NGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ NGUY CƠ GÂY BỆNH GOUT
Gout là một bệnh lý viêm khớp ngày càng phổ biến và trẻ hóa trong xã hội. Bệnh liên quan đến rối loạn chuyển hóa nhân purin khiến cho nồng độ axit uric trong máu vượt quá ngưỡng cho phép, các axit uric không được bài tiết ra ngoài chuyển hoá thành muối urat và tích tụ tại các khớp xương gây đau đớn và ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và chất lượng sống của người bệnh. Vậy nguyên nhân dẫn đến bệnh gout là gì, hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu nhé!
Bệnh gout hay Đông y còn gọi là thống phong, là bệnh đặc trưng bởi những đợt viêm khớp cấp tái phát, người bệnh thường xuyên bị đau đớn đột ngột giữa đêm và sưng đỏ các khớp khi đợt viêm cấp bùng phát, đặc biệt là các khớp ở ngón chân cái, nhưng cũng có thể ảnh hưởng tới các khớp khác ở chân (như đầu gối, mắt cá chân, bàn chân) và ít gặp hơn ở khớp tay (bàn tay, cổ tay, khuỷu tay), cả cột sống cũng có thể bị ảnh hưởng. Bệnh gout có thể xảy ra với bất kỳ ai nhưng phổ biến ở nam giới với 96%.
Nguyên nhân gây bệnh Gout
Gout là một bệnh rối loạn về chuyển hóa liên quan đến việc tăng sản xuất hoặc giảm đào thải chất acid uric trong cơ thể. Có thể nói nguyên nhân trực tiếp gây bệnh gút là sự lắng đọng vi tinh thể muối urat natri tại các cơ quan trong cơ thể như: tại các khớp, tại tim, tại thận,... Vi tinh thể muối urate natri là sản phẩm của acid uric kết tủa thành khi gặp điều kiện thuận lợi. Thông thường, acid uric khi được sản sinh ra qua quá trình chuyển hóa nhân purin sẽ hòa tan trong máu và được lọc qua thận xuống bàng quang và bài trừ qua đường tiểu. Nhưng đôi khi, cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc thận bài tiết quá ít acid uric nên acid uric bị tích tụ lại hình thành nên các tinh thể urat lắng đọng trong khớp hoặc mô xung quanh khớp gây đau, viêm và sưng khớp.
Yếu tố nguy cơ gây bệnh Gout
Yếu tố di truyền và cơ địa: Bệnh gout được giới khoa học xác định là một dạng bệnh lý do rối loạn chuyển hoá có liên quan đến một số gen như: HGPRT1, 1 gen tại gan Glc6-photphat và 3 gen có trong tinh hoàn PRPPs1,PRPPs2, PRPPs3. Nếu trong gia đình có bố mẹ mắc bệnh gout thì con cái có nguy cơ mắc bệnh tăng 20%. Những bệnh nhân này có quá trình tổng hợp purin nội sinh tăng nhiều gây tăng acid uric. Đây còn gọi là bệnh gout nguyên phát.
Giới tính: Theo thống kê, nam giới có nguy cơ mắc bệnh gout cao hơn nữ giới. Nguyên nhân là do nam giới có lối sống, chế độ ăn uống không điều độ.
Tuổi: Có đến hơn 80% đối tượng mắc bệnh gout là nam giới ở độ ngoài 40 trở đi nhưng cũng có nhiều khả năng phát triển bệnh sớm hơn – thường là trong độ tuổi từ 30 đến 50.
Thừa cân, béo phì: Những người thừa cân, béo phì sẽ có nguy cơ mắc bệnh gout cao gấp 5 lần so với người bình thường. Bởi hàm lượng axit uric trong máu cao, nhưng khả năng đào thải lại thấp.
Chế độ ăn nhiều protein, thực phẩm chứa nhiều nhân purin: Việc dung nạp cùng lúc nhiều loại thực phẩm nhiều protein như thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản, thực phẩm chứa nhiều nhân purin làm gia tăng sự tổng hợp axit uric trong máu, trong khi khả năng đào thải axit uric không đáp ứng kịp, dẫn đến tích tụ lại trong cơ thể tại các khớp xương. Làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
Thói quen sử dụng nhiều thức uống chứa cồn: Theo nghiên cứu của các chuyên gia, nước uống có cồn là loại thức uống làm tăng độc tính trên gan và có thể gây chết tế bào gan, tế bào chết đi phân hủy chính là con đường tạo ra purin mà sản phẩm chuyển hóa cuối cùng là axit uric, từ đó làm rối loạn chuyển hoá nồng độ axit uric trong máu, khi lượng axit uric vượt quá ngưỡng cho phép sẽ gây tích tụ muối urat tại các khớp. Nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, có tới 75-84% bệnh nhân bị gout là do uống rượu bia thường xuyên trung bình từ 7-10 năm gây ra.
Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Một số nghiên cứu cho thấy, tiếp xúc với nồng độ chì cao cũng làm tăng nguy cơ bệnh gout. Tiếp xúc với nồng độ chì cao làm gia tăng nồng độ axit uric trong máu, làm lắng đọng tại các khớp cuối cùng và hậu quả là gây ra bệnh gout.
Tiền sử bệnh lý thận, rối loạn chuyển hóa: Qua nghiên cứu, nguy cơ mắc bệnh gout ở các nhóm đối tượng mắc bệnh rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu, … thường cao hơn những người bình thường. Và khi mắc các bệnh lý về thận như viêm thận mạn tính, suy thận,.. nghiễm nhiên chức năng của nó sẽ bị giảm. Axit uric được cơ thể sản sinh ra hằng ngày và được đào thải chủ yếu qua thận. Tuy nhiên, khi chức năng thận bị suy giảm thì kéo theo đó là khả năng đào thải axit uric cũng giảm. Dần dần, lượng axit uric tích tụ ngày này qua ngày nọ và gây ra bệnh gout.
Phẫu thuật cấy ghép nội tạng: Những người phải cấy ghép các cơ quan trên cơ thể có nguy cơ bị gout nhiều hơn những người bình thường. Đây được xem là một trong những biến chứng có thể xuất hiện kèm theo khi thực hiện cấy ghép nội tạng.
Sử dụng một số loại thuốc dài ngày: Theo nghiên cứu, có một số loại thuốc như: Thuốc lợi tiểu Thiazid, thuốc trị bệnh Packinson, thuốc aspirin,… sẽ làm giảm thải axit uric qua thận, gây rối loạn chuyển hóa axit uric và gây ra bệnh gout.
Từ những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh kể trên cho thấy bệnh gout hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu chúng ta xây dựng một chế độ sinh hoạt lành mạnh và khoa học để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể và duy trì nồng độ axit uric trong ngưỡng cho phép.
BS Thu Thủy
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282