BƯỚU NHÂN TUYẾN GIÁP CÓ TRIỆU CHỨNG GÌ?
Bướu nhân tuyến giáp còn có tên là nhân giáp, u giáp là một tổn thương dạng khối khu trú nằm trong tuyến giáp. Có thể xuất hiện 1 hoặc nhiều bướu nhân tuyến giáp, ở 1 hoặc cả 2 bên tuyến giáp. Căn bệnh này có thể phát hiện nhờ bản thân của bệnh nhân hoặc khi bệnh nhân được thăm khám, phát hiện qua siêu âm. Cùng tìm hiểu các dấu hiệu để phát hiện bướu nhân tuyến giáp.
1. Yếu tố thuận lợi gây tăng khả năng mắc bệnh bướu nhân tuyến giáp
- Tuổi và giới: tỉ lệ mắc cao hơn ở nữ giới và người trung niên lớn tuổi.
- Di truyền: có tiền sử bản thân và gia đình mắc các bệnh về tuyến giáp nói chung như: bướu cổ đơn thuần, u tuyến giáp, nang giáp, viêm giáp…
- Môi trường: khẩu phần ăn thiếu hoặc thừa nhiều iod, tiền sử hút thuốc lá, tiền sử phơi nhiễm phóng xạ do tình cờ hoặc do điều trị. Trẻ em dưới 14 tuổi là đối tượng nhạy cảm nhất với tác nhân phóng xạ.
2. Các triệu chứng lâm sàng
Tùy theo từng bệnh nhân mà triệu chứng khác nhau. Một số bệnh nhân không thấy xuất hiện triệu chứng gì, chỉ tình cờ phát hiện qua siêu âm. Một số triệu chứng có thể gặp:
- Biểu hiện chèn ép gây:
Khó thở: chèn ép khí quản ở bướu to, bướu chìm hoặc bướu xâm lấn khí quản.
Nuốt khó, nuốt vướng: khối bướu nhân to gây chèn ép hoặc xâm lấn thực quản.
Khàn tiếng, nói khó: khối bướu nhân to chèn ép hoặc tổn thương thần kinh quặt ngược.
Đau: khi nhân giáp bị chảy máu hoặc hoại tử.
- Một số rất ít bệnh nhân có biểu hiện cường giáp hoặc suy giáp.
- Thăm khám nhân giáp có thể phát hiện một hay nhiều nhân, nhân có thể to hoặc nhỏ, thường di động so với mô lân cận. Phải luôn luôn thăm khám hạch vùng cổ cùng bên và bên đối diện.
- Tiền sử bản thân có phơi nhiễm phóng xạ đặc biệt từ lứa tuổi thiếu niên: chiếu xạ điều trị vùng cổ, môi trường phơi nhiễm...
- Tiền sử gia đình: bướu cổ, bướu nhân, rối loạn chức năng giáp, ung thư giáp nếu có thì thể loại gì.
3. Triệu chứng cận lâm sàng
a. Siêu âm tuyến giáp
- Siêu âm tuyến giáp là bước thăm dò thiết yếu căn bản trong chẩn đoán điều trị nhân giáp và nên được tiến hành bởi các bác sĩ có kinh nghiệm trong lĩnh vực bệnh lí nảy để tăng giá trị chẩn đoán.
- Siêu âm tuyến giáp thường sử dụng đầu dò thẳng có độ phân giải hình ảnh cao, thông thường từ 7,5 - 10MHz, cho phép phát hiện nhân kích thước dưới 1cm không thăm khám được trên lâm sàng.
- Đặc điểm hình ảnh siêu âm có giá trị gợi ý các dấu hiệu nghi ngờ tính chất ác tính của nhân giáp nhưng không có giá trị khẳng định chẩn đoán.
b. Xét nghiệm sinh hóa máu
TSH và FT4 là xét nghiệm đầu tiên cần làm. Kết quả giúp định hướng tiếp cận chẩn đoán tiếp theo.
- TSH thấp: có cường giáp lâm sàng hoặc dưới lâm sàng. Nguyên nhân có thể do nhân giáp, cần làm xạ hình tuyến giáp để chẩn đoán xác định và phân biệt bướu nhân độc tuyến giáp (đại đa số là nhân lành tính, rất ít khi là ung thư). Nên so sánh vị trí tương quan của nhân giáp trên siêu âm và nhân nóng trên xạ hình.
- TSH bình thường: đa số bướu nhân giáp có TSH bình thường.
- TSH cao, FT4 thấp: suy giáp, cần tìm bệnh lí gây suy giáp. Lưu ý bệnh lí hiếm gặp u lympho ác tính ở bệnh nhân bị bệnh Hashimoto
c. Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ
Không có chẩn đoán: loại kết quả này chiếm khoảng 15 - 20%. Nghiên cứu mô bệnh học các nhân này sau phẫu thuật cho thấy 13 -15% là nhân ác tính. Đây là đối tượng cần được thăm dò lại tế bào học, tốt nhất là sau hơn 3 tháng kể từ lần thăm dò trước để tránh sai lệch kết quả đến từ các yếu tố chủ quan của phản ứng sau lần chọc hút đầu.
Ác tính: thu được ở khoảng 4% số kết quả, trong đó khoảng 80 đến 90% là thực sự có ung thư. Phần lớn ung thư là dạng ung thư tuyến giáp thể nhú.
Lành tính: là loại kết quả thu được phổ biến nhất 60 - 70%, trong đó có 2 - 4% âm tính giả. Vì thế cần phải thăm dò kiểm tra sau 1 năm.
Nghi ngờ: thu được ở 10 - 20% kết quả tế bào học. Trong đó, có khoảng 17 - 54% là ung thư được xác định trên mô bệnh học sau phẫu thuật.
d. Các xét nghiệm không thường quy: tiến hành khi có chỉ định chuyên biệt:
- Xạ hình tuyến giáp.
- Chụp cắt lớp vi tính cổ ngực.
- Chụp cộng hưởng từ.
- Chụp PET
- Calcitonin, anti-TPO, ...
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe hãy liên hệ ngay với
NHÀ THUỐC DONG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
số 5-7 Khu tập thể Thủy sản, ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội
Hotline: 0943986986 - 0937638282
Bác sĩ Thúy Hường (Thọ Xuân Đường)
.gif)
