NAM Y ĐIỀU TRỊ XƠ GAN

Xơ gan là tình trạng tổn thương các tế bào gan, các mô sẹo sẽ thay thế các tế bào gan lành, dần dần gan không đảm nhận được chức năng vốn có của nó nữa. Bệnh xơ gan có thể do rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên như uống nhiều rượu bia, viêm gan virus, viêm gan tự miễn, sốt rét, viêm gan mạn tính… Vậy phải điều trị bệnh xơ gan như thế nào? Cùng nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu nam y điều trị xơ gan.

Xơ gan và các giai đoạn xơ gan

Bệnh xơ gan với đặc trưng của việc các tế báo gan bị xơ hóa và thay thế bằng mô sẹo không thể hồi phục được, chỉ có thể làm chậm tiến trình xơ hóa hoặc ngăn chặn để tình trạng không diễn biến nặng hơn. Trên lâm sàng thường phân loại xơ gan thành 4 giai đoạn sau:

- Xơ gan F1

Giai đoạn này gan mới bắt đầu xuất hiện các tổn thương, gan vẫn hoạt động và đảm nhiệm được các chức năng bình thường. Trên lâm sàng thường chưa có biểu hiện gì đặc biệt, bệnh nhân thường không chú ý và bỏ qua giai đoạn này.

- Xơ gan F2

Giai đoạn này các mô sẹo bắt đầu tăng lên, gan bị tổn thương nhiều hơn khiến chức năng gan bị ảnh hưởng. Giai đoạn này thường xuất hiện các triệu chứng lâm sàng như rối loạn tiêu hóa, ăn uống kém, chán ăn, ngứa da, mụn nhọt…

- Xơ gan F3

Giai đoạn này các mô sẹo, mô xơ đã chiếm phần lớn diện tích gan gây ảnh hưởng lớn tới chức năng của gan. Chức năng gan bị suy yếu khiến nó phải hoạt động nhiều hơn, bệnh nhân thấy phù nề trên da, vàng da, đau mỏi, chán ăn, nổi mẩn ngứa…

- Xơ gan F4

Giai đoạn này gan bị tổn thương hoàn toàn, xơ gan mất bù khiến gan không thực hiện được các chức năng bình thường. Biểu hiện lâm sàng rõ rệt như vàng da, cổ chướng, nhiễm trùng…, các biến chứng tăng áp tĩnh mạch cửa có thể xảy ra.

Nam y điều trị xơ gan như thế nào?

Y học cổ truyền tùy theo từng thể bệnh của xơ gan mà có pháp, phương điều trị cụ thể:

a. Xơ gan thể can uất tỳ hư, can tỳ bất hòa

- Chứng trạng: Bệnh nhân xơ gan chỉ mới xuất hiện các dấu hiệu tiêu hóa như ăn uống kém, ợ hơi, đau tức thượng vị, bụng chướng đại tiện lỏng. Toàn thân mệt mỏi, sắc mặt sạm tối, đầu choáng, rêu lưỡi mỏng, mạch huyền tế.

- Pháp chữa: sơ can kiện tỳ

- Phương chữa: Bài thuốc nam y từ dân gian

Thành phần: Rau má sao 12g, Mướp đắng 12g, Vỏ quýt xanh(Thanh bì) 8g, Quả cam chua non(Chỉ thực) 8g, Rễ nghệ vàng(Uất kim) 8g, hậu phác 8g, Hạt bo bo(ý dĩ) 16g, Củ mài(Hoài sơn) 16g, Đậu ván trắng(Bạch biển đậu)12g, Đinh lăng 16g.

Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang chia 3 lần

b. Xơ gan thể khí trệ huyết ứ

- Chứng trạng: Xơ gan có dấu hiệu tăng áp lực tĩnh mạch, bệnh nhân đau mạng sườn nhiều, bụng chướng đầy, người gầy, môi lưỡi tím, mạch tế. Có thể sờ thấy lách to

- Pháp chữa: Sơ can lý khí hoạt huyết

- Phương chữa: bài thuốc nam y từ dân gian

Kê huyết đằng 12g, Cỏ nhọ nồi 12g, uất kim 8g, Tam lăng 8g, Nga truật 8g, Chỉ xác 8g, Sinh địa 12g, Mẫu lệ 16g, Quy bản 10g

Sắc uống ngày 1 thang chia 2 lần

c. Xơ gan thể âm hư thấp nhiệt

- Chứng trạng: Xơ gan có cổ chướng kèm theo chảy máu. Bệnh nhân có thể chảy máu cam, chảy máu chân răng, tiểu đỏ. Toàn thân sắc mặt vàng tối, bụng chướng to, chân phù, sốt hâm hấp, phiền táo khát nước, miệng họng khô, lợm giọng, đại tiện táo. Chất lưỡi đỏ ít rêu, mạch huyền tế sác.

- Pháp chữa: dưỡng âm thanh nhiệt

- Phương chữa: Bài thuốc nam y từ dân gian

Nhân trần 20g, Hạt dành dành(Chi tử) 20g, Rễ cỏ tranh(Bạch mao căn) 12g, Hậu phác 6g, Vỏ quýt chín(Trần bì) 6g, Bán hạ chế 6g, Sa sâm 12g, Sinh địa 12g, Thạch hộc 21g, Xa tiền 12g, Trạch tả 12g.

Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang chia 3 lần

d. Xơ gan thể tỳ thận dương hư

- Chứng trạng: Xơ gan có cổ chướng, bụng chướng to, chân phù. Toàn thân mệt mỏi, sắc mặt vàng hoặc xanh nhạt, sợ lạnh, người lạnh. Rối loạn tiêu hóa ăn kém, đại tiện lỏng. Chất lưỡi nhạt hoặc bệu, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch trầm tế

- Pháp chữa: ôn dương hành thủy, ôn thận tỳ dương

- Phương chữa: Bài thuốc nam y từ dân gian

Quế nhục 4g, Phụ tử chế 12g, quả cam chua già(chỉ xác) 6g, Mộc hương 6g, bạch truật 12g, Ý dĩ 16g, Trạch tả 12g, Củ mài(Hoài sơn) 12g, Màng mề gà(Kê nội kim) 5g, Sa tiền tử 12g.

e. Xơ gan thể thủy khí tương kết

- Chứng trạng: Xơ gan cổ chướng tăng lên nhanh chóng, bụng chướng to, phù chân nhiều. Bệnh nhân không nằm được, khó thở, bụng chướng đầy, tiểu tiện ít, đại tiện không thông, mạch huyền sác.

- Pháp chữa: Công hạ trục thủy( cần theo dõi sát mạch và huyết áp)

- Phương chữa: Thập táo thang

Nguyên hoa 4g, Cam toại 4g, Đại kích 4g, Đại táo 10 quả

Cách dùng: Nguyên hoa, Cam toại, Đại kích phơi khô tán bột nhỏ mịn. Mỗi ngày uống 2g với nước đại táo.

Bác sĩ Thúy Hường

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ 

NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG 

số 5 -  7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282