VỊ THUỐC BẠCH ĐẦU ÔNG CHỮA BÁCH BỆNH

Bạch đầu ông còn có tên gọi khác là Bạc đầu nâu là một thảo dược mọc hoang ở nhiều nơi khắp nước ta. Cây có tên khoa học là Verninia cinerea thuộc họ Cúc Asteraceae. 

1. Mô tả dược liệu

Bạch đầu ông là dạng cây thảo, rất đa dạng, cao 0,2 – 1m, sống 1 năm. Thân hình trụ, mọc thẳng, có khía dọc và toàn thân phủ lông trắng. Lá mọc so le, hình mác hoặc hình quả trám, gốc thuôn, đầu nhọn, mép nguyên hoặc có răng cưa nhỏ.
Cây ra hoa vào khoảng tháng 11 đến tháng 6 năm sau. Cụm hoa mọc ở ngọn thân thành ngù gồm nhiều đầu ( khoảng 15 – 20 cái); lá bắc có lông, đầu có mũi nhọn mảnh, xếp thành 3 hàng; hoa hồng hay hoa đỏ, thùy thuôn hình chỉ, bao phấn có tai rất ngắn, mào lông màu trắng hay vàng nhạt, dài ngắn không đều. Quả bế, có lông dày màu trắng, lông vòng ngoài ngắn, lông trong dài cỡ 5mm.

Rễ bạch đầu ống thường có hình trụ gầy nhỏ dài, hơi phình to với các rãnh dọc không đều. Chót rễ hơi phình to có phủ lông mịn.
Cây thường được thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất là vào mùa hè có thể dùng tươi hoặc khô đều có hiệu quả tốt.
Cây mọc rải rác hay thành đám nhỏ trên đất ẩm ở vườn, các bãi đất hoang quanh làng, ven đường đi và trên nương rẫy khắp nước ta. 

2. Vị thuốc từ bạch đầu ông

Bộ phận dùng: toàn cây
Tính vị, công năng
Bạch đầu ông vị đắng, ngọt, tính mát, có công năng khu phong, thoái nhiệt, lương huyết, thanh can, giải độc, an thần. 
Sách “Quảng Đông Trung dược” ghi: Rễ bạch đầu ông vị đắng, hơi ngọt, tính mát, có công năng thanh nhiệt, trừ thấp, giải độc; toàn cây vị đắng, tính mát, có công năng khu phong giải độc (TDTH, I: 2159).
Tác dụng điều trị: 
Thường dùng trị sổ mũi, sốt, ho (lá); lỵ,tiêu chảy, đau dạ dày (rễ); viêm gan (hoàng đản cấp tính); suy nhược thần kinh; mụn nhọt, viêm tuyến sữa, hắc lào, chàm, rắn cắn...
Các bài thuốc theo kinh nghiệm dân gian:
- Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp: Bạch đầu ông, chua me đất, hy thiêm (mỗi vị 15g), đun sôi lấy nước uống. Có thể dùng liên tục trong nhiều ngày.
- Chữa sổ mũi, sốt, ho: Bạch đầu ông, ngũ trảo, rễ bồ hòn, lá gừa (sanh) mỗi vị 15g nấu nước uống. Dùng 3 - 5 ngày.
- Trị chứng suy nhược thần kinh: Bạch đầu ông, hy thiêm (mỗi vị 15g), chua me đất, rau bợ (mỗi vị 12g), sắc uống. 10 ngày là một liệu trình.
- Trị rong huyết, rong kinh: Bạch đầu ông, bạc thau, lá ngải cứu, mỗi vị 20g giã nhỏ, lọc nước uống. Uống trước khi có kinh, 10 ngày là một liệu trình.
- Hỗ trợ điều trị viêm gan vàng da cấp tính: Bạch đầu ông, diệp hạ châu (chó đẻ), cỏ mực (mỗi thứ 30g dược liệu khô), sắc uống. 10 ngày là một liệu trình, nghỉ 5 ngày sau đó lại dùng tiếp liệu trình mới.
- Trị lỵ kèm sưng họng: Bạch đầu ông, hoàng liên mỗi thứ 30g, mộc hương 15g, sắc với 5 bát nước còn 1 bát rưỡi, chia làm 3 lần uống trong ngày. Dùng 3 - 5 ngày.
- Trị các loại trĩ ra máu: Bạch đầu ông 20g, hoàng liên 6g, hoàng bá, tần bì mỗi thứ 12g, sắc uống (Bạch Đầu Ông Thang Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
- Trị lở, nhọt sưng đau do nhiệt độc: Bạch đầu ông 160g, băng phiến 2g, tán bột. Nấu bạch đầu ông với nước cho thành cao (bỏ bã), khi được cao trộn băng phiến vào khuấy đều trị lở ngứa trên đầu, khi dùng cạo tóc ở vùng bị lở ngứa rồi dán cao vào (Bạch Đầu Ông Cao - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
- Trị âm đạo viêm, ngứa: Bạch đầu ông, khổ sâm mỗi thứ 20g, nấu nước rửa âm đạo (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Bạch đầu ông là một vị thuốc tốt cho sức khỏe, để có tác dụng điều trị bệnh tốt nhất nên tham khảo ý kiến của các y bác sĩ.
 

Bác sĩ Thúy Hường (Thọ Xuân Đường)

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe hãy liên hệ ngay Đông y gia truyền Thọ Xuân Đường
Địa chỉ: Số 7 khu Thủy Sản, Ngõ 46 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline tư vấn: 093.763.82.82 hoặc 0943. 986. 986