Việt quất là loại trái cây ngọt ngào, ít calo, thơm ngon và được nhiều người yêu thích.
Lợi ích sức khỏe của quả việt quất
Dưới đây là bảy lợi ích sức khỏe hàng đầu của quả việt quất:
Chứa nhiều chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là những hợp chất chống lại các gốc tự do có hại và mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe. Trên thực tế, chất chống oxy hóa không chỉ ngăn ngừa tổn thương tế bào mà còn bảo vệ chống lại một số loại bệnh mãn tính, bao gồm ung thư, bệnh tim và tiểu đường.
Quả việt quất là một trong những nguồn chất chống oxy hóa tốt nhất. Một nghiên cứu ở Trung Quốc đã so sánh khả năng chống oxy hóa của quả việt quất, quả mâm xôi và dâu tây và phát hiện ra rằng quả việt quất không chỉ có tổng khả năng chống oxy hóa cao nhất mà còn chứa nhiều loại chất chống oxy hóa như phenol, flavonoid và anthocyanin.
Quả việt quất hoang dã đặc biệt có nhiều chất chống oxy hóa. Một nghiên cứu trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh đã phát hiện ra rằng việc bổ sung cho người tham gia bột quả việt quất hoang dã đã làm tăng tình trạng chống oxy hóa trong huyết thanh lên 8,5% chỉ sau một giờ.
Nhờ đặc tính chống oxy hóa, quả việt quất thường được sử dụng trong các sản phẩm có tác dụng hỗ trợ sức khỏe của mắt.
Giúp chống ung thư
Nghiên cứu đã phát hiện ra một số phát hiện ấn tượng về khả năng chống lại một số loại ung thư của quả việt quất.
Ví dụ, một nghiên cứu trong ống nghiệm năm 2010 đã báo cáo rằng chiết xuất quả việt quất có thể ức chế sự phát triển và lây lan của các tế bào ung thư vú, làm cho chiết xuất quả việt quất trở thành tác nhân chống ung thư tiềm năng. Một nghiên cứu khác trên động vật từ Trung tâm Ung thư Brown tại Đại học Louisville đã điều trị cho chuột bị ung thư vú bằng bột quả việt quất và phát hiện ra rằng nó làm giảm khối lượng khối u tới 40%.
Tương tự, một nghiên cứu trong ống nghiệm năm 2007 cho thấy nước ép quả việt quất bụi thấp làm giảm sự phát triển của một số loại ung thư, bao gồm tế bào ung thư dạ dày, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư đại tràng và ung thư vú.
Mặc dù những kết quả này đầy hứa hẹn nhưng hãy nhớ tiêu thụ nhiều loại quả mọng cùng với nhiều loại trái cây và rau quả khác để thực sự tối ưu hóa khả năng chống ung thư trong chế độ ăn uống của chúng ta.
Có thể tăng cường giảm cân
Hãy xem thành phần dinh dưỡng của quả việt quất và chúng ta sẽ nhanh chóng hiểu tại sao loại quả mọng chứa nhiều chất dinh dưỡng này lại tuyệt vời nếu chúng ta đang muốn giảm cân. Nó ít calo nhưng cung cấp lượng chất xơ lớn tới 3,6g mỗi cốc, đáp ứng tới 14% nhu cầu chất xơ hàng ngày chỉ với một khẩu phần.
Chất xơ di chuyển chậm qua đường tiêu hóa, thúc đẩy cảm giác no và giúp chúng ta cảm thấy no lâu hơn để hỗ trợ giảm cân.
Một số nghiên cứu trên động vật đã xác nhận tác dụng có lợi của quả việt quất trong việc giảm cân. Ví dụ, một nghiên cứu trên động vật đã phát hiện ra rằng nước ép quả việt quất ngăn ngừa béo phì ở những con chuột được cho ăn chế độ ăn nhiều chất béo.
Một nghiên cứu khác trên động vật được thực hiện bởi Trung tâm Tim mạch và Chương trình Y học Tích hợp Michigan cho thấy rằng ăn quả việt quất có liên quan đến việc giảm mỡ bụng ở chuột béo phì.
Ngoài ra, một cuộc thử nghiệm kéo dài 12 tuần trên 54 thanh niên thừa cân cho thấy rằng việc thay thế 50g carbs bằng 50g quả việt quất mỗi ngày “giúp giảm trọng lượng cơ thể (BW), insulin, cholesterol và các yếu tố trao đổi chất khác một cách có lợi”.
Hãy nhớ kết hợp quả việt quất với một chế độ ăn uống bổ dưỡng, đầy đủ và nhiều hoạt động thể chất để thúc đẩy quá trình giảm cân nhiều hơn.
Giúp tăng cường sức khỏe não bộ
Một trong những lợi ích sức khỏe ấn tượng nhất của quả việt quất là khả năng tăng cường sức khỏe não bộ. Đã có nhiều nghiên cứu cho thấy ăn quả việt quất có thể cải thiện trí nhớ và nhận thức.
Trong một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Châu u, người ta nhận thấy uống nước việt quất có thể cải thiện hiệu suất nhận thức so với dùng giả dược ở 21 trẻ em. Một nghiên cứu khác cho thấy uống nước ép quả việt quất hàng ngày trong 12 tuần có thể cải thiện trí nhớ của người lớn tuổi.
Ngoài ra, quả việt quất còn chứa nhiều chất chống oxy hóa, có thể bảo vệ não khỏi tổn thương gốc tự do và thúc đẩy quá trình lão hóa não khỏe mạnh.
Có thể làm giảm viêm
Mặc dù viêm là phản ứng miễn dịch bình thường giúp bảo vệ cơ thể chúng ta khỏi bệnh tật và chấn thương, nhưng viêm mãn tính là căn nguyên của hầu hết các bệnh. Trên thực tế, tình trạng viêm được cho là góp phần gây ra nhiều tình trạng khác nhau, bao gồm ung thư, tình trạng tự miễn dịch, bệnh tim và thậm chí là trầm cảm.
Nhờ hàm lượng chất chống oxy hóa cao, quả việt quất đã được chứng minh là có tác dụng chống viêm đáng kể trong cơ thể. Một nghiên cứu trong ống nghiệm năm 2014 thậm chí còn phát hiện ra rằng polyphenol có trong quả việt quất giúp làm giảm hoạt động của một số dấu hiệu viêm.
Tương tự, một nghiên cứu trên động vật được công bố trên Tạp chí Dược và Dược học cũng cho thấy chiết xuất quả việt quất có hiệu quả trong việc giảm sưng tấy ở bàn chân chuột.
Hỗ trợ tiêu hóa
Ăn quả việt quất có thể giúp chúng ta đáp ứng nhu cầu chất xơ đồng thời thúc đẩy quá trình tiêu hóa đều đặn và lành mạnh.
Khi chúng ta ăn chất xơ, nó sẽ di chuyển qua đường tiêu hóa mà không được tiêu hóa, bổ sung thêm lượng lớn vào phân để giúp chúng ta đi tiêu đều đặn. Trên thực tế, một phân tích trên Tạp chí Thế giới về Tiêu hóa đã xem xét kết quả của 5 nghiên cứu và phát hiện ra rằng việc tăng lượng chất xơ ăn vào có thể giúp hỗ trợ đại tiện ở những người bị táo bón.
Kết hợp quả việt quất của chúng ta với nhiều nước, hoạt động thể chất và các thực phẩm giàu chất xơ khác để giúp cho hệ tiêu hóa của chúng ta hoạt động hiệu quả.
Tăng cường sức khỏe tim mạch
Trái tim chịu trách nhiệm bơm máu đi khắp cơ thể để cung cấp cho các mô oxy và chất dinh dưỡng cần thiết để phát triển và tồn tại.
Các nghiên cứu cho thấy ăn quả việt quất có thể giúp giảm một số yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2015 cho thấy ăn quả việt quất hàng ngày trong 8 tuần giúp giảm huyết áp và cứng động mạch ở 48 phụ nữ.
Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng báo cáo rằng việc bổ sung quả việt quất giúp giảm huyết áp và cholesterol LDL bị oxy hóa, hai yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim, so với nhóm đối chứng.
Tất nhiên, lợi ích sức khỏe của quả việt quất đối với bệnh tim bị hạn chế trừ khi kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng, lối sống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
Thành phần dinh dưỡng của việt quất
Quả việt quất là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, có nghĩa là quả việt quất không có nhiều calo nhưng chúng chứa một lượng lớn vitamin và khoáng chất. Thành phần dinh dưỡng của quả việt quất đặc biệt giàu chất xơ, vitamin K, mangan và vitamin C.
Một cốc (khoảng 148 gram) quả việt quất thô cung cấp khoảng:
- 84 calo
- 21,5g carbohydrate
- 1,1g chất đạm
- 0,5g chất béo
- 3,6g chất xơ
- 28,6µg vitamin K (36% DV)
- 0,5mg mangan (25% DV)
- 14,4mg vitamin C (24% DV)
- 0,1mg vitamin B6 (4% DV)
- 0,1mg thiamine (4% DV)
- 0,1mg riboflavin (4% DV)
- 0,8mg vitamin E (4% DV)
- 0,1mg đồng (4% DV)
Ngoài các chất dinh dưỡng kể trên, quả việt quất còn chứa niacin, vitamin A, folate, axit pantothenic, kẽm, sắt, magie và phospho. Không chỉ vậy, quả việt quất còn chứa các hợp chất có lợi khác, bao gồm resveratrol, anthocyanin, chất dinh dưỡng thực vật và pterostilbene.
Câu chuyện về quả việt quất
Lợi ích sức khỏe của quả việt quất không có gì bí ẩn đối với người Mỹ bản địa. Trong nhiều thế kỷ, loại quả này, loại quả việt quất, được tôn sùng vì đặc tính dược liệu mạnh mẽ và thậm chí còn được sử dụng trong nấu ăn để tăng thêm hương vị cho các món ăn.
Tuy nhiên, những người Anh định cư đến Hoa Kỳ không tin rằng quả việt quất có thể được thuần hóa. Năm 1893, Elizabeth White, con gái của một người trồng nam việt quất ở New Jersey, bắt đầu thêm quả việt quất vào cây trồng địa phương của gia đình mình. 15 năm sau, nhà thực vật học Frederick Coville bắt đầu tiến hành thí nghiệm trên quả việt quất, tìm cách xác định những cây dại tốt nhất để nhân giống và hợp tác với White để giúp lai tạo và tạo ra một số giống việt quất thơm ngon mà chúng ta biết và yêu thích hiện nay.
Vụ mùa thương mại đầu tiên của quả việt quất bụi cao phía bắc, hay còn gọi là vaccinium corymbosum, đã được cặp đôi này bán vào năm 1916, chỉ hơn 100 năm trước. Ngoài các giống cây bụi thấp và bụi cao, chúng ta cũng có thể gặp các giống mắt thỏ.
Ngày nay, quả việt quất đã trở nên phổ biến. Năm 1974, USDA tuyên bố tháng 7 là “Tháng việt quất quốc gia”, biến nó thành một loại trái cây mùa hè thực sự, và vào năm 2003, New Jersey đã chọn quả việt quất làm loại quả mọng chính thức của bang. Đến năm 2012, quả việt quất được tìm thấy trong gần 4.000 sản phẩm, bao gồm thực phẩm, mỹ phẩm và sản phẩm dành cho vật nuôi.
Khi ngày càng có nhiều bằng chứng chứng minh những lợi ích sức khỏe của quả việt quất, chắc chắn rằng chúng ta sẽ tiếp tục thấy loại quả mọng xanh thơm ngon này nhiều hơn.
Rủi ro và tác dụng phụ của việt quất
Quả việt quất thường được coi là an toàn cho hầu hết mọi người và có thể được tiêu thụ với nguy cơ tác dụng phụ tối thiểu.
Tuy nhiên, một số người có thể bị dị ứng với quả việt quất. Nếu chúng ta gặp bất kỳ triệu chứng dị ứng nào, chẳng hạn như ngứa, sưng tấy hoặc khó thở, sau khi ăn quả việt quất, hãy ngừng sử dụng và nói chuyện với bác sĩ ngay lập tức.
Những người đang dùng thuốc làm loãng máu chỉ nên ăn ở mức độ vừa phải vì quả việt quất có nhiều vitamin K, có thể tương tác với các loại thuốc này.
Ngoài ra, hãy nhớ chọn quả việt quất hữu cơ khi có thể để tránh tiếp xúc với thuốc trừ sâu. Chúng ta cũng nên ăn quả việt quất tươi thay vì quả việt quất khô, vì quả việt quất khô chứa một lượng lớn vitamin và khoáng chất, đồng thời cũng có lượng calo và đường cao hơn.
BS. Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)