TÁC DỤNG CỦA HƯƠNG NHU TÍA VÀ HƯƠNG NHU TRẮNG
Hương nhu là loại thảo dược có sẵn trong vườn nhà, thường được dùng để làm gia vị, rau thơm, làm thảo dược gội đầu, xông hơi và chữa nhiều bệnh khác. Có 2 loại là hương nhu tía và hương nhu trắng có tính vị và tác dụng khá giống nhau, cùng nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu tác dụng của hương nhu trắng và hương nhu tía.
1. Hương nhu trắng
- Danh pháp khoa học: Ocimum gratissimum L, họ Bạc hà Lamiaceae
- Tên gọi khác: húng giổi trắng, hương nhu trắng lá to, húng quế lông, hương thảo, é trắng
- Mô tả dược liệu: Cây bụi nhỏ sống nhiều năm, có thể cao từ 0.5-3m phân chia thành nhiều nhánh nhỏ. Toàn thân hương nhu trắng có lông màu trắng xanh và mùi thơm dịu nhẹ, khi cây trưởng thành và già thì thân chuyển sang màu nâu xám. Lá hương nhu trắng mọc đối nhau, phiến lá hình mác với đầu lá nhọn hơi lệc về 1 bên, mép có răng cưa nhẹ. 2 mặt đều màu xanh, mặt trên đậm hơn, lá có mùi thơm đặc trưng nên được dùng làm gia vị rất nhiều
Cụm hoa thường mọc ở ngọn cành hoặc nách lá nở vào tháng 5-7 hàng năm, sau đó đậu thành quả bế, hình trứng màu nâu. Khi quả chín già sẽ theo gió bay đi rồi mọc lên thành cây ở mọi nơi.
Cây hương nhu trắng thích sống ở nơi khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, mọc hoang nhiều nơi hoặc được trồng ở trong vườn.
- Bộ phận dùng: Toàn thân trên mặt đất. nên thu hái trước khi cây ra hoa quả để lấy thân và lá. Hạt hương nhu cũng được thu hoạch khi quả già chín để lấy tinh dầu.
- Tính vị: vị cay, tính ôn, không chứa độc. Quy kinh Vị, Tỳ, Phế tác dụng điều trị cảm mạo phong hàn, tiêu chảy, lợi thấp hành thủy trị các chứng viêm bàng quang, đái buốt, đái rắt…
- Cách dùng: Sắc uống: Dùng thân cành lá dùng sắc uống, mỗi ngày 6-20g tùy từng trường hợp
Xông hơi: kết hợp các thảo dược khác nấu nước xông trị cảm mạo, hắt hơi, sổ mũi, ho
Chế thành tinh dầu đuổi muỗi, khử mùi phòng, phòng cảm cúm
2. Hương nhu tía
- Danh pháp khoa học: Ocimum sanctum L, thuộc họ Hoa môi Lamiaceae
- Tên gọi khác: Cây é đỏ, cây é rừng, é tía
- Mô tả dược liệu:
Hương nhu tía sống nhiều năm nhưng mọi người thường trồng hàng năm và thu hái luôn. Cây có thể cao từ 0.7-2m tùy theo từng điều kiện sinh trưởng. Toàn thân cây có màu tía phân chia thành nhiều nhánh khác nhau bao phủ bởi lông mềm. Lá cây giống lá hương nhu trắng đều có hình trứng hoặc hình mác mọc đối nhau, mép có răng cưa và màu xanh tía, gân lá màu tía. Vào khoảng mùa hè cây nở hoa màu đỏ tía mọc thành từng chùm. Quả bế nhỏ chứa nhiều hạt
- Bộ phận dùng: toàn thân trên mặt đất, thu hoạch trước khi ra hoa. Ngoài ra còn dùng hạt để lấy tinh dầu.
- Tính vị: Hương nhu tía có vị cay tính ấm, quy kinh Phế, Vị. Có tác dụng diệt khuẩn, trị mụn trứng cá, hạ mỡ máu, tốt cho tiêu hóa, điều trị sâu răng…
- Cách dùng:
Sắc uống: Dùng thân cành lá phơi sấy khô sắc uống, có thể dùng hãm trà cũng rất tốt dùng chữa nhiều bệnh khác nhau
Chế thành nước súc miệng: Dùng hạt hương nhu tía sắc với nước, mỗi ngày súc miệng 2 lần trị hôi miệng
Đun nước gội đầu: Kết hợp các thảo dược khác như bồ kết, cỏ mần trầu, bồ hòn, vỏ bưởi, sả nấu nước gội đầu cho tóc sạch gàu, bóng mượt và nhanh dài.
Nói chung hương nhu trắng và hương nhu tía có thể làm thuốc, cũng thường dùng làm gia vị trong các bữa ăn rất thơm ngon.
Bác sĩ Thúy Hường
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282