HAI VỊ THUỐC TỪ NGHỆ VÀNG ĐƯỢC SỬ DỤNG RỘNG RÃI
Nghệ vàng là cây thuốc nam quý có sẵn ở vườn nhà nhiều người nông dân, nghệ vàng cũng được dùng trong chế biến món ăn và làm đẹp vô cùng hiệu quả. Bạn đã biết hết tác dụng tuyệt vời mà nghệ vàng mang lại chưa? Cùng tìm hiểu 2 vị thuốc quý từ cây nghệ vàng nhé!
1. Mô tả cây nghệ vàng
- Danh pháp khoa học: Curcuma longa L. thuộc họ Gừng Zingiberaceae
- Phân bố: mọc hoang và được trồng trong vườn nhà, các đồi núi, vườn dược liệu
- Đặc điểm thực vật
Cây nghệ vàng là cây dạng thân thảo sống được nhiều năm, cây cao từ 0.6 -1m tùy điều kiện sinh trưởng và chăm sóc. Thân rễ phình to tạo thành các củ hình trụ hoặc hơi dẹt, các củ thường liên kết với nhau tạo thành một bè, càng trồng lâu thì càng nhiều củ hơn. Khi cắt ngang thân củ sẽ thấy củ có màu vàng sậm, củ non có màu vàng nhạt.
Lá cây thuôn dài nhọn ở đầu, 2 mặt nhẵn dài tới 45cm, cuống lá có bẹ ôm lấy thân cây. Cụm hoa mọc từ giữa các lá, cánh hoa màu vàng nhạtchia thành nhiều thùy. Quả nang chia 2 ngăn
- Thu hái: Thường cuối thu người dân đi đào củ về rửa sạch, dùng tươi hoặc phơi sấy khô dùng dần, có thể chế biến thành tinh bột nghệ.
- Thành phần hóa học: theo nhiều nghiên cứu cho thấy trong củ nghệ có chứa rất nhiều curcumin, tinh dầu trong đó curcumin có nhiều tác dụng như: kích thích bài tiết mật, sát trùng, ngăn ngừa ung thư u bướu, hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày tá tràng….
2. Vị thuốc từ củ nghệ vàng
Củ nghệ vàng cho 2 vị thuốc quý là Khương hoàng và uất kim.
• Vị thuốc Khương hoàng
- Bộ phận dùng: thân rễ chính của cây nghệ vàng
- Tính vị quy kinh: vị cay, đắng tính ôn. Quy kinh Can, Tỳ
- Tác dụng: Hành khí hoạt huyết, chỉ thống sinh cơ
Ứng dụng lâm sàng được dùng điều trị các chứng đau dạ dày, đau tức ngực sườn, bế kinh, rối loạn kinh nguyệt. Hỗ trợ điều trị các chứng hậu sản sau sinh, trưng hà tích tụ hoặc ứ huyết do sang chấn. Giúp làm liền vết thương nhanh chóng, làm đẹp da, trị sẹo, trị mụn trứng cá.
- Cách dùng:
Sắc uống: Kết hợp với các vị thuốc khác, ngày 6-12g
Tán bột mịn pha nước uống: ngày 6-10g
Dùng ngoài: nghiền nát bôi lên mụn hoặc vết thương đang khép miệng để liền sẹo nhanh. Có thể kết hợp mật ong, chanh, sữa chua, sữa tươi… làm mặt nạ đắp mặt rất tốt cho da.
• Vị thuốc Uất kim
- Bộ phận dùng: rễ nhỏ của nghệ vàng
- Tính vị quy kinh: vị cay đắng, tính hàn, quy kinh Can, Tâm, Phế
- Tác dụng: Hành khí phá huyết, thanh tâm giải uất, lợi mật
Ứng dụng lâm sàng điều trị các chứng bế kinh, thống kinh, đau tức ngực bụng, hôn mê do bệnh nhiệt, phát cuồng, điên giản, hoàng đản, nước tiểu đỏ
- Cách dùng:
Sắc uống ngày 3-8g
Ngoài sử dụng làm thuốc dân ta còn dùng nghệ vàng trong chế biến các món ăn giúp món ăn bắt mắt và ngon miệng hơn. Tuy nhiên, do củ nghệ vàng(khương hoàng) có tính ấm nóng nên sử dụng lượng vừa phải, mùa hè nên dùng lượng ít hơn để tránh phát sinh nóng nhiệt. Bà bầu, phụ nữ mang thai cần thận trọng khi uống nghệ vàng, vì tác dụng hoạt huyết phá huyết của nó có thể gây hại thai nhi, nhất là trong 3 tháng đầu.
.gif)
