CHUYÊN MỤC "ALO LƯƠNG Y PHÙNG TUẤN GIANG XIN NGHE"
Đăng trên Sức khỏe cộng đồng số 07 ngày 26/05/2021
TUẦN 2 THÁNG 5
Câu hỏi 1: Tôi bị viêm đại tràng nhiều năm nay, chuyên gia cho hỏi những bài thuốc dân gian chữa viêm đại tràng hiệu quả? Xin cảm ơn ! (Long Thành – Ninh Bình)
Tiến sĩ – Lương y Phùng Tuấn Giang trả lời:
Niêm mạc đại tràng rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương, đặc biệt là trong thời kỳ đại tràng bị viêm loét. Để phục hồi những tổn thương cho niêm mạc đại tràng nhưng không làm cho niêm mạc nhạy cảm, đồng thời cân bằng lại lợi khuẩn cho đường tiêu hóa thì người bệnh nên xây dựng một chế độ dinh dưỡng lành mạnh kết hợp sử dụng một số vị thảo dược ngay sẵn vườn nhà dưới đây vừa hiệu quả, tiết kiệm chi phí và có thể giúp cho người bệnh an tâm hơn trong quá trình điều trị.
Chữa viêm đại tràng bằng lá mơ lông
Lá mơ lông là vị thuốc nam quen thuộc có xung quanh vườn nhà. Theo Đông y, lá mơ lông có vị đắng, hơi mặn, có mùi hôi và tính mát, có rất nhiều công dụng như hoạt huyết, trừ phong thấp, giải độc, tiêu thực, trừ thấp tiêu thũng, dùng trong các trường hợp như đau khớp, đau bụng, kiết lỵ, đầy bụng, chậm tiêu, gan to, lách to, ung nhọt, khí hư bạch đới. Hay đơn giản lá mơ giúp kích thích tiêu hóa, chống viêm và giảm đau tự nhiên. Nhờ đó sẽ giúp khắc phục các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng.
Cây lá mơ lông có chứa nhiều protein, beta caroten và vitamin C, chúng có tác dụng sát khuẩn đường ruột, tiêu viêm và chống co thắt đại tràng. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu của y học hiện đại cũng đã tìm thấy các thành phần có dược tính cao có trong lá mơ là hoạt chất sulfur dimethyl disulphit, đây là chất được cho là có tác dụng tương tự như kháng sinh. Thành phần này giúp kháng viêm, đồng thời ức chế hoạt động và tiêu diệt một số vi khuẩn gây bệnh viêm đại tràng.
Cách dùng: Chuẩn bị 1 nắm lá mở lông ở dạng tươi và 200ml nước sôi ấm. Rửa sạch lá mơ lông với nước muối loãng rồi để ráo và cho vào cối giã nát. Thêm nước sôi ấm vào khuấy đều và lọc lấy nước, bỏ phần bã. Uống trực tiếp 1 lần/ ngày.
Chữa viêm đại tràng bằng cây mộc hoa trắng
Mộc hoa trắng có nhiều tên gọi khác là mức hoa trắng, cây sừng trâu, cây mức lá to, thừng mực lá to. Là một trong những thảo dược hàng đầu giúp khắc phục các chứng tiêu chảy, kiết lỵ hay triệu chứng viêm đại tràng mãn tính.
Các nghiên cứu nhận thấy trong thành phần của cây mộc hoa trắng có chứa chất conessin và tanin có tác dụng diệt trùng amip, bảo vệ dạ dày, đại tràng, kích thích co bóp ruột. Hơn nữa chúng còn giúp kích thích tiêu hóa, làm giảm co thắt, cầm tiêu chảy và làm se niêm mạc đang tổn thương.
Cách dùng: Lấy khoảng 15g cây mộc hoa trắng, đun với khoảng 600ml nước, đun sôi nhỏ lửa tới khi nước thuốc cạn còn khoảng 300ml nước là có thể dùng được. Nước thuốc dùng vào buổi sáng, nước thứ hai dùng uống thay nước uống trong ngày. Hoặc mộc hoa trắng 100g, sắc kỹ rồi cô thành cao. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần 1g.
Chữa viêm đại tràng bằng lá ổi
Theo đông y, lá ổi có vị chát, tính bình, có tác dụng cầm ỉa chảy, tiêu viêm, cầm máu. Do có nhiều chất tanin nên nó làm săn niêm mạc ruột, làm giảm tiết dịch ruột, giảm nhu động ruột, còn có tác dụng kháng khuẩn. Thường được dùng trị viêm ruột cấp và mạn, kiết lỵ, trẻ em khó tiêu hoá. Ngoài ra trong lá ổi có chứa chất flavonoid tác dụng kích thích sự bài tiết acetylcholine trong ruột, kích thích cơ trơn ruột, giúp giảm những cơn đau bụng do cơ trơn của ruột co thắt. Hơn nữa, lá ổi còn tác động vào sự tái hấp thu nước trong ruột.
Cách dùng: Lấy lá ổi cả lá non và lá già khoảng 50g, rửa sạch, sắc lấy nước, cho nhỏ lửa đun trong khoảng 30 phút. Sau đó chắt lấy nước này để uống trong ngày, có thể uống nhiều lần. Cách này có tác dụng chữa tiêu chảy thường xuyên do viêm đại tràng cấp rất tốt.
Chữa viêm đại tràng bằng cây khổ sâm cho lá
Khổ sâm cho lá cũng là một thảo dược tự nhiên quen thuộc mà bạn có thể sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm đại tràng. Theo Đông y, khổ sâm có vị đắng và tính bình, hơi có độc, được quy vào kinh đại tràng, có công dụng khu phong, sát trùng, lợi niệu, thanh nhiệt táo thấp. Hàm lượng hoạt chất flavonoid, alcaloid, β – sitosterol, stigmasterol, acid benzoic, tecpenoid… trong lá khổ sâm có dược tính cao giúp giảm đau, chống oxy hóa và chống viêm hiệu quả. Hơn hết nước sắc từ lá khổ sâm có đặc tính kháng khuẩn mạnh, có khả năng đáp ứng với nhiều chủng vi khuẩn làm tổn thương niêm mạc đại tràng. Điển hình như tụ cầu vàng, trực khuẩn lỵ, liên cầu khuẩn nhóm B…
Cách dùng: Chuẩn bị khoảng 20g lá khổ sâm khô, đem rửa lại cho sạch rồi cho vào ấm, thêm vào khoảng 600ml nước và đun trên lửa nhỏ khoảng 10 – 15 phút. Bỏ phần bã thuốc đi, chia lượng nước sắc thu được thành 2 lần uống/ ngày. Trường hợp có sẵn lá khổ sâm ở dạng tươi thì bạn có thể nhai sống trực tiếp khoảng 8 lá/ ngày.
Câu hỏi 2: Người bị viêm xoang cần tránh ăn gì để hạn chế bệnh tái phát thưa chuyên gia? (Trang Anh – Phú Yên)
Tiến sĩ – Lương y Phùng Tuấn Giang trả lời:
Theo các chuyên gia y tế, dùng thuốc điều trị bệnh kết hợp với các biện pháp hỗ trợ và đảm bảo chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học chính là nguyên tắc điều trị bệnh bền vững và đem lại hiệu quả tốt nhất. Với bệnh viêm xoang cũng vậy, những loại thực phẩm mà chúng ta sử dụng hàng ngày sẽ có tác động nhất định đối với hiệu quả điều trị và phòng ngừa viêm xoang. Nghĩa là, trong quá trình trị bệnh, sẽ có những loại thực phẩm mà bạn nên ăn và có những loại bạn cần phải tránh.
Thực phẩm cay nóng
Những loại thức ăn cay, nóng có thể gây ra hiện tượng trào ngược dạ dày. Căn bệnh này sẽ khiến cho vùng mũi họng nhanh chóng bị kích thích bởi lượng acid dịch vị trào ngược lên làm cho tình trạng viêm nhiễm nặng nề hơn, dịch mủ ứ đọng nhiều hơn trong các hốc xoang. Người bệnh sẽ cảm thấy khó chịu ở vùng mũi và mũi bị đau nhức nhiều hơn. Đó là chưa kể bản thân các thực phẩm cay nóng đã gây kích ứng niêm mạc, dễ khiến niêm mạc trong mũi họng sưng viêm và nhiễm trùng. Vậy nên, bệnh nhân mắc bệnh viêm xoang nên hạn chế các loại gia vị cay, nóng như ớt, tiêu,…
Đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ
Nếu chưa biết rõ bệnh viêm xoang mũi nên kiêng ăn gì thì bệnh nhân cần loại ngay những đồ ăn chiên rán nhiều lần. Những thực phẩm này bao gồm xúc xích, gà rán, khoai tây chiên, lạp xưởng… Chất béo sẽ kích thích mũi xoang tăng tiết dịch nhầy, ảnh hưởng đến quá trình điều trị viêm xoang.
Thực phẩm chứa chất kích thích
Những chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, nước uống có ga, cà phê,… không tốt cho sức khỏe của người mắc bệnh viêm xoang. Các nghiên cứu cho thấy, các thực phẩm này có thể gây ra hiện tượng trào ngược dạ dày giống như những thực phẩm cay nóng. Nếu người bệnh sử dụng lâu dài sẽ gây kích ứng cổ họng, đau rát mũi, sưng tấy ở niêm mạc mũi. Ngoài ra, những chất kích thích như đồ uống có cồn dễ gây mất nước, khiến dịch mủ trong các xoang đặc lại và làm bít tắc lỗ thông xoang mũi. Dịch mủ đặc tích tụ trong các xoang, không thoát ra được khiến tình trạng bệnh viêm xoang càng tồi tệ hơn.
Thực phẩm dễ gây dị ứng
Một số loại thực phẩm dễ gây dị ứng như thịt bò, cua, tôm, thịt gà, nghêu, sò,… không tốt cho những bệnh nhân mắc bệnh viêm xoang. Các loại thức ăn này sẽ gây kích thích niêm mạc mũi, khiến người bệnh bị đau nhức mũi nhiều hơn. Đặc biệt, các nguyên liệu này càng khiến bệnh viêm xoang chuyển biến nặng, ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Sữa và các sản phẩm từ sữa
Sữa là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, chứa một lượng lớn protein, vitamin D, canxi rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên đối với bệnh nhân bị viêm xoang thì không nên uống sữa và ăn những loại thực phẩm được chế biến từ sữa, bởi việc dùng quá nhiều sữa sẽ làm tăng tiết chất dịch nhầy bên trong mũi khiến cho không khí khó có thể lưu thông ở mũi lâu ngày gây tắc nghẽn mũi xoang, làm ứ động dịch nhầy mủ.
Nước đá, các loại đồ ăn thức uống lạnh
Uống nước đá lạnh hoặc ăn những loại thức ăn quá lạnh như kem, chè,… sẽ không tốt cho sức khỏe của bệnh nhân mắc bệnh viêm xoang. Các loại thức ăn này sẽ nhanh chóng kích thích vòm họng và mũi, khiến bệnh chuyển biến nặng hơn. Đặc biệt, thức ăn lạnh sẽ tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn bên trong khoang mũi hoạt động mạnh, tấn công vùng mũi, gây biến chứng phức tạp.
Trên đây là các loại thực phẩm mà người bệnh viêm xoang không nên sử dụng, mong rằng sẽ giúp ích cho người bệnh viêm xoang trong quá trình điều trị bệnh và hạn chế được các biến chứng của bệnh gây ra. Đặc biệt là có thể hạn chế tái phát bệnh một cách hiệu quả.
*** Bạn đọc có câu hỏi cần giải đáp xin gửi về địa chỉ : [email protected]
*** Tư vấn Phòng khám Thọ Xuân Đường - Hotline tư vấn 24/24h: 093.763.8282