VỊ THUỐC GIẢN DỊ TỪ HÀNH
Từ xa xưa hành đã trở thành một gia vị quen thuộc luôn có mặt trong bếp, trong các bữa ăn gia đình. Tuy vậy ít ai biết rõ và hiểu đầy đủ tác dụng của hành đối với sức khỏe. Cùng nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu tác dụng của hành và một số món ăn ngon chế biến từ hành.
1. Vị thuốc từ hành
- Danh pháp khoa học: Allium fistulosum L, thuộc họ Aliaceae
- Tên thường gọi: hành hoa, hành củ, hành chăm…
- Phân bố: Hành được trồng ở khắp mọi nơi ở nước ta, thích hợp trồng ở nơi khí hậu mát lạnh, trồng vào mùa thu và mùa đông.
- Mô tả dược liệu
Hành là một loại cỏ sống lâu năm, phần thân ngắn. Lá dài hình trụ rỗng, có thể dài tới 30-50cm, đường kính khoảng 4-6mm, phần giữa hơi phình lên và hai đầu thuôn nhọn. Các lá ôm quanh phần thân ngắn phình ra thành củ, rễ thành chùm mọc tủa ra ở dưới.
Cụm hoa hình xim tạo thành tán trông giống hình cầu gồm 2 vòng hoa, màu trắng. Quả nang hình tròn đường kính chừng 6cm, hạt hình cạnh, màu đen.
- Thành phần hóa học
Trong hành có tinh dầu, kháng sinh alicin, vitamin, magie, canxi…
- Tính vị, tác dụng
Hành có vị cay, tính ôn, không độc, quy kinh Phế Vị. Có tác dụng hòa trung, thông dương, hoạt huyết, làm ra mồ hôi, lợi tiểu, sát trùng, chữa cảm cúm, ho sốt, nhức đầu, sổ mũi.
Hành còn giúp tăng tiết dịch tiêu hóa, giúp chữa các chứng đầu bụng chướng hơi, ăn không ngon, nôn mửa, rối loạn tiêu hóa. Hành cũng có tác dụng làm ấm thận, ấm bào cung.
2. Một số món ăn từ hành
Hành chủ yếu làm gia vị trong chế biến các món ăn, ngoài ra thường được chế biến thành một số món như:
- Hành muối
Nguyên liệu: Hành củ tươi 1kg, gừng 1 củ, ớt 5 quả, 50g muối, 20ml dấm trắng, 2 thìa đường
Cách chế biến
Hành củ bóc vỏ già, cắt bỏ rễ và lá. Rửa sạch rồi ngâm trong nước vo gạo 1 đêm cho hành giòn và trắng. Sau đó vớt ra rửa lại bằng nước muối loãng rồi để ráo nước. Đun hỗn hợp 1 lít nước với muối, đường cho sôi, khuấy đều cho tan hết rồi để nguội bớt, sau đó thêm giấm trắng vào trộn đều.
Xếp hành gừng đập dập và ớt cắt lát vào trong bình thủy tinh, sau đó đổ nước vào cho ngập hết hành, dùng đĩa nén hành xuống. Để ủ trong 5-6 ngày là có thể ăn.
- Hành hấp dạ dày heo
Nguyên liệu: 1 cái dạ dày heo, 1 kg hành hoa tươi còn cả lá và củ
Cách chế biến: Dạ dày heo rửa sạch bằng nước muối và chanh để khử sạch mùi hôi. Sau đó thái miếng vừa ăn để vào xửng hấp. Hành bóc bỏ lá già, cắt bỏ rễ rồi rửa sạch, để ráo nước cho vào xửng dạ dày, thêm vài lát gừng và 1 quả ớt hấp khoảng 15-20 phút là chín. Bắc ra ăn nóng chấm với nước mắm ớt tỏi và chanh rất ngon.
Ngoài ra hành có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon khác, cũng có thể ăn sống hay muối xổi cũng rất ngon miệng. Tuy nhiên cần chú ý không nên ăn quá nhiều, nhất là những người dương thịnh, hỏa bốc nên hạn chế ăn. Đặc biệt cần chú ý tránh dùng hành với mật ong, và không dùng với người huyết áp cao.