BỔ DƯƠNG HOÀN NGŨ THANG TRỊ TAI BIẾN LIỆT NỬA NGƯỜI
Bổ dương hoàn ngũ thang là phương thuốc được y gia Ngô Thanh Nhậm lập ra ban đầu dùng để chữa cho một vị hoàng thân bị tai biến liệt nửa người, mặt méo xệch. Ông cho rằng, cơ thể con người là 10 phần, liệt một nửa tức con năm. Bài thuốc trọng dùng hoàng kỳ liều cao để bồi bổ dương khí, để bù cho số năm đã mất ấy mà gọi là bổ dương hoàn ngũ. Cùng tìm hiểu bài thuốc dong y này nhé!
1. Thành phần bài thuốc:
1. Sinh hoàng kỳ 40-160 gam.
2. Đương quy vĩ 8 gam.
3. Xích thược 6 gam.
4. Địa long 4 gam.
5. Xuyên khung 4 gam.
6. Đào nhân 4 gam.
7. Hồng hoa 4 gam.
Cách dùng: Ngày sắc 01 thang, chia làm 03 lần uống.
2. Phương ca
Bổ dương hoàn ngũ xích thược khung
Quy vĩ thông kinh tá địa long
Tứ lượng hoàng kỳ vi chủ dược
Huyết trung ứ trở dụng đào hồng.
3. Công dụng:
Bổ khí hoạt huyết, khứ ứ thông lạc.
4. Chủ trị:
Chữa liệt nửa người, mắt miệng méo xệch, chảy nước dãi, hoặc chấn thương, nửa người dưới mềm yếu, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn, ít, đái són không cầm.
Kiêng kị: người âm hư huyết nhiệt kị dụng
5. Phân tích bài thuốc:
Bài thuốc sử dụng bội liều sinh hoàng kỳ làm quân dược với tác dụng bổ khí, hành khí, lượng nhiều khí chuyên mà tính tẩu khắp tứ thân chi thể, nuôi dưỡng toàn thân trị chứng bán thân bất toại. Thần là quy vĩ, xích thược, xuyên khung, vừa hành khí vừa hoạt huyết mà lại hòa vinh phận bổ trợ cho hoàng kỳ làm nhiệm vụ. Tá dược là Địa long có tác dụng hoạt huyết, trục ứ mà trấn kinh ninh thần. Cuối cùng, dụng đào nhân, hồng hoa để hóa ứ thông lạc, hoạt huyết tạng phủ để giúp phần cơ thể bị bệnh khí huyết lưu thông. Toàn bài là sự kết hợp của các vị thuốc bổ khí, hành khí, hoạt huyết trục ứ mà thành.
6. Gia giảm bài thuốc:
- Nếu đàm nhiều, gia Bán hạ chế, Bối mẫu, Sinh khương để hóa đàm
- Nói khó, tinh thần không tỉnh táo gia Thạch xương bồ, Viễn chí để khai khiếu tỉnh thần, hóa đàm.
- Bệnh lâu ngày, cơ nhục teo nhẽo, gia giảm các vị thuốc bổ huyết, dưỡng cân như: Toàn đương quy, thục địa, bạch cương tằm, ngưu tất, đẳng sâm, bạch truật,…
- Tỳ vị hư gia: bạch truật, đẳng sâm, hoài sơn, … để bổ khí kiện tỳ, Cơ thể hư hàn gia chế phụ tử, quế chi để ôn ấm.