KẾT HỢP CHÂM CỨU XOA BÓP BẤM HUYỆT TRONG ĐIỀU TRỊ LOẠN DƯỠNG CƠ DUCHENNE

Loạn dưỡng cơ Duchenne là bệnh lý di truyền thường gặp ở những bé trai với tỷ lệ 1/3500, cho đến nay vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị khỏi bệnh. Các phương pháp điều trị chủ yếu nhằm ngăn chặn bệnh tiến triển của bệnh, phục hồi khả năng vận động của bệnh nhân. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc thì phương pháp châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, vận động trị liệu cũng không kém phần quan trọng. 

Theo Tây y, bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne là bệnh di truyền liên quan đến nhiễm sắc thể giới tính, đối tượng bị bệnh chủ yếu là những trẻ trai, rất ít trường hợp gặp ở nữ (gặp ở những bệnh nhân có bệnh Turner kèm theo). Bản chất của bệnh là do thiếu gen tạo chất quan trọng nên cơ của trẻ sẽ bị suy yếu dần. 

Bệnh thường có những biểu hiện từ sớm như trẻ chậm biết đi, dáng đi lạch bạch, dễ ngã nhưng gia đình thường không để ý, phải đến 2-5 tuổi hoặc muộn hơn gia đình mới phát hiện được bệnh. Biểu hiện bệnh của trẻ sẽ tăng dần theo thời gian như đi lại dễ ngã, khó khăn khi đứng dậy, leo cầu thang, sau đó là gù vẹo cột sống, mất khả năng đi lại suy yếu cơ tim và hô hấp. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì trẻ thường khó sống tới tuổi 20. 

Theo Đông y, loạn dưỡng cơ được xếp vào “nuy chứng”, nguyên nhân do tiên thiên bất túc (yếu tố di truyền không tốt – Thận tinh hư nhược), kết hợp với Tỳ khí hư nhược (tỳ chủ tứ chi cơ nhục) mà gây ra bệnh. 

Phương pháp điều trị sẽ tùy triệu chứng của các thể bệnh mà dùng các loại thuốc: Bổ thận tinh, kiện tỳ, cường gân cốt.

Để điều trị loạn dưỡng cơ Duchenne hiệu quả nhất thì cần phải kết hợp điều trị từ trong cơ thể và điều trị những biểu hiện ra bên ngoài tức kết hợp dùng thuốc và châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, tập vận động. 

1.    Phương pháp châm cứu trong điều trị loạn dưỡng cơ Duchenne

Châm cứu là phương pháp dùng kim châm cứu xuyên qua da kích thích vào huyệt vị để chữa bệnh. Châm cứu có tác dụng hành khí hoạt huyết, thông kinh hoạt lạc, phù chính khử tà (nâng cao sức đề kháng của cơ thể, trừ khử nguyên nhân gây bệnh) và giảm đau thông qua kích thích sự hoạt động của huyệt, đường kinh, cơ. 

Phác đồ huyệt trong điều trị loạn dưỡng cơ: 

•    Huyệt chính: Tỳ du, Thận du, Đại chùy, Mệnh môn.

•    Huyệt phối hợp: Hợp cốc, Túc tam lý, Khúc trì, Kiên ngung, Hoàn khiêu, Huyền chung.

•    Gia giảm:

-    Nếu có liệt yếu chi dưới, châm thêm: Giáp tích D10-L2, Bát liêu, Phong thị,  Phục thỏ, Dương lăng tuyền, Âm lăng tuyền, Thừa phù, Ân môn, Ủy trung, Thừa sơn, Côn lôn, Tam âm giao, Thái khê, Thái xung.
-    Nếu liệt chi trên châm thêm: Giáp tích C7-D10; Ngoại quan, Chi câu, Hậu khê.
-    Triệu chứng của bệnh nhân có can thận âm hư (mắt mờ, hoa mắt chóng mặt, ù tai, người gầy, gò má đỏ, nóng trong người, lưỡi đỏ, đại tiện táo) thì châm thêm: Can du, Chí thất, Thái khê.

•    Cách châm: Huyệt chính và huyệt phối hợp, huyệt gia giảm chia thành 2 nhóm, châm thay đổi, hoặc dùng điện châm 20-30 phút, mỗi ngày hoặc cách ngày châm 1 lần, 10 lần là một liệu trình.

2.    Xoa bóp bấm huyệt, phục hồi vận động cho bệnh nhân loạn dưỡng cơ:

Xoa bóp bấm huyệt là phương pháp phòng bệnh và chữa bệnh đơn giản mà hiệu quả. Xoa bóp bấm huyệt dùng bàn tay, ngón tay là chính để tác động lên huyệt, da thịt, gân khớp của người bệnh.

Đối với bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne xoa bóp làm giãn cơ, đặc biệt là những nhóm cơ đã bị co cứng trước đó, làm tăng cường miễn dịch, làm giảm tình trạng hạn chế vận động. Xoa bóp bấm huyệt thường xuyên làm tăng lưu thông máu, tăng tính linh hoạt của khớp và cải thiện tư thế. 

Các thủ thuật xoa bóp thường được sử dụng như day, xoa, bóp, ấn, điểm, lăn lên vùng bị bệnh. 

Ngoài xoa bóp thì bệnh nhân cần được tập kéo dãn cơ bởi trẻ loạn dưỡng cơ có nguy cơ cao bị co rút các nhóm cơ gấp ở cổ chân, gối và khuỷu. 

Bệnh nhân cần tập các bài tập vận động chủ động ở nhà như đi lại, làm các hoạt động thường ngày, tập các cơ hô hấp.

Nhà thuốc gia truyền Thọ Xuân đường đã ứng dụng kết hợp phương pháp dùng thuốc và châm cứu bấm huyệt vận động cho bệnh nhân theo phác đồ trên. Ưu điểm của phương pháp là an toàn tự nhiên không có tác dụng phụ mà chữa vào gốc bệnh. Kết quả bệnh nhân đều tăng trương lực cơ, tăng vận động và tăng cường sức khỏe, chỉ số men cơ giảm rất nhiều. 

Bác sĩ: Lê Thanh Xuân (Thọ Xuân Đường)