THẬN KHÍ HOÀN – BỔ THẬN CƯỜNG GÂN CỐT
Thận khí hoàn là bài thuốc được ghi lại trong sách Kim quỹ yếu lược – một cuốn y thư cổ. Bài thuốc được gia giảm trên nền lục vị hoàn với tác dụng ôn bổ thận dương. Đây là bài thuốc được nhiều y gia trọng dụng trong đơn thang chữa bệnh của mình. Cùng tìm hiểu bài thuốc này nhé!
1. Thành phần
Can địa hoàng 16 - 32g
Sơn thù 8 - 16g
Bạch linh 8 - 12g
Sơn dược 8 - 16g
Trạch tả 8 - 12g
Đơn bì 8 - 12g
Phụ tử chế 4g
Quế chi 2 - 4g
Cách bào chế: Các vi theo tỷ lệ trên, cân bội liều, tán thành bột mịn, dùng mật ong làm hoàn.
Cách dùng: Dùng ngày 8-12 g, xưa các cụ khuyên uống cùng nước nóng pha tí muối để tăng tác dụng vào thận. Nếu dùng thành thuốc thang sắc thì để nguyên liều lượng như trên sắc uống ngày 2 lần.
2. Công dụng
Ôn bổ thận khí
3. Chủ trị
Trị thận khí bất túc, tướng hỏa ở thận không đủ, lưng đau, mỏi gối, người mệt mỏi đoản hơi, chân tay lạnh, nửa người dưới lạnh, đái dầm, tiểu nhiều, tiểu són. Mạch ở bộ xích nhược, thủy thũng, cước khí, tiêu khát, tiêu chảy.
4. Phân tích bài thuốc
Bài thuốc gia giảm trên nền bài Lục vị hoàn thay thục địa bằng can địa hoàng và gia quế chi, phụ tử. Trong đó:
- Quế chi, phụ tử bổ thận dương hay mệnh môn hỏa, củng cố thận khí, khí hóa bàng quang dẫn dương khí tuần hành các kinh cấp đủ thận khí mà cơ thể ôn ấm. Hai vị thuốc này là chủ dược.
- Dương hư lâu ngày thì âm cũng khuy tổn. Chính vì vậy mà dụng Lục vị để bổ âm mà cân bằng âm dương. Âm dương bình hành, thận khí sung mãn từ đó làm thuyên giảm các triệu chứng của thận hư bao gồm: di tinh, di niệu, tay chân lạnh, đau lưng, mỏi gối,…
5. Ứng dụng lâm sàng
Điều trị các chứng bệnh mạn tính, viêm thận mạn, bệnh béo phì, liệt dương, tiểu đêm, người già suy nhược có hội chứng thận dương hư.
6. Gia giảm bài thuốc
Nếu thận dương hư, cơ thể nặng nề phù thủng, tiểu tiện ít gia Xa tiền, ngưu tất để tăng tác dụng lợi niệu, tiêu phù. Bài thuốc trở thành bài Tế sinh thận khí hoàn.
7. Cấm kị:
- Phụ nữ có thai
- Người thể trạng can thận âm hư, người nhiệt, mạch tế sác.