ÁP CHÍCH THẢO – VỊ THUỐC TỐT CHO MÙA HÈ NẮNG NHIỆT
Dược liệu của nước ta vô cùng phong phú và được sử dụng rộng rãi trong dân gian. Vào những ngày thời tiết nắng nóng, nền nhiệt gay gắt như thế này, các vị thuốc thanh nhiệt là hay được chú ý hơn cả. Nếu người ta sử dụng cúc hoa, nhân trần để uống thanh lọc gan thì có chân vịt hay còn gọi là áp chích thảo là một trong những vị thuốc dễ tìm để trị các chứng nhiệt đường tiểu. Cùng Thọ Xuân Đường tìm hiểu về loại cỏ mọc hoang dã mà hữu ích này nhé.
1. Mô tả cây:
- Tên gọi: Áp chích thảo còn được goih là thài lài trắng, cỏ trai lá nhỏ hay đạm trúc diệp giả. Tên tiếng trung là 鴨 跖 草.
- Tên khoa học: Commelina communis. Thuộc họ: Commelinacea
- Đặc điểm thực vật: Là cây thuộc họ thân thảo, mọc thẳng hoặc bò sát mặt đất. Thân mềm, nhiều nước, cấu tạo thân gồm nhiều đốt, ở mỗi đốt có rễ mọc thành chùm, thân có thể phình lên. Lá thuôn dài hay có hình mũi mác, mềm, phía dưới có bẹ ôm lấy thân. Lá dài từ 3-9 cm, rộng 1-2 cm, không có cuống. Hoa mọc thành chùm không cuống, có 3 lá đài màu xanh và 3 cánh hoa màu xanh lơ, dài khoảng 10 – 13cm, bông nhỏ khoảng 7 -12mm. Quả hình thoi, thường được bao hoa bao bọc dài khoảng 5-6mm, rộng 4-5mm, giữa bị thắt nhỏ lại.
- Thành phần dược chất: Trong cây có delphin, commelinin, flavocommelin, awobanin. Hạt chứa dầu béo. Ngoài ra, cellulose chiếm đến 21,15 % có tác dụng hỗ trợ đường tiêu hóa tốt.
- Tính vị, quy kinh: Vị ngọt nhạt, tính hàn. Quy vào kinh tâm, tiểu trường.
- Công năng chủ trị: Vị thuốc này có tác dụng thanh tâm giáng hỏa, trừ phiền nhiệt, lợi tiểu tiện, chỉ khát. Dùng chữa chứng tâm phiền, viêm đường tiết niệu, tiểu tiện đỏ và ít, tiểu tiện khó, trẻ sốt cao co giật, phát cuồng, bụng trên đầy tức, mình mặt sưng phù, miệng lưỡi lở loét, mụn nhọt, đi ngoài do cảm nhiệt, rắn cắn, chó cắn. Giải độc, dùng giã ngoài đắp nơi đầu gối sưng đau.
2. Áp chích thảo và các bệnh lý liên quan đến nhiệt
• Chữa viêm đường tiết niệu:
- Bệnh viêm đường tiết niệu là bệnh lý hay gặp ở cả nam và nữ giới. Và đặc biệt hay xảy ra vào thời tiết năng nóng, với độ ẩm cao như ở nước ta. Biểu hiện của bệnh là tiểu khó, tiểu dắt, tiểu buốt, nóng, …
- Kinh nghiệm dân gian sử dụng các loại thảo mộc thiên nhiên, mọc hoang dã để chữa bệnh, trong đó có vị thuốc áp chích thảo này. Tác dụng chính của các vị thuốc trong đó có áp chích thảo là thanh nhiệt, lợi tiểu,giải độc tiêu viêm.
- Bài thuốc dân gian kinh nghiệm: Áp chích thảo lấy loại có thân phình thì tốt, Mã đề, Bạch mao căn (Rễ cỏ tranh), râu ngô, rau má mỗi loại liều lượng như nhau, rửa sạch sắc nước uống. Các triệu chứng trên sẽ nhanh chóng đỡ.
• Chữa cảm sốt, đau đầu:
- Dùng Áp chích thảo 12g, Thanh hao 9g sắc uống (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
• Chữa mụn nhọt sưng tấy:
- Giã nhuyễn áp chích thảo tươi , thêm ít rượu nóng. Đắp lên vết mụn nhọt, sưng tấy. Dùng gạc quấn lại, mỗi ngày thay thuốc một lần.
Phụ nữ có thai kỵ dụng vị thuốc này.
.gif)
