ngủ, giấc ngủ có vai trò quan trọng giúp ổn định các hoạt động sinh lý của cơ thể. Tuy nhiên đối với những người già, để có được giấc ngủ ngon đôi khi thật khó khăn bởi người già thường hay gặp những rối loạn về giấc ngủ, đặc biệt là bệnh mất ngủ.
MÓN ĂN BÀI THUỐC ĐÔNG Y CHỮA MẤT NGỦ CHO NGƯỜI CAO TUỔI
Trong cuộc đời con người, có một phần ba thời gian dành để ngủ, giấc ngủ có vai trò quan trọng giúp ổn định các hoạt động sinh lý của cơ thể. Tuy nhiên đối với những người già, để có được giấc ngủ ngon đôi khi thật khó khăn bởi người già thường hay gặp những rối loạn về giấc ngủ, đặc biệt là bệnh mất ngủ.
Nguyên nhân gây mất ngủ ở người cao tuổi
Mất ngủ là tình trạng giảm cả về thời lượng và chất lượng giấc ngủ. Mất ngủ gây ra cảm giác mệt mỏi, uể oải vào ngày hôm sau, ảnh hưởng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Theo y học cổ truyền, mất ngủ thuộc phạm vi chứng “thất niên”, “bất mị”, “bất đắc miên”. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra mất ngủ, tùy theo từng thể bệnh.
Theo “Hoàng đế Nội kinh tố vấn”: “Nguyên nhân gây ra mất ngủ chủ yếu là do âm dương không cân bằng, ngũ tạng thất hòa, tinh khí hư tổn. Người già mất ngủ là do tuổi già suy sức, khí huyết hư tổn, cơ nhục khô héo, dưỡng khí không thông, khí của ngũ tạng đảo lộn, âm huyết suy yếu, dương khí quá thịnh nội phá nên ban ngày không có tinh thần, ban đêm không ngủ được; hoặc tâm âm không đủ, hư hỏa bốc lên làm cho mạch dương kiểu thịnh gây ra mất ngủ vì mạch dương kiểu chủ về ngủ”.
Tuệ tĩnh trong “Nam dược thần hiệu” cho rằng: “Mất ngủ ở người già có ba nguyên nhân là người già yếu dương khí suy hay ốm khỏi còn yếu mà không ngủ được; tụ đàm ở đởm kinh, thần không yên mà không ngủ, lại có chứng tâm kinh nóng phiền, đởm kinh hàn lạnh mà không ngủ được”.
Hải Thượng Lãn ông Lê Hữu Trác trong “Y trung quan kiện” cho rằng: “Tâm là nơi chứa thần, thống nhiếp huyết mạch; can là nơi chứa hồn, chứa huyết; tỳ là nới chứa ý sinh ra huyết. Phàm chứng mất ngủ là do âm hư huyết kém; thần, hồn và ý đều bị thương tổn”.
Tình trạng mất ngủ kéo dài không những gây ra tâm lý lo âu, chán nản mà còn dễ làm cho cơ thể suy kiệt dẫn đến phát sinh nhiều bệnh lý như đột quỵ, trầm cảm, ung thư, béo phí, tiểu đường ….
Dưới đây là một số bài thuốc món ăn đông y chữa mất ngủ ở người già
Bài 1: Toan tảo nhân 10g, bạch truật 10g, gạo tẻ 50g. Táo nhân và bạch truật sắc nước, bỏ bã, cho gạo tẻ vào nấu thành cháo, thêm gia vị dùng ăn, ngày 2 lần, mỗi lần 1 bát.
Bài 2: Long nhãn nhục 15g, đại táo 7 quả, gạo tẻ 50g, thêm nước cùng nấu thành cháo, mỗi ngày 2 lần. Dùng cho người đau đầu mất ngủ, sắc mặt trắng xanh.
Bài 3: Thịt lợn nạc 200g, hạt sen 50g, thịt lợn nạc thái lát, thêm hạt sen và nước cùng nấu chín, thêm gia vị cùng ăn. Dùng cho người miệng khô tim hoảng loạn, mất ngủ.
Bài 4: Hà thủ ô 15g, linh chi thảo 15g, gạo nếp 50g. Hà thủ ô, linh chi thảo thêm nước sắc, bỏ bã, cho gạo nếp vào nấu cháo ăn, ngày 2 lần. Dùng cho người tinh huyết không đầy đủ dẫn tới váng đầu mất ngủ.
Bài 5: Não lợn 1 bộ, thiên ma 30g. Rửa sạch não lợn, cùng với thiên ma, thêm nước, nhỏ lửa ninh, sau khi chns thêm gia vị dùng ăn. Dùng cho người gan dương quá mức bình thường dẫn tới váng đầu mất ngủ, chân tay tê dại.
Bài 6: Tim lợn 1 quả, đương quy 10g, lại thêm xì dầu, gừng tươi, hồi, muối, mì chính lượng vừa đủ nước, cùng ninh chín, bỏ thuốc, uống canh, ăn tim lợn. Dùng cho người mất ngủ, tim hồi hộp, ngực bí.
Bài 7: Hồ đào nhục (nhân hạt óc chó) 50g, vừng đen 50g cùng rang chín, nghiền vụn, thêm 15g đường trắng, dùng ăn, mỗi ngày 1 lần, mỗi lần 1 thìa. Dùng chữa tim hồi hộp mất ngủ, ong ong trong não.
Bài 8: Sữa trâu bò 250g, mỗi ngày trước lúc ngủ uống hết 1 lần. Dùng chữa mất ngủ hoặc ngủ không lâu.
Dược sĩ: Lê Hằng (Viện Nghiên cứu Phát triển Y Dược cổ truyền Việt Nam)