TÌM HIỂU VỀ BỆNH XƠ CỨNG BÌ KHU TRÚ DẠNG MẢNG

Xơ cứng bì khu trú dạng mảng là một trong các thể bệnh của xơ cứng bì, nhưng khác với xơ cứng bì hệ thống gây tổn thương đến toàn bộ hệ thống da, cơ, xương khớp, tim, phổi, thận… trong cơ thể thì bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng thường chỉ tổn thương tại chỗ ở một vùng da nhất định. Bệnh biểu hiện với các tổn thương da dạng mảng sáp, nứt nẻ với nhiều kích cỡ, hình dạng, màu sắc khác nhau và vùng da dưới các mảng thường phát triển dày cứng lên.

Xơ cứng bì khu trú dạng mảng là gì?

Xơ cứng bì khu trú dạng mảng hay còn gọi là Morphea là một tình trạng da hiếm gặp. Nó gây ra các mảng đổi màu không đau trên da của người bệnh. Thông thường, các thay đổi về da này xuất hiện trên bụng, ngực hoặc lưng. Nhưng chúng cũng có thể xuất hiện trên mặt, cánh tay hoặc chân người bệnh. Theo thời gian, các mảng có thể trở nên cứng, khô và mịn. Xơ cứng bì khu trú dạng mảng có xu hướng ảnh hưởng đến các lớp nông bên ngoài của da, nhưng một số dạng ít gặp cũng ảnh hưởng đến các mô sâu hơn và hạn chế chuyển động ở các khớp. Xơ cứng bì khu trú dạng mảng có thể lan rộng hoặc thu hẹp, sau đó thường biến mất một cách tự nhiên theo thời gian. Tuy nhiên bệnh vẫn có thể tái phát sau đó.

Dựa vào đặc điểm và sự phân bố của các mảng sáp trên da, xơ cứng bì khu trú dạng mảng còn được phân thành nhiều loại nhỏ hơn, bao gồm:

Mảng giới hạn trong một vùng cơ thể: Nó có hình bầu dục, viền đỏ, phần trung tâm dày và có màu vàng nhạt (circumscribed morphea)

Mảng giống như giọt nước (guttate morphea)

Mảng giống như thẹo lồi (keloid morphea)

Nhiều mảng kết thành những vùng da nâu đậm, mỏng và lõm (atrophoderma)

Mảng lớn hơn mảng nằm trên nhiều khu vực giải phẫu: như thân, cánh tay, đầu hoặc cổ (generalized morphea).

Nguyên nhân nào gây bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng?

Qua nhiều nghiên cứu nhưng tới hiện tại vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng. Các nhà khoa học cho rằng nó liên quan đến các yếu tố như di truyền, nội tiết, cấu trúc gen phát sinh bệnh, sự bất thường trong hoạt động của hệ miễn dịch, làm việc trong môi trường có các chất hóa học độc hại hay liên quan đến bất thường hormone sinh dục nữ. Điều kiện thuận lợi để bệnh phát sinh cũng có thể do tình trạng nhiễm trùng, nhiễm độc, chấn thương khiến cơ thể tăng sinh quá nhiều collagen type I và III.

Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến nguy cơ tiến triển bệnh, bao gồm:

Tuổi tác: Xơ cứng bì khu trú dạng mảng có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi. Nhưng nó thường xuất hiện ở độ tuổi từ 2 đến 14 hoặc giữa những năm 40 tuổi.

Người bệnh là nữ giới: Theo thống kê thì phụ nữ có nhiều khả năng phát triển bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng hơn nam giới.

Triệu chứng nhận biết bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng là khác nhau, chúng tùy thuộc vào loại và giai đoạn bệnh. Các triệu chứng bệnh bao gồm:

- Có một hay nhiều mảng hình bầu dục, kích thước không cố định (cỡ cm) xuất hiện trên da, ban đầu màu hồng hoặc đỏ tía sau tím, không nóng, vết to dần và có màu trắng xà cừ, phía trung tâm nhạt hơn hoặc trắng hơn, thâm nhiễm.

- Các mảng thường xuất hiện ở ngực, bụng lưng, đôi khi xuất hiện ở chân và cánh tay.

- Thay đổi dần vùng da bị ảnh hưởng, trở nên cứng, dày lên, khô và bóng khiến da căng không đàn hồi hay bóp vào được.

- Trên bề mặt tổn thương không có lông, không tiết mồ hôi, giảm tiết chất bã, cảm giác cũng giảm.

- Tổn thương thể mảng có thể khu trú hay lan rộng, thường là giới hạn bởi 1 hoặc 2 mảng đỏ có kích thước 1-30 cm.

Xơ cứng bì khu trú dạng mảng thường chỉ ảnh hưởng đến da và mô bên dưới nhưng đôi khi cũng ảnh hưởng đến xương. Tình trạng này thường kéo dài vài năm và sau đó tự biến mất. Nó có thể để lại sẹo, teo vùng da đó hoặc những vùng da bị sạm, đổi màu.

Từ những thông tin về triệu chứng bệnh xơ cứng bì khu trú dạng mảng trên đây, mong rằng có thể giúp quý bạn đọc hiểu thêm về căn bệnh này và nhận biết sớm được tình trạng bệnh của mình, từ đó đi thăm khám sớm và điều trị bệnh kịp thời.

BS Thu Thủy

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ

NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG 

Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.

Hotline: 0943986986 - 0937638282