Viêm cột sống dính khớp là gì?
Viêm cột sống dính khớp là bệnh viêm theo một hệ thống mãn tính, thường là các tổn thương khớp cùng chậu, các khớp ở chi và thậm chí là ở các điểm bám của gân. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể ảnh hưởng các khớp khác trong cơ thể như khớp háng, khớp gối, bàn chân, dây chằng, đôi khi có ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể như Tim, gan, phổi.
Viêm cột sống dính khớp là bệnh rất phổ biến và có tính chất di truyền. Bệnh hay gặp ở nam giới, xuất hiện trước tuổi 35, một số trường hợp xuất hiện sau tuổi 45. Bệnh viêm cột sống dính khớp rất nguy hiểm, nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dẫn đến tình trạng biến dạng khớp, tàn phế, phụ thuộc và cần sự chăm sóc của gia đình, xã hội.
Triệu chứng của viêm cột sốt dính khớp
- Đau vùng bị viêm, có thể kèm theo hiện tượng cứng cột sống vào buổi sáng.
- Cường độ đau âm ỉ, tăng dần theo thời gian, không giảm khi nghỉ ngơi nhưng sẽ cải thiện khi vận động nhẹ.
- Đau và sưng nóng kèm tràn dịch khớp do viêm ở khớp ngoại vi, chủ yếu là những khớp gốc đối xứng hai bên như khớp háng và khớp gối.
- Đau cứng cổ, khó xoay đầu.
Một số triệu chứng ngoài khớp:
- Ngủ không ngon giấc, thường tỉnh dậy vào gần nửa đêm gần sáng.
- Mệt mỏi, có thể kèm sốt nhẹ và sụt cân.
- Sưng ngon tay, ngón chân nếu bị viêm ở các khớp tay và chân.
- Viêm kết mạc và các triệu chứng tiêu hóa (tiêu chảy, xuất huyết, đau bụng…).
- Viêm màng bồ đào, vẩy nến và viêm ruột mãn.
- Biểu hiện của các bệnh tim mạch và phổi.
Các phương pháp giúp chẩn đoán bệnh viêm cột sống dính khớp
Thăm hỏi bệnh nhân các triệu chứng lâm sàng của bệnh
Hầu hết các bệnh nhân viêm cột sống dính khớp đến khám và điều trị muộn, gây ra những biến chứng không thể hồi phục do dấu hiệu của bệnh rất mờ nhạt. Cần theo dõi sát triệu chứng để thông báo tới bác sĩ, cung cấp thông tin chẩn đoán bệnh bên cạnh xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh khác.
Chẩn đoán bằng hình ảnh
Nếu kết quả lâm sàng nghi ngờ bệnh viêm cột sống dính khớp hay các bệnh lý xương khớp khác, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh để kiểm tra. Các phương chẩn đoán hình ảnh thường được ưu tiên chỉ định:
- Chụp CT.
- Chụp MRI.
- Siêu âm.
Xét nghiệm điện di Protein
Nồng độ Albumin giảm cũng có thể sử dụng để xác định viêm cột sống dính khớp.
Xét nghiệm CPR
Bệnh nhân viêm cột sống dính khớp có nồng độ CRP cao, tuy nhiên không loại trừ nguyên nhân viêm tại vị trí khác hoặc tác nhân kích hoạt phản ứng viêm khác.
Xét nghiệm tốc độ máu lắng ESR
Ở cơ thể bị viêm, xét nghiệm chỉ số máu lắng có kết quả cao hơn bình thường.
Xét nghiệm yếu tố di truyền HLA-B27
Bệnh viêm cột sống dính khớp có thể do nguyên nhân di truyền, trong đó khoảng 85-95% bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính với HLA-B27. Nên nếu có nghi ngờ mắc bệnh xét nghiệm này có thể được chỉ định.
Các phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp hiện tại ở Việt Nam
Phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp bằng vật lý trị liệu, vận động
Vận động đều đặn là yếu tố không thể thiếu trong điều trị bệnh, duy trì tập luyện không chỉ giúp bệnh nhân làm giảm các triệu chứng đau cứng khớp cột sống, mà còn nâng cao sự linh hoạt và cải thiện sức khỏe tinh thần của người bệnh. Những bài tập cho bệnh nhân viêm cột sống dính khớp có thể áp dụng như: Yoga, các bài tập kéo giãn cơ, co duỗi cơ, thể dục nhịp điệu, đạp xe, bơi lội, đi bộ….
Phương pháp điều trị bằng thuốc
Thuốc vẫn là phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp được sử dụng nhiều nhất với tác dụng giảm đau, giảm viêm, giảm cứng khớp. Tùy vào tình trạng từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ kê các loại thuốc phù hợp.
Phương pháp điều trị bằng phẫu thuật
Khi bệnh nhân bị đau hoặc tổn thương nghiêm trọng, cần sử dụng phẫu thuật để phục hồi chấn thương hoặc thay khớp nhân tạo.
Kết luận
Viêm cột sống dính khớp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể khiến người bệnh tàn phế nếu không được can thiệp kịp thời. Do đó cần trang bị đủ kiến thức để bảo vệ sức khỏe là cách tốt nhất giúp người bệnh chủ động trong việc kiểm soát và điều trị bệnh từ sớm.
DS. Hoàng Long (Thọ Xuân Đường)