ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ THEO ĐÔNG Y
Mụn trứng cá không chỉ gặp ở tuổi dậy thì mà nó có thể xuất hiện ở nhiều giai đoạn khác nhau. Nếu không điều trị có thể khiến mụn phát triển rầm rộ để lại sẹo và các vết thâm xấu xí trên da. Vì vậy nên khi bị mụn trứng cá cần điều trị càng sớm càng tốt. Cùng tìm hiểu cách điều trị mụn trứng cá theo đông y.
1. Lý luận y học cổ truyền về mụn trứng cá
Theo đông y, mụn trứng cá thuộc phạm vi chứng phấn thích thường gặp ở tuổi dậy thì ở cả 2 giới. Bệnh cũng có thể gặp ở các giai đoạn khác nhưng nữ giới thường bị nhiều hơn nhất là các giai đoạn có sự thay đổi hoocmon như mang thai, sắp đến kì kinh…
Theo lý luận đông y thì phế chủ bì mao có công năng tuyên phát giúp đẩy tà độc từ trong ra bên ngoài theo đường phế vệ. Vệ khí cũng tỏa ra giúp bảo vệ làn da tránh sự xâm phạm của các tác nhân bên ngoài.
Khi hệ thống bì phu tấu lý sơ hở bị ngoại tà(phong nhiệt)xâm nhập, hoặc do tấu lý bế tắc khiến ngoại tà không thể bài xuất được ra ngoài làm tổn thương da. Các yếu tố tình chí cũng ảnh hưởng mà phát sinh chứng phấn thích. Hoặc do chế độ ăn uống nhiều đồ béo ngọt, sinh hoạt bừa bãi thức khuya ngủ ít gây mất kiện vận của tỳ, thủy thấp ứ trệ lâu ngày hóa hỏa mà phát sinh bệnh.
2. Các thể mụn trứng cá theo đông y
Tùy theo từng thể bệnh đông y có pháp phương điều trị khác nhau
- Thể phong nhiệt
Chứng trạng: Phấn thích(mụn trứng cá) sưng đỏ, đau, thường có rất nhiều mụn khắp mặt, có mụn mủ ngứa, khó chịu. Toàn thân tiểu vàng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch phù sác
Pháp điều trị: Sơ phong thanh nhiệt tuyên phế
Phương điều trị: Tỳ bà thanh phế ẩm
Thành phần: Nhân sâm 10g, Tang bạch bì 10g, Tỳ bà diệp 12g, Hoàng bá 12g, Hoàng liên 8g, Cam thảo 6g.
Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần uống mỗi ngày
- Thể trường vị thấp nhiệt
Chứng trạng: Thường do chế độ ăn uống quá nhiều đồ béo ngọt khiến ảnh hưởng tới sự kiện vận của tỳ vị làm tỳ mất vận hóa, thủy cốc ứ lại lâu hóa nhiệt.
Biểu hiện trên mặt phấn khích đỏ sưng, bì phu trơn nhầy nhiều dầu, có nhiều sẩn cục nổi thành từng mảng, có thể có mụn mủ. Toàn thân bụng đầy chướng, chậm tiêu, đại tiện táo, tiểu tiện vàng, chất lưỡi đỏ, rêu vàng nhớt, mạch hoạt sác.
Pháp điều trị: Thanh nhiệt hóa thấp kiện tỳ
Phương điều trị: Nhân trần cao thang gia giảm
Thành phần: Nhân trần 20g, Chi tử 12g, Thiên hoa phấn 12g, Đại hoàng 12g
Các dùng: Sắc uống ngay 1 thang chia 3 lần
- Thể can dương vượng
Chứng trạng: Phấn khích sưng đỏ, nhiều mụn nổi trên mặt, mụn mọc ít nhiều theo chu kì kinh nguyệt hoặc liên quan đến tình chí. Trong người luôn bực dọc, khó chịu, mạch huyền hoạt.
Pháp điều trị: Thanh can hỏa, thông khí huyết
Phương điều trị: Huyết phủ trục ứ thang gia giảm
Thành phần: Đương quy 10g, Sinh địa 12g, Đào nhân 10g, Hồng hoa 8g, Cát cánh 10g, Xuyên khung 10g, Ngưu tất 10g, Thiên hoa phấn 10g, Chỉ xác 8g, Xích thược 8g, Sài hồ 10g, Cam thảo 6g
Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần
Ngoài dùng thuốc uống, đông y còn có các bài thuốc dùng đắp ngoài, bôi dưỡng da kết hợp với các phương pháp không dùng thuốc như cấy chỉ ổn định nội tiết, châm cứu tăng cường khí huyết… cũng giúp trị mụn hiệu quả.