NHỮNG BIẾN CHỨNG TIM MẠCH DO BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG GÂY RA

Đái tháo đường đang là căn bệnh có xu hướng tăng rất nhanh trong khoảng 10 năm trở lại đây và đang trở thành mối quan tâm rất lớn cho toàn xã hội bởi những biến chứng nặng nề do bệnh để lại. Một trong những biến chứng phổ biến và là nguyên nhân gây tử vong cao ở bệnh nhân đái tháo đường đó là biến chứng tim mạch. Vậy đái tháo đường gây ra những tổn thương như thế nào đến hệ thống tim mạch của người bệnh, hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu ngay nhé!

Theo thống kê có đến 80% người mắc bệnh đái tháo đường đặc biệt là ở type II có tỉ lệ mắc bệnh mạch vành (còn gọi là xơ vữa động mạch) cao hơn gấp hai cho đến bốn lần ở người bình thường. Do vậy việc kiểm soát đường huyết trong máu là việc rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe nói chung và biến chứng của chúng lên tim mạch nói riêng.

Tại sao bệnh đái tháo đường có thể gây biến chứng tim mạch?

Bệnh đái tháo đường được đặc trưng bởi lượng đường huyết tăng cao trong máu dẫn đến gây tổn thương sớm ở tế bào nội mạc, làm rối loạn chức năng nội mạc mạch máu. Lớp nội mạc là lớp tế bào trong cùng của thành mạch, nơi tiếp xúc trực tiếp giữa thành mạch và các thành phần của máu.

Khi chức năng nội mạc bị rối loạn, nó sẽ làm cho các phân tử cholesterol dễ dàng chui qua lớp nội mạc vào trong, kết hợp với tăng khả năng kết dính và xuyên thành của tế bào bạch cầu vào trong lớp nội mạc. Từ đó sẽ hình thành mảng vữa xơ động mạch, hoặc mảng vữa xơ đã hình thành thì tiến triển rất nhanh dẫn đến hẹp dần lòng mạch, gây nên các biểu hiện lâm sàng của bệnh thiếu máu cục bộ mạn tính ở cơ quan tổ chức.

Ngoài ra, khi lớp nội mạc mạch máu bị tổn thương, sẽ tạo cơ hội thuận lợi cho sự co mạch kết hợp với sự kết dính các tế bào tiểu cầu, hình thành nên cục huyết khối trong lòng mạch làm tắc mạch cấp tính, gây nên các biểu hiện lâm sàng của thiếu máu cục bộ cấp tính của tổ chức như cơn đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim, nhồi máu não... đe doạ nghiêm trọng tính mạng người bệnh. Tất cả điều này có thể mất nhiều năm để xảy ra hoặc bất kỳ khi nào biến chứng xuất hiện sẽ làm cho bệnh nghiêm trọng thêm.

Những biến chứng tim mạch có thể xảy ra do bệnh đái tháo đường là?

Tuỳ theo vị trí của mạch máu bị thương tổn mà người bệnh có các biểu hiện lâm sàng khác nhau. Các biểu hiện chủ yếu của bệnh tim mạch trên bệnh nhân đái tháo đường là:

Bệnh mạch vành

Đây là căn nguyên gây tử vong chủ yếu của bệnh lý tim mạch ở các bệnh nhân đái tháo đường. Biểu hiện lâm sàng bệnh mạch vành ở các bệnh nhân đái tháo đường rất nghèo nàn, nhiều bệnh nhân bị thiếu máu cơ tim, thậm chí nhồi máu cơ tim nặng mà không hề biết, chỉ khi đi khám kiểm tra sức khoẻ mới tình cờ phát hiện được. Chính vì lý do đó, những bệnh nhân bị đái tháo đường phải thường xuyên đi kiểm tra tim mạch định kỳ mới có thể phát hiện sớm các dấu hiệu của thiếu máu cục bộ cơ tim. Tuy nhiên, cũng có nhiều bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng bằng cơn đau thắt ngực (cơn đau thắt sau xương ức, đau có cảm giác như bóp nghẹt tim, lan lên vai tráI, cằm hoặc cánh tay trái); hoặc cảm giác tức nặng ngực trái, hồi hộp đánh trống ngực, khó thở… Trước tất cảc các dấu hiệu bất thường, dù là rất nhỏ, người bệnh cũng cần được khám xét kỹ lưỡng về tim mạch để kịp thời phát hiện và xử trí sớm.

Bệnh lý mạch máu não

Chủ yếu là gặp tai biến mạch máu não (hay đột quỵ não) biểu hiện bằng nhồi máu não hoặc xuất huyết não. Biểu hiện lâm sàng bằng đột ngột bại hoặc liệt một nửa người, méo miệng, có thể kèm theo rối loạn ý thức ở các mức độ khác nhau. Các biểu hiện lâm sàng cũng có thể thoáng qua rồi mất, sau đó có thể tái phát hoặc diễn biến nặng, cũng có thể bị nặng ngay từ đầu để lại di chứng tàn phế hoặc có thể tử vong. Các biểu hiện sớm của bệnh lý mạch máu não có thể biểu hiện bằng các dấu hiệu như chóng mặt nhẹ, mất thăng bằng, rối loạn giấc ngủ, giảm sút trí nhớ…  

Bệnh lý mạch máu ngoại biên

Các mạch máu ngoại biên bị ảnh hưởng bởi bệnh đái tháo đường có thể làm suy yếu thành mạch và làm cho chúng phình lên như quả bóng gọi là vi phình mạch. Thành của những mạch máu này sau đó bị rò rỉ, gây ra tắc nghẽn dòng chảy, làm giảm cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đến các mô do mạch máu này chi phối, có thể dẫn đến tổn thương hoặc chết mô.

Biểu hiện sớm của tổn thương mạch máu ngoại biên là dấu hiệu “đi cà nhắc cách hồi”, nghĩa là người bệnh thấy đau, mỏi chân hay chuột rút khi đi bộ. Sau khi nghỉ ngơi, các dấu hiệu hết đi, bệnh nhân lại có thể tiếp tục đi được cho đến khi lại xuất hiện lại các triệu chứng đau. Lúc đầu, quãng đường đi bộ còn dài, sau đó người bệnh sẽ thấy quãng đường này bị rút ngắn dần, kèm các dấu hiệu khác như chuột rút, loét hay hoại tử đầu chi, sờ mạch có thể thấy mạch mu chân mất hoặc yếu...

Ngoài ra, những biến chứng trên mạch máu này cũng là yếu tố góp phần quan trọng trong hình thành các biến chứng kinh điển khác của bệnh đái tháo đường như bệnh lý võng mạc, bệnh thận và thần kinh.

BS Thu Thủy

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ

NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG 

Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.

Hotline: 0943986986 - 0937638282