NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ AN CUNG NGƯU HOÀNG HOÀN
An cung ngưu hoàng hoàn là một thuốc hiện này được dùng cấp cứu trong đông y để điều trị chứng đột quỵ não. Thực tế lâm sàng đã chứng minh tác dụng điều trị rất tốt của an cung ngưu hoàng hoàn. Tuy nhiên, một số trường hợp, dùng thuốc này bệnh lại nặng thêm và có thể tử vong. Chính vì vậy, mỗi thầy thuốc đông y cần phải hiểu rõ, hiểu đúng về bản chất của an cung ngưu hoàng hoàn thì mới có thể ứng dụng lâm sàng hiệu quả được.
1. An cung ngưu hoàng hoàn là gì?
Là phương thuốc do danh y Ngô Đường, tự Cúc Thông, người đời Thanh (Trung Quốc), đại biểu trọng yếu của học phái ôn bệnh, sáng chế, được ghi trong sách “Ôn bệnh điều biện” nổi tiếng của ông.
Trong thành phần có Ngưu hoàng là sỏi túi mật của con bò, trâu bị bệnh, Trân châu là ngọc trai, Tê giác là sừng tê giác ngày nay người ta thay bằng sừng của con trâu nước, Xạ hương là một chất đặc lổn nhổn do hạch ở sát dương vật con cầy hương tiết ra. Đây là các vị thuốc quý và rất hiếm. Chính vị vậy mà tác dụng rất cao, được phong là ''thần dược'' cho bệnh nhân đột quỵ.
2. Tác dụng của an cung ngưu hoàn hoàn
Theo đông y cổ, bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trấn kinh khai khiếu, dục đàm. Chuyên trị ôn nhiệt bệnh, nhiệt tà nội hãm tâm bào, đàm nhiệt ủng bế tâm khiếu dẫn đến sốt cao phiền táo, thần hôn thiềm ngữ (hôn mê, rối loạn ngôn ngữ) hoặc thiệt kiển chi quyết (lưỡi rụt, tay chân giá lạnh), trúng phong khiếu bế, tiểu nhi kinh quyết thuộc đàm nhiệt nội bế.
Cung ở đây chính là nói đến Tâm bào, là màng bao bọc ngoài tâm. Khi nhiệt tà thịnh, tấn công tâm, trước hết sẽ đi qua tâm bào, làm thần minh bị nhiễu loạn mà dẫn đến tình trạng hôn mê hoặc nói sảng, nói mê. Bài thuốc có đủ tác dụng thanh nhiệt hóa đàm, nhiệt đàm bị thiêu trừ thì tâm thần mới được an. Chính vì lẽ đó mà cổ nhân đặt tên là ''An cung''. Trong phương, Ngưu hoàng, Tê giác và Xạ hương có công dụng thanh tâm tả hỏa giải độc, dục đàm khai khiếu, tức phong định kinh, là quân dược; Hoàng cầm, Hoàng liên, Sơn chi thanh nhiệt tả hỏa giải độc; Uất kim tán tà hỏa; Băng phiến phương hương khứ uế, thông khai bế; Chu sa, Trân châu và Vàng lá trấn tâm an thần; Mật ong hòa vị điều trung.
3. Những điều cần biết về an cung ngưu hoàng hoàn
Cần khẳng định an cung ngưu hoàng hoàn có tác dụng tốt trong điều trị tai biến mạch máu não (đột quỵ) thể nhiệt bế thần hôn. Điều này đã được các y gia từ xưa và cả thực tế lâm sàng ngày nay chứng minh. Với tác dụng và thành phần như trên thì An cung ngưu hoàng hoàn chỉ là ''THẦN DƯỢC'' với bệnh nhân trúng phong thể đàm nhiệt nội bế, tuyệt đối không dùng cho thể Hàn đàm. Một số trường hợp bệnh nhân tự ý mua và sử dụng an cung ngưu hoàng hoàn khi không phân biệt được triệu chứng cụ thể của người bệnh nên khiến bệnh tiến triển xấu hơn.
An cung ngưu hoàng hoàn không phải là thuốc bổ, không phải thực phẩm chức năng. Đây là thuốc điều trị bệnh và phải được dùng theo chỉ định của thầy thuốc mới có tác dụng và không được dùng lâu dài. Trong thành phần có các vị thuốc được xếp vào các nhóm thuốc độc: Chu sa, Hùng hoàng, Xạ hương. Loại thuốc này cần được dùng đúng liều lượng, và bào chế đúng cách mới có tác dụng chữa bệnh và không ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng.
Sách “Thuốc Đông y hiệu nghiệm” đã đăng chuyên mục: Học viện Trung y Thượng Hải Trung Quốc đã dùng bài thuốc này điều trị cho bệnh nhân (cả người lớn và trẻ em) viêm màng não, viêm não B, viêm não tủy, lỵ nhiễm độc, viêm phổi nhiễm độc, hôn mê gan do nhiễm độc trên 200 bệnh nhân kết quả tốt. Bên cạnh đó thuốc còn được dùng để điều trị cho một số bệnh nhân uống nhiều rượu, bia làm ảnh hưởng chức năng gan, huyết nhiệt dẫn đến tăng huyết áp, xuất huyết não có kết quả tốt, một số trẻ em và người lớn mắc chứng viêm não, viêm não B, bệnh nhân nhồi máu não. Đây là bài thuốc điều trị một số chứng bệnh cụ thể như đã nói ở trên, không có tác dụng trong việc phòng bệnh. Những người mua và uống thuốc để phòng, chống bệnh đột quỵ là không có cơ sở.
Bác sĩ: Minh Nguyễn (Thọ Xuân Đường)